Onderstaand opinie artikel is gepubliceerd in het Reformatorisch Dagblad

Steden moeten meer aan stadshygiëne doen

De stadsduif is in sommige steden een gevaar voor de volksgezondheid, zo meldde de gezondheidsdienst van Amsterdam kortgeleden. Veel problemen zouden door strengere regels van stadsbesturen opgelost kunnen worden. De eigenaren van de vele geringde stadsduiven zouden ook hun verantwoordelijkheid moeten nemen, vindt Dick Stellingwerf.

De rotsduif (stadsduif) vestigde recent de aandacht op zich. De aanleiding was een zorgelijk signaal van de GG en GD uit Amsterdam. Het was deze instantie duidelijk geworden dat er eind maart een motie van ondergetekende was aangenomen waarmee deze duivensoort van haar ”vogelvrije status” werd verlost. In de afgelopen twee weken leken de vooroordelen, karikaturen en doemscenario's steeds grotere proporties aan te nemen. Onder de kop ”Schrikbeeld stadsduif” sprak de CDA-voorzitter van Amsterdam vorige week zelfs van „vliegende ratten” en van „vliegende fakirs” en benadrukte hij de overlast die de duiven met name in steden kunnen veroorzaken.

Natuurlijk is het aardig een dergelijk onderwerp eens leuk aan de politieke vork te steken. Maar het is natuurlijk niet zo dat wij bij het indienen van de motie geen oog zouden hebben gehad voor het feit dat deze duiven in een aantal situaties nogal wat overlast veroorzaken. Dat aspect hebben we met de bewuste motie absoluut niet willen ontkennen. Waar ging de motie wél over?

Vogelvrij
Tijdens de behandeling van de uitwerkingsregels van de Flora- en Faunawet kwam aan de orde dat de rotsduif als enige vogelsoort het algemeen geldende beschermingsregime van de Flora- en Faunawet zou moeten ontberen. Hij was in een uitzonderingspositie geplaatst en in wezen vogelvrij. De motie beoogde de rotsduif onder het algemeen geldende beschermingsregime voor in Europa inheemse soorten te brengen. Niet meer en niet minder. Vanuit het beginsel van de intrinsieke waarde van het dier/de diersoort overigens ook niet zo'n merkwaardig uitgangspunt. Daarnaast sprak de motie uit dat de rotsduif van de lijst voor (vlees)productie te houden dieren zou moeten worden geschrapt. De duif staat onterecht op deze in het kader van de Gezondheids- en Welzijnswet vigerende lijst. De motie werd, met uitzondering van het CDA, door de hele Kamer ondersteund.

Betekent dit alles nu dat de rotsduif, vanwege de overlast waarvan regelmatig sprake is, niet meer bestreden zou kunnen worden? Zeker niet! Het algemene beschermingsregime betekent wel dat beheer c.q. bestrijding gemotiveerd zal moeten plaatsvinden. Via een vergunningsplicht kunnen voorwaarden aan de bestrijding worden gesteld. In bepaalde gevallen kan, afhankelijk van de ernst van de problemen, ook via een ontheffing of via een vrijstelling beheer plaatsvinden. Een vergelijking met de bestrijding van de overlast van verschillende kraaiachtigen gaat hier op. Overigens kan via gericht beheer jaarlijks ook een groot aantal duiven die ten gevolge van verkeerde maatregelen hun pootjes hebben verloren, worden afgemaakt.

Veel geringd
Door de beoogde aanpak kunnen vrijblijvendheid en automatismen worden teruggedrongen. Net als bij de bestrijding van overlast die door andere vogels wordt veroorzaakt, zal het desbetreffende overheidsorgaan eerst na moeten denken over de vraag hoe groot het probleem is en of er wellicht andere mogelijkheden zijn om de overlast te bestrijden dan door het afmaken van de duiven. Een belangrijke oorzaak van de lokaal grote duivenpopulaties is het enorme voedselaanbod. Door het slecht schoonhouden van de openbare ruimte en het ongelimiteerde bijvoeren zijn de steden vaak als een paradijs voor de rotsduiven. Het kan geen kwaad wanneer een stadsbestuur zich van dat feit eens wat meer rekenschap geeft en waar mogelijk maatregelen treft. Uit de vangstresultaten blijkt dat een fors percentage duiven geringd is. Iemand is daar dus de eigenaar van. Het zou goed zijn de eigenaars van deze dieren ook in financiële zin nadrukkelijker aan te spreken op hun eigen verantwoordelijkheid in dezen.

Tot slot en wellicht tot geruststelling van velen: we hebben er na ampele overweging van afgezien ook de kleiduif onder het beschermingsregime te brengen.

De auteur is lid van de Tweede Kamer voor de ChristenUnie.