De heer Anker (ChristenUnie):

Voorzitter. Ik kreeg tijdens de laatste woordenwisselingen het gevoel van "even weer serieus doen".

De heer Dijsselbloem (PvdA):

Het was heel serieus.

De heer Anker (ChristenUnie):

Ja, het was allemaal heel serieus: nou, nou, nou, moet u eens kijken wat er allemaal is gebeurd en tipjes van sluiers oplichten. Wij hebben het hier wel over echte dingen.

De gang van zaken heeft ons voor een behoorlijk aantal vragen gesteld. Ik doel onder andere op het feit dat iemand bij de politie kan werken die blijkt te spioneren en hoe dat allemaal gegaan is. Uit de brief die wij hebben gekregen, is ons ook niet helemaal duidelijk geworden hoe alles gegaan is en hoe die vervolging heeft plaatsgevonden. Wanneer is daarmee begonnen? Wij krijgen meer de indruk dat een en ander pas echt is opgepakt toen er reuring ontstond. Wat is de stand van zaken nu?

Het is heel vervelend dat wij deze kwestie aan de hand hebben. Ik heb geen enorme ervaring met gesprekken met de koning van Marokko. Toch mag duidelijk zijn dat wij in Nederland een integratieprobleem hebben met onder anderen Marokkaanse Nederlanders. Dat maakt dat elke actie vanuit Marokko op een goudschaal wordt gewogen. Wij krijgen niet de indruk dat Marokko zich daarvan bewust is. Neem zo'n imamconferentie: over de hele wereld, in alle denominaties van alle grote godsdiensten, worden er religieuze conferenties gehouden. Het zou een heel positieve conferentie kunnen zijn geweest waar werd gesproken over de problemen met radicalisering onder moslims in bijvoorbeeld Nederland. Dat is goed mogelijk, maar wij weten dat niet. Wij weten dat Marokko een land is waar de scheiding van kerk en staat niet tot stand is gekomen op de manier waarop dat in Nederland is gebeurd. Wij willen graag die brief hebben om te weten wat daar precies is gebeurd. Dat bepaalt namelijk hoe kritisch en wantrouwend wij met dat soort dingen moeten omgaan. In het kader van dit debat zijn wij daarover heel wantrouwend en misschien is dat niet nodig. Het is daarom jammer dat wij die brief niet hebben gekregen.

Wij hebben heel concrete vragen over de scope van inlichtingen waar de Marokkaanse overheid zich op richt. In de brief gaat het over het tegengaan van radicalisme, et cetera. Dat zijn dingen waar de Nederlandse overheid ook tegen wil strijden. Waarom wordt dat dan niet samen gedaan? Is het contact met de Marokkaanse overheid dusdanig dat zij weet dat zij daarin een bondgenoot kan vinden? Is de Marokkaanse autoriteiten bekend dat zij niet stiekem hoeven te gaan doen in Nederland, maar dat wij dergelijke dingen samen kunnen doen? Het moet ook heel duidelijk zijn dat wij absoluut niet zijn gediend van het inwinnen van inlichtingen in Nederland zonder voorafgaand overleg.

Wat is de inzet en wat is er nu precies besproken? In de brief staat dat er in de marge van een conferentie in New York wat dingen zijn besproken. Hoe hard is dat contact? Wij willen dat Nederland heel duidelijk is over wat het wel of niet wil. Dat moet niet in de marge gebeuren. Waarom zijn Marokkaanse diplomaten teruggetrokken? Was dat een erkenning van verkeerd handelen?

Wat betreft de aanpak voor de toekomst, lezen wij over inzet op veiligheidsonderzoeken en op codes. Als je het gevoel hebt dat spionnen tot in de rechtshandhaving en de politie zijn doorgedrongen, is dat niet genoeg. Waarom wordt in dit soort zaken niet gewerkt met standaardmeldingen aan het OM bij onregelmatigheden? Waarom worden dergelijke zaken niet direct uitgezocht? Is er ook een richtlijn bij het OM over de wijze waarop moet worden omgegaan met beïnvloeding in het algemeen?

Het hangt ook nog steeds in de lucht -- ik meen dat een Rotterdams raadslid daar uitspraken over heeft gedaan -- dat er in het verleden veel pogingen zijn gedaan om ambtenaren en politici te beïnvloeden en te rekruteren voor van alles en nog wat. Is daar inmiddels meer duidelijkheid over? Is er actie tegen ondernomen? Zij die pogingen geslaagd? Ik wil ook weten -- het gaat hier immers niet alleen over Marokko -- of er meer landen zijn waarmee wij dit soort problemen hebben.