Een overheid die werkt voor mensen
Het vertrouwen van burgers in de politiek en de overheid is laag. Oorzaken daarvan zien we landelijk in het onvermogen van politiek en bestuur om recht te doen aan mensen die slachtoffer werden van een genadeloze overheid. Maar ook lokaal is té weinig gedaan om dit tij te keren. De gemeente trekt zich steeds meer terug achter de muren van het IJspaleis en het Haagse bestuur maakte de afgelopen vier jaar crisis op crisis mee. Van de negen collegeleden die in 2018 het gemeentebestuur vormden, is nog minder dan de helft over.
De overheid heeft als taak om recht te bevorderen en op te komen voor de meest kwetsbaren en om de inwoners van Den Haag te dienen. Dat vraagt om een gemeente die bereikbaar is, betrouwbaar is en oog heeft voor mensen. Niet omdat de overheid verantwoordelijk is voor het brengen van geluk. Maar wel omdat de overheid mensen en gemeenschappen kan helpen om tot bloei te komen.
De menselijke maat terug
De afgelopen jaren zijn stadsdeelkantoren gesloten en is de gemeente minder bereikbaar geworden, vaak met lange wachttijden tot gevolg. En heb je een probleem met de gemeente? Dan is het lastig de juiste van de 6.800 ambtenaren te pakken te krijgen. Als het aan de ChristenUnie/SGP ligt wordt de gemeente weer bereikbaar en benaderbaar.
Elk stadsdeel een loket. In elk stadsdeel komt weer een balie waar je terecht kunt voor je vragen of het aanvragen en ophalen van documenten.
Budget voor maatwerk. Elke gemeentelijke afdeling reserveert een klein deel van het budget voor mensen die tussen wal en schip belanden. Dit regelvrije budget kan worden ingezet in schrijnende gevallen waar de regels niet in een oplossing voorzien.
De mens centraal, niet de regel. De Sociaal Raadslieden krijgen een sterker mandaat en de bevoegdheid om schrijnende gevallen bij de burgemeester aan te dragen zodat mensen centraal staan.
Één plek voor ál uw vragen. Voor mensen met complexe problemen is het lastig een weg te vinden in het woud aan overheidsinstanties en regelingen. Er komt één doorverwijsloket voor iedereen, zodat je geholpen wordt naar de juiste plek voor vraag.
Altijd een alternatief voor digitale communicatie. Voor veel mensen is het handig om dingen digitaal te regelen, maar voor veel ouderen of minder digitaal begaafde mensen niet. Daarom moet het altijd mogelijk zijn om iemand telefonisch te spreken of om een (fysieke) afspraak te maken.
Naam en telefoonnummer onder elke brief. Als je een vraag hebt naar aanleiding van een brief van de gemeente, moet je weten waar je terecht kan. Daarom komt onder elke brief een naam en telefoonnummer van de persoon die je kan helpen bij vragen.
Van klant naar burger. Een overheid verkoopt geen producten en heeft dus ook geen klanten. Daarom krijgen het KlantContactCentrum en de Klantenservice SZW een nieuwe naam. Ook intern stappen we af van het spreken over klanten of hulpvragers.
Duidelijke taal. Communicatie van de overheid moet begrijpelijk zijn, zeker als je bedenkt dat ongeveer een kwart van de Hagenaars laaggeletterd is. Daarom wordt eenvoudige taal, op maximaal B1-niveau, in brieven en op de website de nieuwe norm. Daarnaast worden beeldbrieven ingezet, waarbij pictogrammen en QR-codes met een link naar een filmpje worden ingezet.
Een overheid die helpt, niet hindert
De overheid kan ontzettend veel betekenen voor iemand die hulp nodig heeft. Maar de landelijke toeslagenaffaire heeft ook laten zien dat de overheid het tegenovergestelde effect kan hebben. Als burger, maar ook als ondernemer, kun je vermalen worden door ambtelijke molens, of stuklopen op bureaucratische muren. Daarom gaat de gemeente kritisch kijken naar haar eigen functioneren en hoe regels mensen kunnen helpen in plaats van hinderen.
Bellen bij klachten. Wanneer iemand een klacht of bezwaar heeft, wordt deze eerst gebeld door een ambtenaar die verstand heeft van zaken om te kijken hoe het probleem kan worden opgelost. Zo lossen we problemen sneller op en voorkomen we misverstanden.
Schrap overbodige regels. Iedere wethouder organiseert elk jaar een schrapsessie van overbodige regels op diens beleidsterrein. Daarbij worden mensen die in de praktijk met de regels te maken hebben, uitgenodigd.
Afwegingskader voor beleid. In een stad als Den Haag spelen er altijd veel belangen: van jongeren tot ouderen en van klimaat tot ondernemers. De verschillende toetsen voor nieuw beleid worden samengevoegd tot één integraal afwegingskader voor nieuw beleid en nieuwe regels. Regels houden zo beter rekening met het algemeen belang.
Versterken van positie Ombudsman. De Ombudsman en de Jeugdombudsman vervullen een belangrijke rol in het signaleren van problemen. We verkennen de mogelijkheid om hen een bevoegdheid te geven bindende adviezen te geven aan de gemeente en de mogelijkheid om maatregelen op te leggen als de gemeente geen gehoor geeft. Daarnaast zorgen we ervoor dat ze goed en makkelijk te bereiken zijn voor burgers.
Een overheid die mensen laat meedoen
Nog te vaak worden mensen laat betrokken bij plannen in hun eigen woonomgeving. En als je dan wordt benaderd is het vaak eenrichtingsverkeer: je ontvangt slechts informatie en wordt niet gevraagd om mee te denken. Of de plannen zijn al in een vergevorderd stadium en de ideeën en zorgen van omwonenden worden niet serieus genomen. Daarnaast wordt er nog te weinig gebruik gemaakt van de kracht van de gemeenschap. Vaak hebben burgers goede ideeën over wat er beter kan in hun wijk of in de stad. Die ideeën willen we benutten, want de stad maken we samen.
Right to challenge. We breiden het right to challenge, ook wel het uitdaagrecht genoemd, verder uit in Den Haag.De gemeente gaat op meer onderwerpen burgers de kans geven met een initiatief te komen en stelt duidelijkere regels op. Vertrouwen is hierbij het vertrekpunt.
Meepraten moet niet leiden tot frustratie. De gemeente communiceert helder naar burgers hoe zij kunnen meepraten over veranderingen in hun buurt. Ook laat de gemeente duidelijk weten waar en hoe burgers invloed kunnen hebben op de verschillende fases van besluitvorming. Heldere kaders waar wel en geen invloed is en communicatie over alle ontwikkelingen staan centraal. Zo kunnen mensen op tijd en op de juiste plek meepraten.
Informeer en communiceer. We verbeteren de communicatie bij ingrijpende werkzaamheden. Bijvoorbeeld door in gesprek te gaan met direct omwonenden of door een informatiestand bij aanvang van de werkzaamheden. Zo communiceert de gemeente duidelijk waarom en hoe lang de werkzaamheden er zijn en hoe eventuele participatie eruitziet.
De jeugd heeft de toekomst. Er komt een jongerenraad die gevraagd en ongevraagd advies geeft over het beleid aan het stadsbestuur en de gemeenteraad. Bij nieuwe plannen van de gemeente worden door een generatiecheck ook de gevolgen voor jongeren getoetst.
Plannen in beeld. Omgevingsplannen en andere gemeenteplannen worden kosteloos fysiek inzichtelijk gemaakt op een relevante plek, bijvoorbeeld in een buurthuis. Daarvoor kan gebruik worden gemaakt van een aantal exemplaren van de vele gratis versies die nu aan politieke fracties worden verstrekt.
Goed aanbesteden. De gemeente is een belangrijke opdrachtgever en moet die positie ook gebruiken. Uitgangspunten voor het aanbestedingsbeleid zijn: lokaal, eerlijk en duurzaam. We besteden zoveel mogelijk uit aan het Haagse MKB en ook Startups en sociale ondernemingen krijgen een streepje voor. Naast diensten gaat de gemeente ook problemen of andere grote vraagstukken aanbesteden, zoals bijvoorbeeld de problemen op het gebied van afval.
De digitale overheid
De samenleving wordt steeds digitaler. Daar heeft de gemeente ook mee te maken. Voor een goede uitvoering van de toegenomen wettelijke taken en verplichtingen beschikt de gemeente over veel gevoelige persoonsgegevens. Voor het vertrouwen in de overheid is het van het grootste belang dat zorgvuldig met deze gegevens wordt omgegaan. Burgers hebben daar recht op: het recht op bescherming van persoonsgegevens is een grondrecht. Er komt daarom meer aandacht voor de privacy van burgers en de omgang met persoonsgegevens.
Privacy als waarde, niet als regel. Niet de angst voor boetes, maar een intrinsieke motivatie om zorgvuldig om te gaan met persoonsgegevens vormt de basis voor het voldoen aan privacywetgeving.
Begrenzing aan inzet algoritmes. Algoritmes kunnen voor een betere dienstverlening zorgen maar dan moeten ze wel verantwoord worden gebruikt. Op initiatief van de ChristenUnie/SGP zijn algoritmes die een discriminerende grondslag in zich hebben verboden, maar er is meer nodig. Beslissingen die burgers raken moeten niet door algoritmes worden genomen. Een algoritme kan de beslisser ondersteunen maar mag nooit zelf de beslissing nemen. Den Haag formuleert een ambitieus ethisch kader om beleid te toetsen en hanteert dit kader ook in eventuele samenwerkingen met private en andere publieke partijen.
De werking van algoritmes is altijd uitlegbaar. Iemand die de verantwoordelijkheid heeft over de inzet van algoritmes moet de werking ervan begrijpen en kunnen uitleggen.
Bewaartermijnen persoonlijke gegevens handhaven. De gemeente hanteert duidelijke bewaartermijnen voor persoonlijke gegevens en handhaaft deze proactief, ook bij haar leveranciers.
Gevoel voor persoonsgegevens. De gemeente communiceert vooraf duidelijk waarom welke gegevens nodig zijn en gebruikt ze alleen voor dat doel.
Een raad met verstand van zaken. Er komt een wethouder die digitale vraagstukken als portefeuille krijgt, waaronder privacy. Zo wordt er meer aandacht besteed aan dit onderwerp binnen college en raad.
De overheid als goede werkgever
Ruimte voor zorg. Het combineren van werk en zorg of maatschappelijke inzet juichen we toe. Daarom biedt de gemeente ruimte aan medewerkers die mantelzorg leveren of vrijwilligerswerk doen met toegespitste verlofregelingen. Dit geldt ook voor nieuwe ouders. Het wordt voor ambtenaren ook mogelijk om verlofuren te schenken aan collega’s.
Kwaliteit voorop. De inwoners van Den Haag verdienen een gemeente met de beste medewerkers. Anoniem solliciteren kan helpen om dat te bereiken. Daarom zijn we positief over de voortzetting van dit initiatief. De gemeente gaat niet over tot een quotum voor specifieke groepen.
Voor een gezonde democratie
Het vertrouwen in democratische instituten is broos. Diverse integriteitskwesties de afgelopen jaren hebben niet bijgedragen aan het vertrouwen in het Haagse gemeentebestuur. In de toekomst is het van belang dat de gemeenteraad kwalitatief goed is en zijn controlerende taak serieus neemt.
Waardengedreven bestuur. Zowel de gemeenteraad als het College van B&W formuleren aan het begin van de periode de waarden die centraal moeten staan als het gaat om integriteitsvraagstukken - bijvoorbeeld bij vermenging van functies of belangen. Hierbij moet niet de vraag centraal staan wat nét wel nog mag, maar wat het beste is voor de stad.
Stemmen is een feest. Stemmen is iets bijzonders. Zeker als je dat voor het eerst mag doen. Jongeren die mogen gaan stemmen krijgen een brief van de burgemeester in aanloop naar de eerste verkiezingen waar ze stemgerechtigd zijn met een aandenken. Ook op het stembureau wordt hier op een positieve manier aandacht aan gegeven.
Een raad op volle sterkte. Er komen steeds meer en steeds kleinere fracties in de Haagse Raad. Dat is goed voor de diversiteit, maar het kan de slagkracht ondermijnen. We breiden het aantal fractievertegenwoordigers uit zodat kleinere fracties hun controlerende taak nog beter kunnen uitvoeren.
Een Rekenkamer waar je op kan rekenen. De Rekenkamer levert goed en belangrijk werk. De Rekenkamer heeft een wettelijke bevoegdheid en onderzoeken dienen ook ten alle tijde binnen die bevoegdheden te vallen. Er komt een passende verhoging van het Rekenkamerbudget. Daarnaast blijft het budget voor politieke fracties in stand om zelf onderzoek te laten uitvoeren.
Maak MRDH democratischer. De gemeenteraad heeft op dit moment weinig te zeggen over de beslissingen die de MRDH maakt over economische groei in de regio en het openbaar vervoer. De rol van de MRDH wordt daarom kritisch onder de loep genomen en gemeenteraden krijgen meer zeggenschap.
Versterk lokale onderzoeksjournalisten. De journalistiek is een cruciaal onderdeel van onze democratie. Daarom wil de ChristenUnie/SGP lokale onderzoeksjournalisten ondersteunen met een onafhankelijk fonds voor Haagse onderzoeksjournalistiek.
