Voorzitter, dankbaarheid, daar komen we nog wel eens aan te kort. Nou zijn er genoeg zaken om ons zorgen over te maken. De begroting, die we vandaag bespreken, drukt ons met de neus op dat feit. Tegelijk, er is reden tot dankbaarheid. Als protestant sta ik daar vandaag in het bijzonder bij stil. Het is vandaag dankdag voor gewas en arbeid. Een eeuwenoude traditie. Maar is beginnen over dankbaarheid te midden van een pandemie, van zorgen over gezondheid, van je lijf en leden, van je geliefden, van je bedrijf, niet wat ongepast of ongelukkig? Nee, ik zou met de profeet Habakuk willen zeggen: “Al zal de vijgenboom niet bloeien, al zal de wijnstok niets voortbrengen, al zal de oogst van de olijfboom tegenvallen, al zal er geen koren op de akkers staan, al zal er geen schaap meer in de kooien zijn en geen rund meer binnen de omheining - toch zal ik juichen voor de HEER..” Ook al zit alles tegen, er is reden tot dankbaarheid. Persoonlijk, en natuurlijk voor al die werkers in de zorg, die soms met gevaar voor eigen leven zorg verlenen. Voor Hagenaars, die zich belangeloos inzetten voor de mensen om hen heen. En ook voor de voorgestelde begroting, die ondanks alle crisis, zij het piepend en krakend, sluitend is en waarmee we weer veel mensen die hulp nodig hebben, kunnen gaan helpen. En dat piepen en kraken heeft natuurlijk alles te maken met het coronavirus dat de wereld in zijn greep heeft. 

Piepen en kraken, dat doet niet alleen de begroting, dat doet ook onze stad, waar we zo van houden. De coronapandemie mag geen ongelijkheidsvergroter worden, maar dat dreigt wel. Tussen veen en zand, tussen werkend en werkloos, tussen ziek en gezond. Het college doet wat binnen zijn vermogen ligt om de nood te lenigen. Toch moet er hier en daar een tandje bij. Daarom een aantal moties. Allereerst een motie om de meest kwetsbare mensen in onze stad te beschermen tegen dit virus, die ik samen met de fracties van SP en Partij voor de Dieren indien met als dictum: 

verzoekt het college ervoor zorg te dragen dat gedurende de huidige (semi-)lockdown iedereen een dak boven het hoofd heeft en thuis kan blijven. 

Het aantal dak- en thuislozen neemt namelijk al jaren toe. De hele keten van maatschappelijke opvang is verstopt, en daarom moeten we elke locatie koesteren. Daarom een motie met SP en Partij voor de Dieren met als dictum:  

verzoekt het college ​​te onderzoeken of het mogelijk is de locatie te handhaven als huisvesting voor doelgroepen uit de maatschappelijke opvang zolang de planvorming voor de HAGA-locatie Sportlaan nog niet is afgerond, de omwonenden hierbij te betrekken en de raad hierover te informeren.

Ook veel ondernemers zijn hard getroffen en het lijkt erop dat het einde van de lijdensweg nog niet in zicht is. Daarom een motie met als dictum:  

verzoekt het college de leges, die ten gevolge van de coronacrisis (tijdelijk) niet gebruikt konden worden, terug te betalen aan betreffende ondernemers. 

Vanaf 1 december wordt de milieuzone uitgebreid en mogen ondernemers met hun historische bedrijfskar met tweetaktmotor de stad niet meer in. Dit historische erfgoed wordt alleen gebruikt om naar de standplaats te rijden, en staat daar verder de hele dag stil. Deze ondernemers de nek omdraaien, zo koud en kil kunnen wij als IJspaleis toch niet zijn? Daarom een motie met Hart voor den Haag/Groep de Mos met als dictum:  

verzoekt het college ondernemers een ontheffing te verlenen voor hun ‘historische bedrijfskar met tweetaktmotor’ zodat zij hun standplaats kunnen blijven innemen in Den Haag.  

Voorzitter, een andere zwaar getroffen groep: starters op de arbeidsmarkt. Jaren geïnvesteerd in studie en opleiding en dan niet aan de slag kunnen, dat is zo frustrerend.  Daarom een motie met collega’s Arp, Smit en De Mos met als dictum:  

verzoekt het college het traineeprogramma van de gemeente Den Haag voor HBO- en WO-afgestudeerden uit te breiden naar in totaal 30 trainees, deze uitbreiding te bekostigen vanuit het programma personeel en verzoekt tevens in samenspraak met de Haagse MBO-studenten, te onderzoeken of er weer behoefte is aan een traineeprogramma voor MBO-afgestudeerden en dit bij voldoende behoefte weer op te starten. 

Starters hebben het ook op de woningmarkt moeilijk, en dan worden er in nieuwbouwprojecten recentelijk ook nog sociale huurwoningen geschrapt en afgekocht. Gisteravond hadden we het er nog over, toen we het hadden over de bouwproblemen op het KJ-plein. Wat ons betreft geen koehandel meer met sociale huurwoningen. Daarom een motie met als dictum: 

verzoekt het college een onafhankelijk advies te vragen om te komen tot een ontmoedigende én objectiveerbare standaard afkoopsom per type sociale huurwoning, zodanig dat afkopen minder aantrekkelijk wordt dan bouwen, en dit advies om te zetten in een raadsvoorstel.  

Een zorgenkindje - letterlijk en figuurlijk - zijn ook de kinderen die opgroeien in gezinnen waar spanning is tussen ouders. Daarom een motie, samen met collega De Mos: 

verzoekt het college de raad te informeren over de jaarlijkse maatschappelijke kosten van (v)echtscheidingen in Den Haag en inzichtelijk te maken wat er wordt gedaan in Den Haag om (echt)paren bij relatieproblemen te ondersteunen. 

Dan de financiële kant van het verhaal. De gemeentelijke spaarpot is nagenoeg leeg en het herstelplan mager. Ook de weerstandstandscapaciteit van het Grondbedrijf komt in risicovol vaarwater. Daarom een motie met als dictum:  

verzoekt het college een herstelplan voor de Reserve Grondbedrijf op te stellen, zodat deze voldoende gevuld blijft om toekomstige risico’s te dekken. 

Dit college is voornemens om de spaarpot opnieuw te vullen door gemeentelijk vastgoed te verkopen. Is dat verstandig? Misschien. Maar altijd aan de hoogste bieder? Nee. Daarom een motie samen met collega Arp met als dictum:   

verzoekt het college om naast beleidsmatige doelen ook maatschappelijke doelen in het oog te houden bij de verkoop van vastgoed, en bij verkoop derhalve niet altijd uit te gaan van het principe dat wordt verkocht aan de hoogste bieder en dat duidelijk te maken bij de verkoop van gemeentelijk vastgoed. 

Voorzitter, de afgelopen tijd heb ik meer dan ooit de kracht van de gemeenschap gezien. Hagenaren stonden voor elkaar klaar: boodschappen doen voor de buren of een voedselbank starten. Ik geloof in de kracht van samen en wat mij betreft faciliteren we dat meer. Bijvoorbeeld bij de voorgenomen verkoop van gemeentelijk vastgoed. Daarom een motie met als dictum:  

verzoekt het college om bij de voorgenomen verkoop van gemeentelijk vastgoed de buurt het recht op overname (right to bid) te geven. 

Dat geldt ook voor de energietransitie waar we net aan begonnen zijn. Als we iedereen meekrijgen en we met elkaar de schouders eronder zetten, wordt het een succes. Maar ook alleen dan. Daarom een motie samen met collega’s Arp en Barker om de Hagenaren de touwtjes in handen te geven als het gaat om duurzaamheidsplannen:  

verzoekt het college te onderzoeken op welke manier het streven naar 50% lokaal eigendom  - of meer - kan worden bevorderd en verwerkt in de wijkenergieplannen en het stedelijk energieplan met betrekking tot de ontwikkeling van hernieuwbare elektriciteit en warmte en de raad hierover te informeren. 

Jongeren spelen een belangrijke rol binnen onze wijken. Met hun creativiteit en frisse blik weten ze heel goed wat er beter kan in de wijk, en om ze nog meer te betrekken een motie met Hart voor Den Haag:  

verzoekt het college een game te laten ontwerpen waardoor jongeren worden gestimuleerd initiatieven aan te dragen en deze in samenwerking met het jongerenwerk in de wijk te laten spelen.   

Voorzitter, ik noemde het al in mijn inleiding: het is dankdag vandaag. Ondanks de zorgen, met name over die bewoners, ouderen en jongeren, die het in deze tijd zo zwaar hebben, ben ik dankbaar voor onze stad en de kracht en inzet van veel van haar inwoners. En ondanks enkele mitsen en maren, ook voor de begroting. De ChristenUnie/SGP-fractie zal daarvoor stemmen. En ik wens het hele college veel zegen en dankbaarheid bij het uitvoeren van alle voornemens op basis van deze begroting.