Datum:           23 juni 2015

Mevrouw Dik-Faber (ChristenUnie): Voorzitter. De brieven van het kabinet over het rookbeleid geven helder inzicht in waar het kabinet voor staat. Ik heb gezien dat de maatregelen die tot nu toe zijn genomen, gretig worden opgesomd. Daarna wordt er vooruitgekeken en formuleert de Staatssecretaris zijn grootste ambitie en die deel ik. Het gaat erom dat jongeren niet meer beginnen met roken. Dit is een belangrijke ambitie als je weet dat volgens het KWF ongeveer honderd kinderen per dag met roken beginnen. Als dit echt de ambitie van het kabinet is, dan moeten de maatregelen daar beter op aansluiten. Mijn fractie wil dat de maatregelen effectiever zijn, dat de Staatssecretaris daadkrachtiger is en dat hij leiderschap toont.

De nalevingscijfers die afgelopen week naar buiten zijn gekomen, zijn dramatisch. In de brief lezen wij dat er een verkenning zal plaatsvinden naar de mogelijkheid van extra maatregelen. Mijn fractie vindt dat absoluut te mager. Ik wijs in dit verband op de initiatiefwet van mijn collega Joël Voordewind voor verbetering van de handhaving van de leeftijdsgrenzen voor alcohol en tabak. In het interruptiedebatje met de woordvoerder van de PvdA gaf ik al aan dat mijn fractie staat voor een verbod op sigarettenautomaten. Er zijn 15.000 sigarettenautomaten in ons land die bijna allemaal in de horeca staan. De horeca is 100% rookvrij. Bovendien is de slaagkans voor minderjarigen om via een tabaksautomaat sigaretten te kopen ook 100%. Genoeg redenen om die automaten uit de horeca te halen en er gewoon mee te stoppen.

Mijn fractie pleit al jaren voor een display ban. Zien roken, doet roken. De Staatssecretaris heeft de aanbevelingen van het Trimbosinstituut gelezen. Helaas verbindt hij daar geen consequenties aan. Mijn fractie betreurt dat. De kans voor de jeugd om te beginnen met roken is twee keer zo groot als hij in de supermarkt wordt geconfronteerd met pakjes sigaretten die in het zicht staan. Nu worden pakjes prominent gepresenteerd in de zogenaamde powerwalls. Daar moeten wij van af. Mijn fractie heeft er vaker voor gepleit dat de verkoop van tabak onder de toonbank moet plaatsvinden. Volgens mij is het draagvlak voor deze maatregel gestegen. Bijna 60% van de bevolking steunt dit. De Europese richtlijn voor tabaksproducten biedt hiervoor ook een kans. In Europa zijn IJsland, Finland, Engeland en Hongarije ons op dit terrein voorgegaan. Waar wacht de Staatssecretaris nog op?

Mijn fractie wil ook het aantal verkooppunten terugdringen. Net hoorde ik de woordvoerder van de PvdA tussen neus en lippen door zeggen dat met al die verkooppunten de handhaving ook wel erg ingewikkeld is. Als wij het aantal verkooppunten terugdringen, dan verbetert de handhaving. Ik heb dit eerder samen met de SP in de vorm van een amendement voorgesteld, maar helaas hebben wij daarvoor geen steun gekregen. In de stukken heb ik gelezen dat er landen zijn die een vergunningenstelsel overwegen. Is dat iets waar de Staatssecretaris ook oren naar heeft? Mijn laatste punt is de kennisachterstand. In vergelijking met andere landen blijft de kennis over de gevaren van meeroken in Nederland achter. Wij hebben natuurlijk de campagne NIX18 die vertelt dat je niet mag roken en drinken, maar die laat kansen liggen om te vertellen waarom het een slecht idee is om een sigaret op te steken of een wijntje te bestellen. In deze waaromvraag zijn jongeren echt geïnteresseerd. Graag een reactie.

Mijn allerlaatste punt is de motie over 100% rookvrije schoolpleinen. Ik heb in de brief van de Staatssecretaris gelezen dat de schoolpleinen over enkele jaren rookvrij zijn. Was het maar waar. Waar baseert de staatssecretaris deze verwachting op?

Voor meer informatie: www.tweedekamer.nl.