Datum:            3 juli 2012

Mevrouw Ortega-Martijn (ChristenUnie):
Voorzitter. Het wetsvoorstel dat wij vandaag bespreken, moet het ziekteverzuim van werknemers zonder werkgever terugdringen. Ook moet de instroom in de regelingen voor arbeidsongeschiktheid naar beneden. Dit zijn doelen die de fractie van de ChristenUnie op zich kan steunen. Mensen moeten niet onnodig lang aan de kant blijven staan. Een sterkere inzet op preventie is de eerste stap die moet worden gezet. Een activerender stelsel kan daarnaast ook bijdragen aan een oplossing, maar dan moeten wij wel goed kijken welke vorm dit krijgt.

De minister introduceert met dit wetsvoorstel een strenger regime voor vangnetters dan voor mensen met een vast dienstverband. Zo zullen voor de vangnetters al in het tweede ziektejaar de criteria van de Wet WIA gaan gelden. Ook komt er een arbeidsverledeneis. Binnen de Ziektewet is dit nu nog een onbekend fenomeen, maar de vangnetters krijgen er dus mee te maken. Hun inkomen zal daardoor lager uitvallen dan dat van mensen met een vast contract. Graag hoor ik van de minister waarom hij vindt dat zo'n maatregel inderdaad qua proportionaliteit juist goed is voor deze groep. Daarnaast hoor ik graag van hem hoe dit zich verhoudt tot internationale verdragen. Kan de minister garanderen dat de positie van mensen met een flexibel contract met dit wetsvoorstel niet verder verslechtert?

De premiedifferentiatie die binnen de WGA wordt ingevoerd, speelt hierbij ook een rol. Voor een voormalige werkgever is het moeilijk om het re-integratietraject te beïnvloeden. De prikkel kan ertoe leiden dat werkgevers in plaats van tijdelijke contracten zelfs uitwijken naar nog lossere contractvormen, zoals payrolling. Deelt de minister onze zorg in deze? Als dat niet het geval is, hoor ik graag van hem waarom niet. Is hij bereid om te gevolgen van het wetsvoorstel voor de toegepaste contractvormen binnen de arbeidsmarkt te volgen en de Kamer hierover te informeren? Graag krijg ik een toezegging.

Voor kleine werkgevers zal een uitzondering komen voor de premiedifferentiatie. Zij zullen een sectorale premie gaan betalen. De minister wil hiermee voorkomen dat de kleine werkgevers te veel aan risicoselectie gaan doen. Dit is een terecht punt. Iedereen moet een kans krijgen op de arbeidsmarkt, ook mensen met een afstand ertoe. Het nadeel is echter dat kleine werkgevers geen prikkel zullen hebben om werk te maken van preventie en re-integratie. De effecten worden immers afgewenteld op de sector. Toch verwacht de minister dat bedrijven meer aan preventie en re-integratie zullen gaan doen. Hij geeft aan dat de vergroting van de prikkel voor werkgevers, die vooral via de individuele premiedifferentiatie verloopt, ook bij de vaste arbeidscontracten succesvol was. Die individuele premiedifferentiatie geldt nu echter niet voor de kleine werkgever. Hoe gaat de minister dit probleem ondervangen?

Ik kom tot slot op de evaluatie. Het is goed dat de effecten van het wetsvoorstel worden gemonitord. Duidelijk is dat de minister de lasten van de Ziektewet en de WGA wil terugdringen. Het financiële plaatje lijkt voorop te staan. Het is echter ook belangrijk dat mensen zo veel als mogelijk weer gaan participeren op de arbeidsmarkt. Wanneer is de minister tevreden? Graag hoor ik de concrete doelstelling van de minister voor het verbeteren van de re-integratie van vangnetters. Ook hoor ik graag van hem welke afspraken hij met het UWV gaat maken over een betere begeleiding.