We lopen langs een kleine moskee. Ik vraag waarom er een moskee op het ambassadeterrein staat. Het gebedshuis, zoals het wordt genoemd, blijkt te worden gebruikt door medewerkers; dagelijks bidden ze er twee keer. Wat verbaasd loop ik door, denkend aan de scheiding tussen kerk en staat. Later nog maar eens navragen of dit bij andere ambassades ook het geval is.

Mensenrechten
We ontmoeten de advocaat van de weduwe van de in 2004 vermoorde mensenrechtenactivist Munir. Hij werd vergiftigd tijdens zijn vlucht naar Nederland. De piloot heeft na internationale druk twintig jaar gevangenisstraf gekregen.

Op dit moment loopt er een rechtzaak tegen een oud generaal en voormalig medewerker van de Indonesische veiligheidsdienst. Hij wordt ervan verdacht de opdrachtgever te zijn van de piloot. Probleem is volgens de advocaat dat veel getuigen zich hebben teruggetrokken uit angst voor represailles. Zelf wordt hij ook regelmatig met de dood bedreigd. Wat een moedige man om toch door te zetten.

We praten verder over vrouwenrechten, arbeidsrechten en het invoeren van delen van de shariawetgeving in vier regio’s, waardoor vrouwen voortaan verplicht zijn een hoofddoek te dragen en ’s avonds niet meer zonder man over straat mogen. Ik vraag hoe dit te rijmen is met de grondwettelijke godsdienstvrijheid en de pancasila, de eenheid in verscheidenheidgedachte van Indonesië. Alleen in sommige streken die worden gedomineerd door orthodoxe moslims zullen delen van de sharia worden ingevoerd, zo zegt men.

We bezoeken de protestantse kerk, waar, naast een kruis, foto’s van de president en vicepresident hangen. Een portret van premier Balkenende zullen we nog niet zo snel aantreffen op de burelen van de Protestantse Kerk in Nederland, zo schat ik in.

Kerken gesloten
Uit een goed gedocumenteerd rapport blijkt dat er tussen 2004 en 2007 108 kerken zijn gesloten, waarbij er ook kerken zijn afgebrand en gebombardeerd. Volgens de moslimorganisatie die we spreken voldoen deze kerken niet alle overheidscriteria, zoals het hebben van een bepaald aantal mensen voordat je een kerk mag starten. In het rapport wordt juist gesteld dat er meestal helemaal geen reden wordt opgegeven of dat de kerk eenvoudigweg ongewenst is in een moslimwijk. Hieruit blijkt opnieuw dat de spanningen tussen christenen en moslims oplopen.

Ondanks dat het een heel mooi land is vol economische mogelijkheden verlaat ik Indonesië met grote zorgen over de positie van de allerarmste mensen in de sloppenwijken en de christenen. Ik zal het vanuit Nederland nauwgezet blijven volgen.