De heer Slob (ChristenUnie): Voorzitter. Alhoewel voor de zomer de startdatum om de lumpsum in het primair onderwijs te laten ingaan met een jaar is doorgeschoven – wij betreuren dat, maar hebben er nu vrede mee na de uitleg die daarover is gegeven – komt langzaam maar zeker het moment nabij dat het zo ver gaat komen. Wij zijn een heel lang traject afgegaan. Het wetgevingsoverleg van afgelopen maandag is een zeer constructieve stap in de goede richting geweest.
De fractie van de ChristenUnie geeft steun aan het wetsvoorstel dat de weg naar de invoering van de lumpsum verder zal moeten vereffenen. Wat ons betreft, kunnen de pilots van start gaan. Wij zijn blij met de verruiming van het aantal deelnemende scholen aan de pilots. Ik hecht eraan ook hier op te merken dat wij ervan uitgaan dat die deelnemende scholen een afspiegeling vormen van het brede palet aan scholen dat ons land kent. Wij weten allemaal dat er een onderdeel bij zit waaraan alle scholen kunnen meedoen. Ik hoop dat de scholen zich daarvoor zullen inschrijven.

Wij geven steun aan het amendement van de heer De Vries en anderen op het punt van het wegnemen van de schotten tussen personeel en materieel met ingang van augustus 2004. Wij hadden de wens dat vanaf dat moment ook de mogelijkheid voor scholen zou ontstaan om te kunnen afrekenen op bestuursniveau. Ik had in dat opzicht een motie voorbereid, maar ik ben erg gaan aarzelen, omdat de minister behoorlijk massief is geweest. Zij heeft aangegeven dat er een prijskaartje van 20 mln aan vastzit. Wij hebben daar maandag niet over doorgesproken. Van de minister zou ik graag horen hoe dat bedrag totstandgekomen is. Ik zou in dat proces meegenomen willen worden. Dat is ook de reden dat ik nu geen motie indien. Als je dat doet, moet je de verantwoordelijkheid nemen voor het geldbedrag dat eraan vastzit. Dat kan ik op dit moment niet. Ik sluit echter niet uit dat wij hierop terugkomen bij de onderwijsbegroting.
Het wachten is op het wetsvoorstel dat verder voorbereid zal worden. Op het moment dat het wetsvoorstel wordt behandeld, is het van belang dat de Kamer zicht heeft op de wijze waarop de pilots zijn uitgevoerd en de ervaringen die ermee zijn opgedaan. Ik zeg dat niet omdat wij het hele traject willen vertragen. Ik vind dat wij stevig moeten inzetten op augustus 2006. Ik ben er echter niet zo uitgesproken in als de heer De Vries. Als uit de pilots blijkt dat er aan alle kanten echt grote problemen zijn, dat het gewoon niet lukt, dan kunnen wij natuurlijk niet de verantwoordelijkheid nemen in de zin van "het is augustus 2006, dus wij moeten verder". Wij zullen als het even kan de ervaringen meenemen en betrekken bij de afwegingen die wij voor het wetsvoorstel moeten maken. Wij staan daar zeer positief in. Wij willen echt dat het een succes gaat worden.
Op dat moment willen wij ook zicht hebben op de financiële condities rond de invoering. Dat zicht is er op dit moment nog niet. Na volgende week kan dat anders zijn. Wij hebben dan Prinsjesdag gehad en wat inzage in het geheel. De wijze waarop de financiering gaat verlopen, het langzaam toegroeien naar die 75 mln in 2006, vind ik niet heel plezierig. Ik hoop dat wij daar volgende week in de stukken iets anders over zullen lezen. Als het bedrag pas structureel wordt op het moment dat de lumpsum wordt ingevoerd, hebben wij in het hele voortraject te weinig geld.
Wij vinden dat alle scholen moeten meedoen. Wij vinden het daarin ook van belang dat de positie van de kleine scholen nadrukkelijk aandacht krijgt. Niet alleen met woorden, maar ook met daden moet duidelijk worden dat de invoering van de lumpsum geen prikkel tot schaalvergroting is. Onze naam zal prijken onder een motie waarin dit nadrukkelijk wordt uitgesproken. Dat is een paaltje dat ik namens mijn fractie neerzet.

Mevrouw Vergeer (SP): Wat is de mening van de heer Slob over de opmerking van de OCNV en de AOb, dat de opheffing van het schot tussen materiële en personele bekostiging zal leiden tot subsidiëring vanuit de personele middelen?

De heer Slob (ChristenUnie): Vanuit de visie waarop deze organisaties in het onderwijsveld actief zijn, kan ik mij dit wel voorstellen. Ik denk echter dat het koudwatervrees is. In de praktijk kunnen de scholen goede afwegingen maken. Wij zullen de scholen die ruimte moeten geven. Ze moeten zich daarvoor verantwoorden. Als daadwerkelijk blijkt dat ze de verantwoordelijkheid die ze voor het personeel dragen, schromelijk gaan verwaarlozen, zal er ingegrepen worden, ook vanuit de scholen zelf. Ik zie dat op dit moment niet als een heel groot probleem. Ik zou de scholen graag die ruimte willen bieden.

Mevrouw Vergeer (SP): De vakbonden komen uiteraard voor het personeel op, maar het blijkt ook uit de evaluatie van het werken met een lumpsum in het voortgezet onderwijs. Er zijn veel en veel meer miljoenen van personeel naar materieel gegaan dan andersom.

De heer Slob (ChristenUnie): Als wij met elkaar de principes van een lumpsum onderschrijven en ook vinden dat deze in het primair onderwijs moeten worden doorgevoerd, dan moeten wij de scholen die ruimte en verantwoordelijkheid geven. Wij hebben nu mogelijkheden om het per augustus 2004 te doen. De schotten die al behoorlijk lang door scholen als knellend worden ervaren, kunnen worden weggehaald. Ik heb daar misschien wat meer vertrouwen in dan mevrouw Vergeer, al ben ik het met haar eens dat er best iets bij de financiële bijdrage voor wat wij APB noemen had gemogen. Ik heb dat wel eens vaker gezegd, ook toen wij het hadden over de verzelfstandiging van het openbaar onderwijs.

*