Vandaag bespreken we de verlenging van drie militaire uitzendingen: UNIFIL, Althea en NAVO-trainingsmissie Irak. Ik zal mij voornamelijk richten op de missies in Irak en Libanon.

UNIFIL
Het kabinet wil de Nederlandse maritieme bijdrage aan de UNIFIL-missie opnieuw met zes maanden verlengen tot 1 maart 2008. Nederland zal het eerste deel van deze periode een fregat leveren en in de laatste weken een bevoorradingsschip. We hebben als commissie ons fregat voor de kust van Libanon mogen bezoeken en tijdens die reis zijn mij een aantal zaken opgevallen die ik graag onder de aandacht breng van de beide ministers.

Geen evaluatie
Allereerst wil mijn fractie zijn waardering uitspreken voor de Nederlandse missie voor de kust van Libanon. Wat mijn fractie wel opvalt in de brief en dat was ook al het geval bij de vorige verlenging, dat de brief meteen begint met de mededeling dat Nederland opnieuw een fregat heeft aangeboden. Er ontbreekt een evaluatie van de afgelopen periode. Wat is er goed gegaan en niet wat en wat kan er verbeterd worden. Ik zie geen enkele opmerking hierover in de verlengingsbrief. Ik hoor graag een reactie van de minister hierop.

Voorzitter, mijn indruk van ons bezoek zijn in ieder geval positief geweest. Mijn fractie erkent het belang van onze aanwezigheid samen met de andere UNIFIL-partners daar, om de volgende redenen.

1. Het geeft rust omdat het de Israëlische luchtmacht controles vervangt voor de kust van Libanon, die toch steeds als bedreigend werden ervaring.
2. Er gaat een preventieve werking van uit om wapensmokkel tegen te gaan.
3. En het geeft de Libanezen meer armslag om op land de wapensmokkel tegen te gaan en om energie te steken in de opbouw en uitbouw van de kustwacht en douane van Libanon.

Dus wat onze fractie betreft steun voor de verlenging van de missie.

Maar voorzitter wel ik de minister een paar suggesties en observatie meegeven bij de verlenging:

1. De ministers schrijven in de brief dat er goede contacten zijn tussen Nederland en Libanon. De bemanning gaf echter aan dat er weinig contact is met de wal, Libanon wel te verstaan. En dan gaat het om de huidige veiligheidssituatie, de aanvallen op de vluchtelingenkampen, maar ook de wapensmokkel vanuit de Syrische grens. Er is dus geen goed zicht op de gehele UNIFIL-missie.
2. Een nog belangrijker punt hierbij is het gebrek aan informatie-uitwisseling en feedback na de overheveling van verdachte schepen aan de Libanese kustwacht. Deze infovoorziening zou toch makkelijker verbeterd kunnen worden, ook voor de motivatie van de bemanning. Hoe denkt de minister van Defensie deze informatievoorziening te kunnen verbeteren?
3. Hoe geven we nu binnen deze missie uiting aan de 3 D benadering die we voorstaan als Nederland? We zouden bijvoorn beeld de expertise die er is bij de douane in Rotterdam, aan de Libanese douane kunnen overdragen via trainingen?
4. Ook in dit kader wordt al gesuggereerd om de Libanezen een walradarketen te laten aanschaffen. Een radarsysteem dat in staat is de kust met een bereik van 70 kilometer af te scannen. Dit zou een eerste aanzet kunnen inhouden om de maritieme missie uiteindelijk te kunnen laten uitfaseren.
5. Maar een scan van 70 kilometer is niet genoeg, want deze systemen ontdekken alleen de grote schepen en de 70 km is eigenlijk te kort voor een early warning systeem. Dus zou de Libanese kustwacht uiteindelijk moeten gaan beschikken over minimaal 1 of 2 fregatten of over kleinere patrouille schepen met radar. De huidige Libanese vloot voldoet niet op dit moment om de Maritieme UNIFIL-missie te vervangen. De Duitser overwegen om 2 patrouille schepen te doneren aan de Libanezen. Wat zou Nederland kunnen bijdrage aan Libanon om de kustwacht te versterken, bijv. een tegemoetkoming in de aanschafkosten van de walradarsystemen?
6. Ook in het kader van de overdracht. Wat doet Nederland nu of de maritieme UNIFIL-missie om de douane en de kustwacht te trainen. In welke mate draagt de verlenging bij aan de verdere overdracht van kennis over het tegengaan van smokkel en versterking van de kustwacht. Ik begrijp dat de douane inmiddels al gemixt is met de meeste fracties, zodat niet 1 fractie controleert en de eigen groep bevoordeeld.
7. Indien zich soortgelijke missies nog een keer aandienen, kan dan niet overwogen worden, indien de nieuwe Nederlandse patrouilleschepen inmiddels zijn afgeleverd, om dan geen fregat meer te sturen, maar deze te vervangen door 1 of 2 patrouilleschepen, zodat er minder personeel nodig is?

De veiligheidssituatie in Libanon
Het Libanese leger probeert nog steeds om Fatah al Islam uit het Palestijnse vluchtelingenkamp Nahr al Bared te verdrijven.
De VS en andere landen hebben militaire middelen ter beschikking gesteld om het Libanese regering bij deze operatie te steunen. Welke landen verlenen steun? Om welke militaire middelen gaat het? Hoe wordt bij de militaire steunverlening rekening gehouden met het zo veel mogelijk voorkomen van burgerslachtoffers?

Syrische grens
Het is positief dat de UNIFIL-missie erin is geslaagd om het zuiden van Libanon te stabiliseren. Toch blijft er sprake van grootschalige wapensmokkel. SGVN Ban Ki Moon heeft besloten om een VN-missie naar Libanon te sturen om te bezien hoe de grensbewaking kan worden verbeterd. Wellicht dat een versterking van de internationale bijdrage noodzakelijk is. Gaat het alleen om een numerieke versterking of kan het ook consequenties hebben voor het mandaat? En wat is de laatste stand van zaken, vraag ik aan de minister van Buitenlandse zaken? In hoeverre overweegt Nederland deel te nemen aan de uitbreiding van UNIFIL naar de Syrische grens?

Hoe staat het met het ontwapeningsprogramma van de Hezbollah door Libanon. Zit daar nog steeds geen schot in?

Kortom steun voor de verlenging van de missie, maar wel graag een evaluatie en ook een doorkijk naar de toekomst en graag uw visie op de toekomstige overdracht van onze bijdrage.


EUFOR (Althea)
Het kabinet wil de Nederlandse bijdrage aan EUFOR (Althea) met 12 maanden verlengen tot juni 2008. Dat kan rekenen op de steun van de ChristenUnie-fractie.

NAVO-trainingsmissie Irak
Het kabinet heeft besloten om de Nederlandse bijdrage aan de NAVO-trainingsmissie in Irak met zes maanden te verlengen.
- Ik vraag uw aandacht voor vluchtelingensituatie en de positie van Assyrische christenen in Irak. Er is gesproken over een aparte provincie, maar dit idee is alweer losgelaten.
- Ook hier de vraag. Kan de minister inzicht geven in de concrete resultaten die tot nu toe zijn geboekt met deze missie?
- Force protection: Er heeft zich geen NAVO-lidstaat aangemeld om voor de zogenaamde ‘binnenring beveiliging’ van het trainingskamp zorg te dragen. Tot eind 2007 zal voor beveiliging worden gezorgd met behulp van een Contracted Guard Service. Is dat na die periode niet meer het geval? Betreft het hier slechts een ‘noodgreep’, omdat geen NAVO-lidstaat militairen wil leveren om deze taak op zich te nemen of zijn er specifieke voordelen verbonden aan deze wijze van opereren?
Kan de minister garanderen dat het trainingskamp ook na eind 2007 op adequate wijze wordt beveiligd?
- De veiligheidssituatie is niet significant verbeterd. De Amerikanen hebben 20.000 man extra naar Bagdad gestuurd zonder dat dit de veiligheid in Bagdad versterkt heeft. Wat zijn nu de inschattingen van de minister voor een exit strategie voor de internationale gemeenschap. Het einde van de laatste fase, fase 4 staat gepland voor eind 2009. Hoe ziet de minister de opvolging van de bijeenkomst op 28 mei jl. tussen VS, Iran en Irak. De minister zegt dat de verwachtingen niet te hoog gespannen moeten zijn, maar moeten we een mogelijk oplossing niet juist verwachten van dit overleg?

Alleen de uitgesproken tekst geldt.