Mevrouw Wiegman-van Meppelen Scheppink (ChristenUnie) wijst
erop dat sleutelen aan de genetische samenstelling van planten grote
gevolgen kan hebben: de biodiversiteit kan erdoor afnemen, het proces
kan onomkeerbaar zijn, en niet-gemodificeerde planten kunnen besmet
raken. Er zitten risico's aan vast voor mens, dier en plant. Er zijn echter
ook positieve effecten. Nieuwe plantenveredelingstechnieken kunnen een
belangrijke bijdrage leveren aan de voedselvoorziening. Bovendien kan
een bijdrage aan de biodiversiteit worden geleverd, omdat met nieuwe
technieken zuivere soorten gemaakt kunnen worden.

Omdat het bij ggo's gaat om levende materie, moet zorgvuldigheid
vooropstaan. Er is zeker ruimte voor het gebruik van moderne technieken,
maar dat moet altijd ten dienste van het leven van mens, dier en plant
staan. Deze zorgvuldigheid wordt vertaald in een procesbenadering,
waarbij ook de productbenadering een plek krijgt. Consumenten moeten
kunnen blijven kiezen tussen ggo-vrije en ggo-producten.

Bij het opstellen van de ggo-regelgeving zijn de toen bekende technieken
in ogenschouw genomen. Nieuwe technieken moeten niet onnodig
worden gehinderd door regelgeving die niet aansluit op de feitelijke
situatie. Het is de vraag of het met de conclusie van de regering mogelijk
blijft om het toekomstige debat goed te voeren.

De nota «Verantwoord veredelen met genetische modificatie» zal bepalend
zijn voor de Europese inzet. Het schematische overzicht biedt echter
onvoldoende duidelijkheid. Meer onderzoek naar en discussie over de
verschillende technieken is zeer wenselijk.

Het is goed dat Europabreed wordt gediscussieerd over nieuwe technieken,
maar in die discussie moet het niet alleen over de techniek, maar
ook over de effecten op de omgeving en over de inbreng van kleine organisaties
en bedrijven gaan. Kunnen kleinere bedrijven ondersteund
worden bij het versneld doorlopen van procedures?

Er moet meer aandacht komen voor cisgenese. Deze techniek biedt
perspectief, omdat alleen van eigen genen gebruik wordt gemaakt. De
minister biedt enige ruimte met de mogelijkheid van ingeperkt gebruik.
Hoe is dit te rijmen met indeling in de categorie «wel ggo»? Ook reverse
breeding en mutagenese met behulp van oligonucleotiden bieden mogelijkheden.
Welke inzet zal het kabinet kiezen?

Nadere gedachtewisseling
Mevrouw Wiegman-van Meppelen Scheppink (ChristenUnie) is er
tevreden over dat het kabinet bewust kiest voor een procesbenadering. In
de EU moeten bepaalde technieken echter wel op een zodanige wijze aan
de orde worden gesteld, dat de deuren open blijven. Daarnaast moet de
lobby van de kleinere bedrijven een plaats krijgen. Nederland dient zich te
concentreren op de gewenste aanpassing van de regelgeving.