Voordewind borduurt met zijn voorstel verder op de aandacht die hij heeft gevraagd voor de situatie van christenen in Irak. Minister Verhagen heeft daarop vorige week geantwoord met een brief waarin hij toezegt dat de Nederlandse ambassadeur navraag zal doen. Naast de humanitaire hulp, zou Voordewind ook sociaal-economische hulp willen zien in de regio. Volgens hem is het gebied ‘uitermate geschikt' voor het aanleggen van irrigatiesystemen, voedselverwerkingsfabrieken en zonne-energiesystemen.

Ook denkt Voordewind aan hulp voor gevluchte studenten uit Bagdad die in Koerdistan geen erkenning krijgen van hun diploma's. Zij kunnen daardoor niet hun studie vervolgen of met hun behaalde diploma's aan de slag in Koerdistan. Volgens Voordewind zou Verhagen bij de Koerdische regering moeten aandringen op erkenning van de Irakese diploma's.

(Foto: Ruben Timman / NoWords)

Lees hieronder de hele bijdrage van Joël Voordewind

Gesproken tekst geldt

AO Midden Oosten
1 juli 2008
Joël Voordewind, ChristenUnie

Midden Oosten vredesproces:
Sinds tijden is er vooruitgang op het Midden-Oostendossier: Er zijn ontwikkelingen m.b.t. de Golan, een wapenstilstand met de Gaza, er is sprake van een gevangenruil met Hezbollah en de overdracht van de stoffeelijke resten van de twee Israëlische soldaten die ontvoerd werden net voor de 2e Israel/Libanon oorlog in 2006.

Maar de dreiging tussen Israel en Iran is een reële en Olmert moet in september plaatsmaken voor een nieuwe partijleider van Kadima. Ook is de positie van president Abbas onzeker met nieuwe verkiezingen voor de deur.

Hoe schat de minister de kansen van een voortgang van de onderhandelingen in nu de positie van Olmert zo verzwakt is? De minister noemt het hoopvol, maar van echte onderhandelingen zal er toch nauwelijks sprake kunnen zijn? Zal de verzwakte positie van Olmert ook geen negatieve gevolgen hebben voor de onderhandelingen met Syrië?

Hoe staat het met de onderhandelingen tussen Abbas en de Hamas? Premier Fayyad stelt het afzweren van geweld als eis. Hoe is de opstelling van de EU in deze situatie ten opzichte van Abbas. Dringt de EU bij Abbas aan bij onderhandeling op het erkenning van Israel en afzweren van geweld zoals het kwartet altijd heeft gedaan, of wordt dit nu afgezwakt? In de brief staat van wel, maar tussen de regels door meen ik te lezen dat er licht zit tussen Abbas en Fayad, klopt dat? En als dat zo is, zal de EU het onderhandelingsproces van Abbas steunen als hij geen voorwaarden vooraf stelt? De minister stelde in zijn dinerspeech in januari nog dat er geen sprake kon zijn van onderhandelingen met de Hamas als deze Israel niet erkent en het geweld afzweert.

Welke concrete resultaten zijn er nu geboekt in Berlijn? Een versterking van de Palestijnse civiele veiligheid en de justitiële sector, maar wat was de uitkomst mbt de mensenrechtensituatie in Israel en de Palestijnse gebieden als ook een versterking van de EU-Israel relatie? Zijn er concrete toezeggingen gedaan door Israel aangaande de stopzetting van de bouw van de nederzettingen of het tegengaan van de Palestijnse autoriteit van haatzaaien?

Met betrekking tot Hebron, dank voor de brief die we van de minister hebben ontvangen over de sluiting van een meisjesschool, een NGO, een bibliotheek en twee bakkerijen in Hebron. Deze instellingen zouden gelieerd zijn aan de Hamas en het gedachtegoed van de Hamas verspreiden. De ICS werd ook gesteund door de EU en WFP en het Rode Kruis. Er loopt nu een rechtszaak van de ICS tegen de staat Israel. Wat is de inschatting van de minister. Heeft de EU en de VN zitten slapen en financieren zijn instellingen die de Hamas ondersteunen? Of viel dit allemaal mee. Los van de politiek, wat kan Nederland en de EU doen om deze meisjes van de meisjesschool niet de dupe te laten worden van de sluiting? Kunnen zij rekenen op onderwijs via een andere school inmiddels?

Iran
De samenwerkingsvoorstellen van Solana werden meteen na indienen door een Iraanse regeringswoordvoerder afgewezen als het in ruil daarvoor moet stoppen met uraniumverrijking.
De Amerikaanse president George Bush zei dat Iran enkele weken, geen maanden, de tijd krijgt om de voorstellen te accepteren. Bush benadrukte dat in het geval van afwijzing sancties volgen. Volgens de belangrijkste Amerikaanse onderhandelaar in Wenen, Gregory Schulte, werkt Iran nog op geen enkel belangrijk punt mee met het IAEA.
Er zal mogelijk bij blijvende afwijzing een nieuwe VN resolutie volgen. Welke effectieve middelen zijn er nog over om Iran te dwingen te stoppen met zijn nucleaire programma?

Egypte
Onlangs is er in Amsterdam en Den Haag een demonstratie georganiseerd om aandacht te vragen voor de recente gewelddadigheden tegen de Kopten. De minister besteed er ook aandacht aan in zijn brief van 27 juni. Begin juni werd een Koptisch klooster aangevallen en drie monniken ontvoerd en zwaar mishandeld. Twee andere christenen werden vermoord.
Wat kan de minister bilateraal of in EU verband doen om zijn zorgen te uiten over dit toenemend geweld?

Irak
Dank voor de uitgebreide reactie op mijn reisverslag met aanbevelingen. Dank ook voor de toezegging dat de ambassadeur verdere navraag zal doen naar de positie van minderheden in Koerdistan en de grondonteigening.
Het is ook goed om te lezen dat ook de VN aanstuurt om lokale minderheden in dienst te nemen van veiligheidsdiensten en het leger en de aanwezigheid van de Pesmerga te verminderen.
Een punt van zorg blijft het niet willen erkennen van Iraakse diploma's in Koerdistan, waardoor de gevluchte studenten uit Bagdad en elders niet hun studie kunnen afmaken in Koerdistan. Hierdoor hebben de jongeren geen vooruitzicht op werk en een toekomst. Kan de minister zijn invloed aanwenden om bij de Koerdische regering aan te dringen op erkenning van deze diploma's of een doorstroming bevorderen zodat studenten hun opleiding kunnen afmaken in Koerdistan?
Is de Nederlandse gering ook bereid om werkgelegenheidsprojecten te ondersteunen in Koerdistan en in de Nineveh regio zodat naast de humanitaire hulp er ook vooruitzichten zijn op werk (bijv via de bouw van ziekenhuizen en scholen en eventueel het meefinancieren van de universiteit in de Nineveh regio? Het is verder een uitermate geschikt gebied voor het aanleggen van irrigatiesystemen, voedselverwerkingsfabrieken, zonne-energiesystemen. Er zijn twee Nederlandse hulporganisaties die lokale partners hebben in dit gebied.