De heer Rouvoet (RPF) stemde in met het gestelde in de notitie over verboden handelingen, zoals geformuleerd in de artikelen 2 en 3 van het laatste wetsvoorstel van het vorige kabinet. Wel signaleerde hij dat het verbod op onderzoek met embryo's ouder dan veertien dagen in de praktijk feitelijk zonder betekenis is, omdat het thans nog niet mogelijk is om ze langer dan veertien dagen in leven te houden. Mocht de techniek dit in de toekomst wel mogelijk maken, wordt dan ook aan deze grens vastgehouden, of zal die dan mee naar achteren schuiven? Verder signaleerde hij een opmerkelijk verschil in vertrekpunt tussen het vorige kabinet en het huidige. Zo deelt dit kabinet niet de stelling van het vorige, dat menselijke embryo's voor de voortplanting behouden moeten blijven en derhalve niet teloor mogen gaan. Daarmee wordt meer ruimte ge-boden voor wetenschappelijk onderzoek met embryo's, hetgeen hij ten zeerste betreurde gezien de visie van zijn fractie op de beschermwaardigheid van het menselijk leven vanaf het moment van conceptie. Hij had moeite met de uitkomst van de afweging van de op zich respectabele, het algemeen belang dienende onderzoeksdoelen die het kabinet in de notitie neerlegt, tegen het individuele belang van nieuw ontstaan menselijk leven. Tegen deze achtergrond vond hij het ver-ontrustend dat de notitie niet ingaat op het onderscheid tussen therapeutisch en niet-therapeu-tisch onderzoek. Vindt de minister dit een relevant onderscheid? Het Pro Life Overleg Platform (PLOP) wijst in dit verband op de Verklaring van Helsinki. Indien de minister hier nu niet op in kan gaan, zal hierop dan worden teruggekomen in de komende memorie van toelichting?

De relatie tussen wetenschappelijk onderzoek met embryo's en de ontwikkeling van fertilisatietechnieken is groot. Kunstmatige bevruchting kan een uitkomst zijn als de kinderwens van ouders niet wordt vervuld. Daarom wees de heer Rouvoet dit niet op voorhand af. De technieken die daarbij worden toegepast, kunnen echter uit ethisch oogpunt minder verantwoord worden als ook wordt gekeken naar de consequenties die eraan verbonden zijn. Bij IVF gaat het dan om het probleem van de rest-embryo's. De mogelijkheid om hiermee onderzoek te verrichten mag geen stimulans zijn om resterende embryo's te doen ontstaan. Doordat zij bij IVF bijna per definitie overblijven, ontstaat spanning met het verbod om embryo's speciaal voor wetenschap-pelijk onderzoek te kweken. Is dit onderscheid nog wel te maken? In dit verband herinnerde hij aan het altijd door zijn fractie aangehangen standpunt dat alle tot stand gebrachte embryo's geïmplanteerd moeten worden bij de vrouw van wie de eicellen afkomstig zijn. In de praktijk zal dit waarschijnlijk leiden tot ontmoediging van IVF, maar ook kan het een stimulans zijn om nadrukkelijker te zoeken naar ethisch meer verant-woorde alternatieven. Is er inmiddels een alter-natief voorhanden voor de GIFT-methode, die enige tijd geleden nogal in zwang was? Hij zette grote vraagtekens bij de stelling in de notitie dat het ontstaan van rest-embryo's een onvermijdelijke consequentie is van de beperkingen van de IVF-techniek. Strikt genomen is dit namelijk geen onvermijdbaar gegeven, maar de uitkomst van een afweging die wordt gemaakt op grond van legitieme argumenten als de belasting van de vrouw en financiële redenen.

Tegen PID verzette de heer Rouvoet zich zondermeer. Is de minister het met het PLOP eens dat bij de beoordeling van experimenten met embryo's niet alleen moet worden gekeken naar de wensen van de ouders en het nut voor de samenleving, maar ook naar de beschermwaardigheid van het menselijk embryo en de mogelijke invloed van experimenten op sociale verhoudingen en maatschappelijke ontwikkelingen (met name de positie van gehandicapten)?