Maak ruimte voor kerken!

Oude Kerk
Judith
Door Judith Klokkenburg op 10 november 2023 om 17:00

Maak ruimte voor kerken!

Maak ruimte voor kerken! Dat was de inzet van de ChristenUnie/SGP bij een debat - op initiatief van de ChristenUnie/SGP - over kerken en het belang van levensbeschouwelijke organisaties in onze stad. Lees hieronder de bijdrage van onze fractievoorzitter Judith Klokkenburg en de reactie van het college.  

Voorzitter, kerkelijke gemeenschappen zijn onmisbaar in onze stad. Als vandaag alle kerkgenootschappen besluiten om morgen hun deuren te sluiten dan weten we niet wat ons te wachten staat. Het is zoveel meer dan zingeving of een plek van het belijden van je geloof alleen. Het zijn zeker plekken geloof, maar ook van verbinding, waar je elkaar helpt en ondersteunt. Van huiswerkbegeleiding, maaltijden verstrekken, voedselbank er simpelweg zijn met koffie tot opvang en seniorenwerk. De kerk maakt het verschil. 

Dat geldt natuurlijk niet enkel voor kerkgenootschappen, het geldt ook voor andere levensbeschouwelijke organisaties. Juist daarom is het goed dat we vandaag dit debat met elkaar voeren. De ChristenUnie/SGP is blij dat het college ook het maatschappelijk rendement en de waarde van levensbeschouwelijke organisaties erkent en als zodanig ook benoemt. Zij bereiken mensen die wij niet bereiken en verdienen erkenning en waardering voor hun rol in onze stad. Dat levert ook harde euro’s op, zo is het maatschappelijk rendement van levensbeschouwelijke organisaties in Rotterdam becijferd op 130 miljoen euro per jaar. 

Het zijn mooie woorden. Maar dat dit debat desondanks hard nodig is blijkt helaas ook. Want hoewel er in woorden erkenning is, zien we ook een hardnekkig patroon: de combinatie van levensbeschouwelijke organisaties en dit stadhuis gaat heel vaak mis. Een patroon van religiestress en ‘gepaste afstand’. We zien het in de beantwoording van onze schriftelijke vragen die stelt dat er een interreligieus overleg is, waar uit onderzoek blijkt dat die er niet is en wordt gemist. Hoe verklaart de wethouder dat?  

In Den Haag zijn zeker 35 kerken zoekend naar ruimte om samen te komen. Slechts 5 van hen wisten de weg naar de gemeente te vinden. Maar deze groepen zijn niet zoals de beantwoording suggereert geholpen met de Kerkenvisie. En ruimte voor gebed beperkt zich niet tot kerkgebouwen. Grote, vaak monumentale, kerkgebouwen zijn vaak niet geschikt voor deze groepen. Uit eerder onderzoek van de gemeente zelf blijkt dat scholen en welzijnspanden de meest geschikte ruimtes zijn om samen te komen voor gebed. Op welke manier zorgt de wethouder dat ook scholen en welzijnspanden toegankelijk zijn voor kerken? Erkent de wethouder dat de behoefte echt anders is dan een grote monumentale kerk?  

Het patroon van weinig hulp bieden blijkt ook in de casus van de Kazerne. Bedrijven krijgen daar een bedrijfsmakelaar, maar voor kerken is geen geschikt contactpersoon die hen verder helpt en expertise heeft om dat te doen. Terwijl de vraag eigenlijk hetzelfde is: help ons met het vinden van een nieuwe plek. Hetzelfde patroon van religiestress en ‘gepaste afstand’ van de overheid, terwijl we juist ons best moeten doen om levensbeschouwelijke organisaties de ruimte te geven in onze stad. Omdat ze belangrijk zijn. 

Het probleem is dat veel panden niet de bestemming of functie hebben om er ook als kerk of levensbeschouwelijke organisatie te huren. Welzijn wil neutraal blijven en verhuurt niet of nauwelijks aan levensbeschouwelijke organisaties. Er is dus echt inzet van de gemeente nodig. Een duidelijke structuur waar je je kunt melden, een plek waar vraag én aanbod van verhuur bij elkaar komt, ruimte in bestemmingsplannen voor kerken, geen blinde focus op vierkante meters maar op geschiktheid van gebouwen. Gaat de wethouder daar werk van maken? Erkent hij dat de sociale kaart die in de antwoorden wordt genoemd in de huidige vorm niet in die behoefte voorziet? 

Ook bij herontwikkeling van bijvoorbeeld Zuidwest wordt religie niet meegenomen als iets waar plek voor moet komen. En hoewel traditionele kerken wellicht leger worden, is er in toenemende mate behoefte aan ruimte voor nieuwe groeperingen en groeit de kerk. Is de wethouder levensbeschouwelijke organisaties zich hiervan bewust en hoe zet hij zich in om juist bij herontwikkeling plekken voor gebed te realiseren?  

Tenslotte over het kerkverzamelgebouw. Het coalitieakkoord heeft daarvoor 650.000 euro gereserveerd en daar zijn we blij mee. Het idee dat daar nu een draagvlakonderzoek loopt en er gekeken wordt wat de behoefte is lijkt de ChristenUnie/SGP onnodig en vooral ook tijdverlies. We hebben bijvoorbeeld via de HUB Den Haag de internationale kerken heel goed in beeld. Onze burgemeester heeft zelfs een boek in ontvangst genomen met alle kerken uit onze stad. De oproep is vooral: ga aan de slag en laat dat geld niet wegvloeien naar allerlei projectkosten maar reserveer het echt voor een bijdrage aan een gebouw. Kan de wethouder garanderen dat hij dat beter gaat doen? Is er al contact met HUB Den Haag en zo ja waarom vindt er dan alsnog een inventarisatie plaats? 

Ten slotte, als het college A zegt en levensbeschouwelijke organisaties zo belangrijk vindt, gaan we dan ook B zeggen? Wat ons betreft wil. Meer ruimte voor kerken in Den Haag! 

De wethouder heeft in het debat toegezegd voor het einde van het jaar de contactgegevens van een contactpersoon voor kerken en levensbeschouwelijke organisaties op de website te publiceren, uit te zoeken en terug te koppelen hoe de sociale kaart beter kan worden benut voor levensbeschouwelijke organisaties om ruimtes te huren en daarbij ook welzijnspanden te bekijken. Daarnaast komt er een update over het kerkverzamelgebouw en welke kerkgenootschappen daarin geïnteresseerd zijn en komt er snel een rapportage over ruimte voor levensbeschouwelijke organisaties Dat blijven we als ChristenUnie/SGP natuurlijk nauwgezet volgen. Wordt vervolgd! 

Lees hier onze schriftelijke vragen