Vragen van de leden Haverkamp (CDA), Huizing-Heringa (ChristenUnie) en Van der Staaij (SGP) over het oppakken van leiders van christelijke huisgemeenten in China (ingezonden op 6 juli 2004)

1. Kent u het bericht "Chinese politie pakt 100 kerkleiders op" dat, volgens China Aid Association, de Chinese politie op 11 juni 2004 honderd kerkleiders van christelijke huisgemeenten heeft opgepakt?
2. Kunt u de inhoud van het bericht bevestigen? Bent u bereid na te gaan of de beweringen in het artikel, dat er steeds meer leiders van huisgemeenten, en andere christenen, onder arrest worden geplaatst, op waarheid berusten? In hoeverre is de religieuze politiek in China gewijzigd sinds het aantreden van de nieuwe president Hu Jintao?
3. Hoe beoordeelt u deze gebeurtenissen, mede in het licht van uw recente bezoek aan China waarbij de mensenrechtensituatie in China ter sprake is geweest?
4. Bent u bereid, afhankelijk van de antwoorden op de vorige vragen, actie te ondernemen en zo ja, welke?

1. Ja, dit bericht is mij bekend.
2. Het is niet mogelijk om dit bericht met zekerheid te bevestigen, maar het is wel aannemelijk. Volgens de Amerikaanse christelijke organisatie Asia Harvest zijn de betreffende kerkelijke leiders inmiddels vrijgelaten en onder supervisie van hun locale autoriteiten ­ en in een enkel geval huisarrest ­ geplaatst. Het beleid van de huidige Chinese regering op dit gebied lijkt niet wezenlijk te verschillen van dat van de voorgaande regering. In de grondwet is de vrijheid van godsdienst weliswaar gegarandeerd, maar religieuze bewegingen zijn verplicht zich te registreren en het centrale gezag van de overheid te erkennen. Erkenning door de overheid gaat gepaard met strikte regels en controle. Indien kerken hier niet aan voldoen, wordt met regelmaat hard opgetreden tegen met name de leiders van deze bewegingen. De afgelopen jaren zijn enkele geestelijke leiders, zoals Eerwaarde Gong Shenliang, tot lange gevangenisstraffen veroordeeld.
3. De Nederlandse regering spreekt regelmatig haar zorgen uit over mensenrechtenschendingen in China, zowel in bilateraal kader als thans in de rol van voorzitter van de EU. Daarbij wordt met nadruk aandacht gevraagd voor schending van de vrijheid van godsdienst. Tijdens ons recente bezoek aan China heeft de Minister-President het gebrek aan godsdienstvrijheid aan de orde gesteld bij Premier Wen Jiabao. Zelf heb ik tijdens mijn gesprek met Minister Li Zhaoxing van Buitenlandse Zaken in het bijzonder opgeroepen tot respect voor de culturele en religieuze rechten van de Tibetaanse bevolking. Ook de Mensenrechtenambassadeur heeft dit jaar bij verschillende gelegenheden de Nederlandse zorgen over onderdrukking van niet-geregistreerde godsdiensten onder de aandacht van de Chinese overheid gebracht.
4. Ik ben bereid deze kwestie op te brengen tijdens de komende ronde van de EU-China Mensenrechtendialoog, die in september zal plaats vinden.