Mevrouw Ortega-Martijn (ChristenUnie):
Voorzitter. Het streven naar welvaart is een nobel streven. Daarbij geldt echter wel dat de economie ten dienste van de samenleving staat en niet andersom, zoals professor Graafland, hoogleraar Economie, Onderneming en Ethiek aan de universiteit van Tilburg al stelde. Economische groei ligt besloten in de manier waarop God de mens heeft geschapen: een creatief wezen naar zijn beeld. Dat stelt de mens in staat, kennis te vermeerderen en productiever te worden. Die groei moet echter wel samengaan met sociale ontwikkeling, zegt Graafland. Die mening deelt de ChristenUnie. Het is dan ook zaak, oog te houden voor belangen die niet of moeilijk in geld zijn uit te drukken, zoals milieu, natuur, de sociale samenhang in de samenleving en inkomensverhoudingen wereldwijd. De fractie van de ChristenUnie is dan ook blij dat in de missie van de bewindspersonen naast het werken aan een welvarend en ondernemend Nederland het werken aan een duurzaam Nederland tot uitdrukking komt.

Naast het voortdurend streven naar een gunstig vestigingsklimaat vraagt de globalisering niet alleen om wereldwijde afspraken om het economisch verkeer aan sociale en ecologische normen te binden, maar ook om een goed nationaal beleid voor duurzame, economische en sociale ontwikkeling. Volgens de internationale arbeidsorganisatie zijn er wereldwijd ongeveer 218 mln. werkende kinderen. Zoals bij de algemene politieke beschouwingen aangekondigd, heeft de fractie van de ChristenUnie eind september het actieplan "Stop Kinderarbeid - Eerlijke Handel" gepresenteerd. De fractie van de ChristenUnie wil van de minister weten of er stimuleringsmaatregelen bestaan en of zij of de staatssecretaris bereid is om deze te ontwikkelen voor bedrijven die zich actief en positief inzetten voor de bestrijding van kinderarbeid. Het is noodzakelijk dat Nederland in WTO-verband strenger toeziet op de naleving van de meest fundamentele ILO-normen, ook bij uitbesteding van werk aan het buitenland. Wij verzoeken de minister, zich er in WTO-verband voor in te zetten en de mogelijkheden te onderzoeken om producten waarvan bekend is dat er kinderarbeid voor aan te pas is gekomen, uit het handelsvolume te weren.

Verder vraagt de ChristenUnie-fractie de minister om zorg te dragen voor een beleid rondom handelsmissies dat er waar mogelijk op gericht is kinderarbeid en activiteiten van bedrijven die hierbij betrokken zijn terug te dringen. Ten slotte is mijn fractie van mening dat voor consumenten informatie beschikbaar moet zijn over kinderarbeidvrije producten.

Mevrouw Gesthuizen (SP):
Hoe denkt u over de wet openbaarheid van productie en ketens? Vindt u dat die wet er moet komen?

Mevrouw Ortega-Martijn (ChristenUnie):
Ik vind dat er inderdaad wat meer transparantie moet komen in de ketenverantwoordelijkheid. Ik wil samen bezien op welke manier wij daaraan meer handen en voeten kunnen geven, in afwachting van de voorstellen waarmee het kabinet komt. Ik kan hier niet zeggen dat die wet er zal komen. Dat moeten wij eerst afwachten. De staatssecretaris zal sowieso komen met een nieuw MVO-beleid. Wij moeten even afwachten wat daarin allemaal is opgenomen.

Mevrouw Gesthuizen (SP):
Ik vind dit toch echt jammer. Hierover wordt al de nodige jaren gepraat. Ik had juist gehoopt - en dat ook begrepen - dat de ChristenUnie zich juist hiervoor heel sterk maakt. U hebt onlangs hierover zelf nog een bijeenkomst georganiseerd, waarvoor ik u alle lof geef. Het is jammer dat met al die vrijblijvendheid van de afgelopen jaren niet genoeg wordt bereikt. Deelt u de visie dat ook de nodige plichten moeten worden vastgelegd voor bedrijven om tot transparantie te komen en mogelijkheden voor consumenten om die transparante informatie te kunnen opvragen? Vindt u dat de wet er moet komen?

Mevrouw Ortega-Martijn (ChristenUnie):
Ik vind inderdaad dat er maatregelen moeten komen voor meer transparantie bij de ketenverantwoordelijkheid en voor de productie binnen de gehele keten. Ik wil echter eerst afwachten waarmee de staatssecretaris komt, dan kunnen wij erover verder debatteren.

Bedrijven dienen transparant te zijn over hun productieketen, over de mate waarin de fundamentele ILO-arbeidsnormen in de praktijk worden gebracht en over de mate waarin zij actie ondernemen om hierop voortgang te boeken. Het ministerie van EZ stimuleert transparantie, maar wordt het niet tijd om te komen tot wetgeving om transparantie te bevorderen, zodat bedrijven kunnen worden gevolgd op hun progressie en consumenten kunnen worden geïnformeerd over de producten die te koop zijn? Graag zien wij een voorstel van de bewindspersonen op deze punten tegemoet.

In de brief van de minister over het industriebeleid en in de begroting wordt het belang benadrukt van het terugdringen van administratieve lasten en regeldruk. Wij waarderen de nieuwe reductiedoelstelling uit het coalitieakkoord van 25%. Om deze doelstelling te kunnen realiseren, is een sterke coördinatie nodig. Nu hebben zeven bewindspersonen een coördinerende rol bij de aanpak van de regeldruk. Graag verneemt de ChristenUnie de visie van de minister op de aanbevelingen van Actal, waarbij in het bijzonder aandacht wordt gevraagd voor het aanpakken van deze versnipperde coördinatie.

Verder geeft de minister aan dat het starten als ondernemer vanuit werknemerschap of uitkering aantrekkelijker wordt gemaakt. Meer specifiek heeft het ministerie van EZ in 2008 de ambitie om meer jongeren te interesseren in het starten van een eigen bedrijf. De minister wil microkredieten inzetten voor startende ondernemers, met extra aandacht voor ondernemers in de veertig aandachtswijken. Graag verneemt mijn fractie de ambities van de bewindslieden voor de groei van startende ondernemers met een microkrediet en snelle groeiers. Er zijn namelijk geen doelstellingen neergelegd in de begroting.

De ChristenUnie vraagt daarnaast de aandacht van de bewindslieden voor het in kaart brengen en wegnemen van belemmeringen voor ouderen om zelfstandig ondernemer te worden. Graag vernemen wij hierop een reactie van het kabinet.

De leden van de fractie van de ChristenUnie hebben begin dit jaar naar aanleiding van de tweede Voortgangsrapportage Industriebrief aandacht gevraagd voor het gebrek aan vakpersoneel. In dit verband vragen wij, in lijn met vorige bijdragen, nogmaals naar de coördinatie tussen de ministeries van EZ en van OCW, zeker nu het genoemde gebrek aan vakpersoneel alleen nog maar toeneemt. Juist deze minister achten wij in staat de mogelijke synergie tussen OCW en EZ optimaal te benutten. Hoe is de coördinatie op dit moment en wat zijn daarvan de concrete resultaten?

In dit kader tot slot nog het volgende. Het ministerie van Economische Zaken is bezig met het opzetten van de taskforce technologie, onderwijs en arbeidsmarkt. Volgens het beleidsvoornemen moet het bedrijfsleven hierin een leidende rol krijgen. Vanuit de federatie van technologiebranches bereiken ons echter berichten, dat de leidende rol voor het bedrijfsleven ver te zoeken is en dat de focus van technologie naar techniek is verlegd. Wij verzoeken de minister om bij het verder uitwerken van dit beleidsvoornemen de leidende rol van het bedrijfsleven veilig te stellen en hierbij de federatie van technologiebranches te betrekken.

Tweede termijn, 17 oktober 2007
Mevrouw Ortega-Martijn (ChristenUnie):
Voorzitter. Ik zal zelf geen motie indienen, maar heb die van collega's meeondertekend. Ik heb van de staatssecretaris begrepen dat wij een MVO-beleid tegemoet kunnen zien. Voor de staatssecretaris is dat een speerpunt. Ook voor de fractie van de ChristenUnie is dat het geval. Onder andere het onderwerp kinderarbeid staat bij ons heel hoog op de agenda. Daarom dring ik er bij de staatssecretaris op aan om met het nieuwe MVO-beleid explicitiet aandacht te besteden aan het tegengaan van kinderarbeid, zoveel mogelijk in internationale context. Zegt de staatssecretaris dat toe?

Dan heb ik nog één klein vraagje. Zojuist hadden wij het over het aantal personen dat coördineert. De staatssecretaris had het over drie, ik over zeven. Ik wil daar niet over discussiëren. Wel heb ik een vraag naar aanleiding van de brief van Actal over het advies inzake aanscherping kabinetsaanpak vermindering regeldruk. Daarin staat dat de coördinatie van de aanpak is versnipperd en dat dat zorgt voor een groot risico voor de haalbaarheid van daadwerkelijke vermindering van de regeldruk. Ik wil hierop nog een reactie van de staatssecretaris.

Bron: ongecorrigeerd verslag