Over de rellen op 17 februari
Op 17 februari is Den Haag opgeschrikt door zeer hevige rellen bij een feest van de Eritrese gemeenschap. 26 politieagenten raakten gewond. Lees hier de bijdrage van fractievertegenwoordiger Simon Fritschij bij het debat met de burgemeester over hoe het zo uit de hand heeft kunnen lopen.
Je zal er maar hebben gestaan als agent. Op 17 februari rond een uur of 5 op de Fruitweg. Bekogeld en met extreem geweld belaagd door een meute. Vechten voor je leven en als schild tussen relschoppers en bezoekers van zalencentrum Opera. Afschuwelijk. Een goed georganiseerde aanval van extreem geweld, gepaard met stokken, kettingen en zwaar vuurwerk. De ChristenUnie/SGP wil allereerst grote waardering uitspreken voor de politie en de inzet van hulpverleners. Dat vraagt niet alleen van hen heel veel, maar vereist ook van ons en zeker van de driehoek,de politiechef, de officier van justitie en de burgemeester die samen verantwoordelijk zijn voor de openbare orde en veiligheid in onze stad, om hiervan te leren. Want de gebeurtenissen roepen heel veel vragen op.
Ten eerste moeten we voorkomen dat wij een speelbal worden van een conflict dat niet het onze is en wat we ook amper begrijpen. Ik denk dat we allemaal de afgelopen weken nog bewuster zijn geworden van de complexiteit van dit conflict en de doorwerking in Nederland. Wij hoeven niet te bepalen welke partij in dit conflict er deugt of niet. Maar we hebben wel de taak om in Den Haag de vrede te bewaren, de boel bij elkaar te houden. En waar haalt de gemeente nu haar informatie vandaan om te bepalen wat er precies is gebeurd? Om te voorkomen dat je een speelbal wordt in een in complex conflict? In het feitenrelaas wordt bijvoorbeeld gesproken over vermeende leden van de brigade Nhamedu. Dat is feitelijker dan de eerste reactie, waar direct werd gesproken over leden van deze brigade. Is dat achteraf te snel geconcludeerd? En hoe distilleert de burgemeester welke verhalen kloppen en wat niet klopt?
Dreiging vooraf
Soms is het alleen achteraf makkelijk praten, maar in dit geval komen we daar niet mee weg. Er waren vooraf zeer duidelijke en alarmerende signalen dat het helemaal mis zou kunnen gaan aan de Fruitweg. Dagen van tevoren gingen er al oproepen tot geweld rond, zo ernstig dat het OM al op vrijdag iemand oppakte voor het aanzetten tot geweld.
Het is voor de ChristenUnie/SGP het allerbelangrijkste in dit debat. De inschatting van tevoren was dat kleine groepen relschoppers zouden komen opdraven. Dat was misschien het meest realistische, maar de stap naar een grote meer gecoördineerde groep kan dan toch geen grote verassing zijn? De oproepen tot geweld veranderden kennelijk het dreigingsbeeld niet. De burgemeester stelde zelf in een reactie dat ‘’als we dit van tevoren hadden geweten, dan hadden we voor andere politie-inzet gekozen." Maar, de risico’s waren bekend bij het OM en bij de ervaring in Rijswijk vorig jaar waren de risico's ook bekend bij de politie. Dat is 2/3 van de driehoek, en toch kwam die niet bij elkaar. Sterker nog, er werden bussen met politiebegeleiding de stad binnen gereden op weg naar het feest, achtervolgd door een deel van de latere relschoppers, en de burgmeester wist nog van niks. Het duurde tot 16.41u om een extra sectie ME op te roepen zodat 1 peloton inzetbaar was en toen pas was de burgemeester en met hem de gemeente op de hoogte van de dreiging.
Als er eerder op zaterdag ingeschat dat het weleens tot heftiger geweld zou kunnen komen had het gevolg misschien minder heftig geweest. Om 17.32 gingen 60 relschoppers met ijzeren staven en stenen de confrontatie aan met de politie en toen was er nog maar een sectie ME beschikbaar van 25 man. Is de burgemeester van mening dat de politie daarmee voldoende in parate staat en geëquipeerd is voor de dreiging die er die zaterdag was?
Hoe verder?
De vraag is hoe nu verder. Allereerst zijn we benieuwd naar mogelijkheid om de schade te verhalen op daders. Dat loopt in de tienduizenden euro's aan uitgebrande auto's, schade aan de weg en gebouwen. Het lijkt ons niet meer dan terecht dat daders daarvoor boeten. We horen ook alarmerende berichten over een diaspora-belasting en vervolging en spionage van het Eritrese regime in Nederland onder de Eritrese gemeenschap. Dat vraagt om een serieus antwoord. Mensen mogen in onze stad in vrijheid leven en daarbij past geen lange arm van een totalitair regime van een dictator. Welke rol ziet de burgemeester om ongewenste beïnvloeding tegen te gaan in onze stad? Zij zijn net inwoners van onze stad die bescherming verdienen.
De rellen laten wat de ChristenUnie/SGP betreft ook zien dat het aspect van integratie en ook mentale verhuizing naar Nederland onverminderd belangrijk is. De integratie van deze gemeenschap moet beter, juist ook voor de jongere generatie. Al in 2017 waarschuwden wij voor problemen met integratie onder Eritreeërs. Eritreeërs integreren en participeren moeilijker in Nederland dan andere groepen vluchtelingen. Het is uit onderzoek bijvoorbeeld bekend dat zij bovengemiddeld vaak geen betaald werk hebben.De ChristenUnie/SGP vindt het onbegrijpelijk dat we daarbij geen aandacht hebben voor specifieke groepen in onze stad. Sterker nog, er wordt geen categoraal beleid gevoerd en netwerken die er warenop wijkniveau zijn opgeheven. Een mens is niet alleen een individu en ook inburgering is niet alleen een individuele aanpak. Is de burgemeester dat met de ChristenUnie/SGP eens? Ziet hij net als de ChristenUnie/SGP aanleiding voor specifieke groepen beleid te ontwikkelen?
Daarnaast zijn betere contacten met de Eritrese gemeenschap van belang. In die informatiepositie kunnen ook leiders en kerken een rol spelen. Toch worden zij nu niet genoemd in de opsomming van de burgemeester. Waarom niet? De rol van de kerk is extra relevant omdat we ook een brief hebben ontvangen met zorgen dat ook begrafenissen en kerkdiensten niet meer veilig zijn. Herkent de burgemeester dat signaal? Wat is de inzet om kerkbijeenkomsten veilig door te kunnen laten gaan? Tenslotte is er geconcludeerd dat de de gebeurtenissen worden geëvalueerd, maar alleen intern in de driehoek. Dat is wat de ChristenUnie/SGP betreft te mager. Dat moet onafhankelijk gebeuren.
Na afloop van het debat blijkt dat een meerderheid van de partijen voorstander is van onafhankelijk onderzoek. Op 14 maart bespreken we de nasleep van de rellen op 17 februari verder in de Haagse gemeenteraad.
