Bijdrage Nico Drost aan een algemeen overleg met minister Grapperhaus van Justitie en Veiligheid en minister Blok van Buitenlandse Zaken

Kamerstuknr. 33997

De heer Drost (ChristenUnie):
Dank u, voorzitter. Het is komende zomer alweer vijf jaar geleden dat Nederland en de wereld werden opgeschrikt door het verschrikkelijke nieuws dat vlucht MH17 van Malaysian Airlines was neergestort, neergeschoten, waarbij 298 mensen omkwamen, waarvan 193 de Nederlandse nationaliteit droegen. Dit debat is ook weer een moment voor ons als Kamer om hierbij stil te staan, juist ook in het besef dat de nabestaanden dit grote verdriet nog elke dag met zich meedragen.

Voorzitter. Vanwege de grote impact van deze ramp op de nabestaanden maar ook op ons land als geheel, en de grote complexiteit van de staatsaansprakelijkheidsstelling richting Rusland, is het van cruciaal belang dat alle stappen van de Nederlandse overheid zorgvuldig worden gezet. Het optreden van onze instellingen en de onafhankelijkheid van onderzoeken naar de toedracht en nasleep van de ramp moeten wat de ChristenUnie betreft boven alle twijfel verheven zijn, juist omdat hier het gevaar van desinformatie op de loer ligt. Is de minister dat met onze fractie eens?

Het is dan ook pijnlijk om te lezen dat de informatievoorziening naar de Kamer van 4 maart jongstleden niet volledig is geweest. Elke dissonant in de informatievoorziening kan immers zuurstof geven aan twijfels over de geloofwaardigheid van het optreden van de Nederlandse Staat, ook in de gesprekken over de aansprakelijkheid van Rusland.

Voorzitter. Ingaande op de inhoud van hetgeen maandagmiddag is nagezonden heb ik enkele vragen. Op welk moment in de tijdlijn vond het desbetreffende gesprek plaats tussen de programmadirecteur MH17 en de functionaris NCTV? En waarom is het niet in de beantwoording van de feitelijke vragen meegestuurd? Gebeurde dit bijvoorbeeld nog nadat het WODC de NCTV op de vingers had getikt over zijn detailbecommentariëring op het conclusiehoofdstuk MH17? En is bekend welke stappen de NCTV-medewerker uiteindelijk heeft gezet na zijn overleg met de programmadirecteur MH17? En hebben er op basis van dit gesprek nog wijzigingen in het onderzoek plaatsgevonden, in het bijzonder waar het de conclusies betreft? Juist vanwege de zorgvuldigheid waar ik eerder naar verwees, hoop ik dat de minister hier meer duidelijkheid over kan geven.

Voorzitter. Ik refereerde al even aan de staatsaansprakelijkheidsstelling. De ChristenUnie is blij dat het kabinet vorig jaar de moedige stap heeft gezet om Rusland aansprakelijk te stellen, en dat dit nu ook tot concrete gesprekken leidt. En hoe ingewikkeld ook, mijn fractie heeft er begrip voor dat het kabinet niet kan ingaan op de inhoud van de diplomatieke gesprekken die worden gevoerd. Wel vraag ik de minister of er een termijn kan worden gegeven waarop uitkomst of enige informatie kan worden verwacht van de trilaterale gesprekken.

Voorzitter. Eerder is in de Kamer ook gesproken over de samenwerking met Maleisië, andere JIT-landen en grieving nationsmet betrekking tot de staatsaansprakelijkheidsstelling van Rusland. Is er, nu de eerste dialoog met Rusland is geweest, een verandering gekomen in de betrokkenheid van de eerdergenoemde landen? Kan de minister hier meer uitleg over geven?

Daarnaast is de zaak bij het Europees Hof voor de Rechten van de Mens gebracht. Dit betekent dat er nu drie zaken tegelijkertijd kunnen gaan spelen: het strafrechtelijk onderzoek, de staatsaansprakelijkheidsstelling en de zaak bij het EHRM. Is er nu het gevaar dat deze zaken elkaar negatief gaan beïnvloeden? En wat zou de minister kunnen doen om dit te voorkomen?

Voorzitter. Zoals de minister-president vlak na de ramp al zei, zal Nederland niet rusten tot de daders zijn berecht. Dat zijn wij niet in de laatste plaats aan de nabestaanden verplicht. Kan de minister tot slot in dat licht aangeven wat het voorgenomen pad richting berechting van de daders is?

Dank u.

De voorzitter:
Dank u wel.

Meer informatie