Datum:            4 juli 2012

Mevrouw Wiegman-van Meppelen Scheppink (ChristenUnie): Voorzitter. Het onderhoud van onze kwetsbare delta vraagt om continuïteit en zo veel mogelijk depolitisering. Nu er voor de zoveelste keer in korte tijd een kabinet is gevallen, is het belang van een Deltaprogramma en een Deltacommissaris weer eens aangetoond. De fractie van de ChristenUnie is blij met de voortgang van de diverse projecten in het kader Ruimte voor de Rivier. Toch zie ik hier en daar vertraging, ook al hebben wij een poosje geleden een mooi moment gehad bij Zwolle. Een aantal projecten is pas klaar na 2015. Kan de staatssecretaris uitleggen hoe dit komt? De fractie van de ChristenUnie wordt graag geïnformeerd over de stand van zaken bij het Volkerak Zoommeer. Op 29 mei jongstleden is overleg gevoerd met bestuurders in de regio. Toen is gesproken over een structuurvisie voor de Zuidwestelijke Delta als onderdeel van de Deltabeslissing 2014. Dat is mooi, maar dat is de lange termijn. Hoe staat het met de kortetermijnbeslissing in het kader van het programma Ruimte voor de Rivier? Die had er toch allang moeten zijn? Het gaat dan om het mogelijk maken van extra waterberging. Dit project was al vertraagd, maar in het eerste kwartaal van dit jaar zou een PKB (planologische kernbeslissing) worden genomen. Ik heb die nog niet gezien. Ik krijg graag een reactie van de staatssecretaris. De fractie van de ChristenUnie steunt de keuze voor een verkorte zomerbedverlaging met een beperkte bypass bij Kampen. Hiermee wordt het probleem met de drinkwaterwinning bij Zwolle opgelost en kan in de gebiedsontwikkeling rekening worden gehouden met toekomstige besluiten over het peil van het IJsselmeer. De staatssecretaris concludeert dat met het pakket van maatregelen dat nu voorligt, de doelstellingen van de planologische kernbeslissing worden gehaald en invulling wordt gegeven aan de gebiedsontwikkeling. De planstudie is klaar, maar er ligt nog geen definitief besluit van de staatssecretaris. Het is al heel vaak uitgesteld en hoe langer hij wacht, hoe hoger de plankosten voor de regio oplopen. Ik heb begrepen dat het project nu zelfs stilligt. Daarom zou ik graag zien dat onze vragen vandaag helder worden beantwoord. De staatssecretaris moet een besluit nemen en hij kan daarbij rekenen op de steun van de fractie van de ChristenUnie.

Mevrouw Jacobi (PvdA): Ik snap de inzet van de ChristenUnie, maar er is nog een groot aantal onzekerheden zoals de effecten van de beperkte bypass en de zomerbedverlaging die wordt verkort tot zeven kilometer. Wat is voor de fractie van de ChristenUnie nu het doorslaggevende aspect om te zeggen dat het veilig genoeg is? De vervuilingeffecten zijn ook een bezwaar. Ik heb nergens gelezen hoe die worden opgelost. Hoe kan mevrouw Wiegman hiervoor zijn zonder dat wij weten hoe het zit?

Mevrouw Wiegman-van Meppelen Scheppink (ChristenUnie): Die vragen houden mij ook bezig. Ik heb hierover de afgelopen tijd informatie ingewonnen, bijvoorbeeld over het badkuipeffect. Ik kijk naar het totale veiligheidsplaatje. Daarvan heb ik inmiddels een goede indruk gekregen, maar ik vraag de staatssecretaris om vandaag tijdens dit algemeen overleg een helder beeld te schetsen. Voor mij is het wel duidelijk, mede dankzij mijn goede contacten in de regio en het feit dat ik al vanuit mijn gemeenteraadsperiode dit project op de voet volg. Het zou goed zijn als hij vandaag hier die helderheid klip-en-klaar geeft opdat wij de weg vrijmaken voor een besluit.

Mevrouw Jacobi (PvdA): Waarop baseert mevrouw Wiegman de conclusie dat er geen badkuipeffect ontstaat?

Mevrouw Wiegman-van Meppelen Scheppink (ChristenUnie): Een verkleining van de dijkring leidt sowieso tot een badkuipeffect. Ik heb mij echter laten overtuigen dat de waterveiligheid in totaliteit op orde is. Mijn fractie hecht eraan dat geconstateerde gebreken aan dammen, duinen en dijken zo snel mogelijk worden verholpen. Is het Hoogwaterbeschermingsprogramma 2 in 2017 op vijf projecten uitgevoerd? Klopt het dat Hoogwaterbeschermingsprogramma 3 pas dan kan beginnen? Verdere vertraging moet worden voorkomen, want de toetsingsresultaten van het Hoogwaterbeschermingsprogramma 3 dateren al van 2011. De waterschappen willen graag aan de slag met nieuwe normen voor waterveiligheid in de aandachtsgebieden zoals Rijnmond en Drechtsteden om daarmee ervaring op te doen. Wat doet de staatssecretaris om hier het tempo in te houden om te voorkomen dat dezelfde dijk in korte tijd op basis van twee verschillende normen moet worden versterkt? Hij wil bij beslissingen over beschermingsniveaus niet alleen uitgaan van reken-sommen maar ook van een bestuurlijke dialoog. Wat bedoelt hij hiermee, want normen mogen geen onderdeel worden van politiek handjeklap? Ik sluit mij aan bij de vragen van mevrouw Van Veldhoven over de uitvoering van de motie-Van Veldhoven/Lucas. De staatssecretaris wil de sluizen in de Afsluitdijk bij Kornwerderzand opknappen. De regio ziet graag een naviduct opdat scheepvaart en wegverkeer elkaar niet meer in de weg zitten. Ik snap de keuze van de staatssecretaris voor het opknappen van de bestaande sluizen gezien de kosten en het feit dat de sluizen nog meekunnen tot 2050. Bij een gebundelde aanbesteding van de overige werkzaamheden aan de Afsluitdijk kan het naviduct wellicht toch goedkoper uitvallen. Mijn fractie zou graag een vergelijkende analyse zien van de verschillende voorgestelde naviducten in Friesland. Er wordt nu gestudeerd op een naviduct bij Skaster Rien. De heer De Rouwe sprak laatst zelfs over de A7 bij Bolsward. Ik heb de indruk dat het knelpunt bij Kornwerderzand veel groter is voor zowel wegverkeer als scheepvaart. Als ik kijk naar het totale pakket maatregelen dan is het wellicht slimmer om Kornwerderzand een hogere prioriteit te geven. Ik krijg hierop graag een reactie. In het kader van de waterkwaliteit stip ook ik het punt van de gewasbeschermingsmiddelen even aan. Dit hoort gewoon bij een onderwerp als waterkwaliteit. Er zijn stappen gezet, maar we zijn er nog niet, want nog niet overal worden de doelen gehaald. Ik was verbaasd over de mededeling in het actieplan dat chemische onkruidbestrijding op verhardingen pas in 2018 wordt verboden. De voorzitter: Dit actieplan staat vandaag niet geagendeerd. Mevrouw Wiegman-van Meppelen Scheppink (ChristenUnie): Dat weet ik. Ik zal er nu niet uitgebreid op ingaan, maar als ik het heb over waterkwaliteit, heb ik het ook over de motie-Grashoff waarin om een verbod wordt gevraagd. Er zou een redelijke overgangstermijn komen, maar een periode van zes jaar noem ik geen overgangstermijn. Dat is gewoon uitstel. Waarom legt de staatssecretaris de voorstellen van de brancheorganisaties terzijde? Ik heb begrepen dat er alternatieven zijn en een verbod binnen twee jaar zou prima haalbaar zijn. Waarom wil de staatssecretaris een uitzondering blijven maken voor moeilijk bereikbare plaatsen en exoten op verhardingen? Waarom hanteert de staatssecretaris een beperkte lijst van alleen de stoffen die nu voor overschrijding zorgen in plaats van alle stoffen die slecht zijn voor het grond- en oppervlaktewater? Ik vraag ook aandacht van de staatssecretaris voor de ecologische waterkwaliteitsnormen. Er is nog veel discussie over de vraag waar die nu wel of niet moeten worden toegepast. Ook de monitoring van waterschappen kan beter, want die is vaak nog niet gestandaardiseerd. Dan moeten elk jaar een zelfde aantal monsters op dezelfde locatie in dezelfde periode worden genomen. Op die manier zijn de resultaten moeilijk vergelijkbaar. De fractie van de ChristenUnie is blij met de oplossing die is gevonden voor de financiering van Wetsus. De staatssecretaris haalt zijn bijdrage van 2 mln. tot 2016 echter uit het budget voor de Afsluitdijk, terwijl over de variant voor de Afsluitdijk nog discussie gaande is. Tot slot ben ik benieuwd hoe het staat met de getijdencentrale in de Brouwersdam.

Voor meer informatie: www.tweedekamer.nl.