Bijdrage raadslid Judith Klokkenburg bij begroting 2023

Snakken naar licht

De afgelopen week sprak ik Theo, niet zijn echte naam. Theo is een paar jaar geleden gescheiden van zijn vrouw en kwam zonder huis te zitten. Dus meldde hij zich bij het daklozenloket. Daar werd geconstateerd dat hij bij zijn moeder kon wonen. Deze vijftiger kon weer bij zijn moeder gaan wonen. Zijn oude zieke moeder die in een aanleunwoning woont. Elke 1-2 weken komt Theo zijn post ophalen bij zijn Haagse briefadres. Van reageren op woningen wordt hij hopeloos. Voor de noodopvang is hij bang. En van het Daklozenloket hoort hij niks. Hij komt elke dag op tijd op zijn vrijwilligerswerk. Als zijn moeder te ziek wordt en naar een verzorgingshuis moet of onverhoopt komt te overlijden dan belandt Theo op straat. Dat geeft hem veel stress. Dat weerhoudt hem van werk. Dat weerhoudt hem van een sociaal leven. Het liefst wil hij een eigen woning, zodat hij zijn kind en kleinkind fatsoenlijk kan ontvangen.  

Voorzitter, ik sprak ook met Gijs, ook niet zijn echte naam. Hij is in tegenstelling tot Theo wel dakloos geraakt. Hij had als mantelzorger altijd voor zijn moeder gezorgd en bij haar ingewoond. Het huis stond op haar naam. Toen zij overleed kwam hij op straat. Dat is ook Theo’s lot wanneer er niks verandert in zijn situatie. 

Zo maar 2 voorbeelden waarbij het mensen overkomt dat ze op straat komen of bijna komen te staan. 2 voorbeelden waaruit ook blijkt hoe belangrijk het is voor een stabiel leven om verzekerd te zijn van een dak boven je hoofd.   

Theo en Gijs staan niet op zichzelf. Het aantal dak- en thuislozen neemt schrikbarend toe, met name onder jongeren. Er staat al meer dan 4 jaar in de verschillende Haagse coalitieakkoorden: niemand slaapt op straat. Maar dan vergeten we voor het gemak maar even alle mensen die we, tussen aanhalingstekens, niet rechthebbend vinden. 90 mensen die in de WKR slapen. En zelfs toen nog mensen op straat. Elke dag lange rijen voor de Haagse soepbus.  

Voorzitter, naar je wettelijke taak kijken en opvang regelen voor de mensen die er “recht op hebben” is niet genoeg. Er is meer aan de hand, maar we kunnen er onvoldoende de vinger opleggen. Daarom moet er onderzoek komen met een brede definitie van dak- en thuisloosheid naar hoeveel mensen dit betreft in onze stad. Door een pilot van het Kansfonds kan Den Haag tegen relatief lage kosten op basis van deze brede definitie, de zogeheten ETHOS-methode, dit probleem goed in kaart brengen. Daarom een motie met collega Arp (SP), Smit (PvdD) en Faïd (HSP) met als dictum: 

verzoekt het college:  

• ​​​deel te nemen aan de pilot van het Kansfonds en de Hogeschool Utrecht om middels de ETHOS-methode dak- en thuisloosheid in kaart te brengen in Den Haag;  
• ​de eventuele benodigde middelen voor de lokale coördinator te halen uit de reserve regiofunctie maatschappelijke opvang,​​  

Voorzitter, dit jaar bleef er 8,5 miljoen euro op de plank liggen voor de bestrijding van dak- en thuisloosheid. Incidenteel geld, maar ook structureel geld waarover op 1 juni al aan de gemeenten werd gecommuniceerd. En het college is voornemens om die 8,5 miljoen in de algemene reserve te stoppen. 8,5 miljoen euro die is bedoeld om een dak te regelen voor Theo en Gijs. 

En in het commissiedebat is er uitgebreid gesproken hoe het kan dat dit geld niet is uitgegeven. Zo gaf de wethouder aan dat er geen plannen uit het veld waren voor huisvesting. Dat is beslist onwaar, zo hoorden we ook vanochtend van de heer Bos van het Straatconsulaat, er waren wel degelijk plannen ingediend. Bijvoorbeeld voor 70 zelfstandige woonunits op het Trekvlietplein met een vergelijkbare businesscase als de Henri Faasdreef. Maar 0 op rekest.  

Voorzitter, zolang er mensen in onze stad gedwongen op straat slapen mogen we niet tevreden zijn. En mogen we niet geld dat bedoeld is om een einde te maken aan dakloosheid in de algemene reserve stoppen, om er bijvoorbeeld straks een bouwblunder of ongelijkvloerse kruising mee te financieren.  

Daarom een amendement op de Uitvoeringsnota 2022 met collega’s Smit (PvdD), Verdonk (HvdH), Faïd (HSP), Arp (SP) en Icar (DENK): 

Besluit om dictumpunt I als volgt te wijzigen:  

• ​​I. de bijgestelde begroting van het huidige uitvoeringsjaar 2022 (bijlage 1) met dien verstande dat de €8,5 miljoen rijksgelden van corona-compensatie en een einde aan dak- en thuisloosheid worden toegevoegd aan de reserve maatschappelijke opvang (200059) ten laste van de €3,5 miljoen die vrijvalt in de algemene reserve en het resterende bedrag van €5 miljoen uit het co-financieringsfonds;​  

Afgelopen juni werd de Koekamp ontruimd, zonder dat het veldwerk daarvan op de hoogte was. Daarom een motie met collega Smit (PvdD) als dictum: 

• verzoekt het college wanneer tot ontruiming van plekken waar dak- en thuisloze mensen verblijven wordt overgegaan de verschillende zorgpartners daar altijd vooraf actief over te informeren, ​​  

Doen wat je belooft 

Voorzitter, dan van de maatschappelijke opvang naar een dienstbare overheid. Die overheid is het best samen te vatten als een overheid die doet wat het belooft en die altijd de mens voor ogen houdt, niet de regels, het product of een klant. Deze overheid is geen bedrijf, en dat is de gemeente Den Haag ook niet. Dus laten we ook gewoon weer over mensen spreken en niet over klanten. 

Voorzitter, een overheid die doet wat het belooft maakt de Rijksgelden voor hogere zorgsalarissen over aan de partijen die daar recht op hebben. Een dienstbare overheid is een overheid die het maatschappelijk rendement in de stad wil vergroten en de normen van social return om die reden haalt. En een dienstbare overheid begint daar waar vertrouwen is. Zeker als het over zorg gaat moet dat laagdrempelig. Daarom maken we ook de fysieke ruimte voor zorg op school.  

Voorzitter, vier moties om deze dienstbare overheid een stap dichterbij te brengen: 

Allereerst een motie met collega Gerritsen (PvdD): 

• verzoekt het college niet langer te spreken over “klanten” als het gaat over dienstverlening aan inwoners en andere mensen, maar een andere passende term te gebruik en de naam van het Klant Contact Centrum ook op basis hiervan aan te passen, ​​  

verzoekt het college:  

• ​​​de VNG-richtlijn te volgen en de 1.13% arbeidsmarkttoeslag als tegemoetkoming door te geven aan partijen waar een subsidie- of inkooprelatie mee is en die onder de Jeugdwet of Wmo vallen;  

Leefomgeving 

Voorzitter, we hebben het de afgelopen tijd ook uitgebreid over afval gehad in deze raad. Daarbij ontbreekt nog de specifieke aandacht voor sigarettenpeuken en de vervuilende aspecten daarvan. Want een dienstbare overheid zorgt niet alleen goed voor haar inwoners maar ook voor de natuur in de stad. Daarom een motie met collega Smit:  

• verzoekt het college in de zwerfafvalcampagne ‘Schoon doen we toch gewoon?’ specifiek aandacht te besteden aan de vervuilende aspecten van zwervende sigarettenpeuken,​​  

Dan over het parkeren op Scheveningen. Het is belangrijk dat we de bewoners van Scheveningen behoeden voor bezoekers die in woonwijken gaan parkeren. Door de tarieven op de parkeerterreinen Zwarte pad en Noordelijk Havenhoofd ook naar 6,50 te verhogen, net als het tarief op straat, is er geen prikkel meer om op de parkeerterreinen te parkeren en parkeren mensen sneller in de woonstraten. Daarom een amendement om een knip te maken in de prijs tussen de parkeerterreinen en het tarief op straat: 

Voorzitter, ik begon mijn bijdrage met deze kortste dag van het jaar. Een dag waar we meer dan anders snakken naar licht. En komend weekend mogen wij het feest van het Licht vieren. Het feest van de komst van Jezus, die 2000 jaar geleden ook geen dak boven het hoofd had en in een stal geboren werd. Kerst, het feest waarbij, tegen alle menselijke verwachtingen in, het licht doorbreekt. Hoe het vandaag lijkt, hoeft het niet te blijven. We mogen vol verwachting uitzien naar dat wat komen gaat. Om dat kracht bij te zetten heb ik licht meegenomen, wat ik u zo zal geven. Ik wens u allen hele gezegende en inspirerende  kerstdagen.