Datum:           7 april 2015

Mevrouw Dik-Faber (ChristenUnie): Voorzitter. Ik kan constateren dat de onrust in Brabant groot is; dat zie ik ook aan de bezetting van de publieke tribune. Ik denk dat dat terecht is. Ik woon zelf ook in een gemeente waar hoogspanningskabels zijn en ik ken de ongerustheid en de zorgen van mensen van heel dichtbij. Uit alle stukken die de commissie ontvangen heeft, moet ik helaas concluderen dat er aan de ene kant een tracé nodig is en dat er aan de andere kant altijd iemand pijn gedaan zal worden, welk tracé je ook kiest. Kies je voor variant A dan worden die gemeenten getroffen. Kies je voor variant B dan worden er weer andere gemeenten en natuurgebieden getroffen. Geen enkele tracékeuze is wat dat betreft ideaal. Ik heb gezien dat tracé-Zuid langs drie basisscholen gaat. Mijn fractie vindt dat gezien de gezondheidsrisico's geen goed idee. Er is veel discussie over de gezondheidsrisico's van elektromagnetische velden. Ik weet dat uit onderzoek is gebleken dat er eigenlijk maar één verband kan worden aangetoond: het vóórkomen van kinderleukemie en de aanwezigheid van hoogspanningskabels. Maar hoe dat precies werkt, is onbekend. Met alle onrust en ongerustheid die er begrijpelijkerwijs is, is er tegelijkertijd wetenschappelijk heel weinig aangetoond. Voor mijn fractie is dat echter voldoende om te zeggen dat tracé-Zuid misschien toch niet zo'n goed idee is.

De minister heeft toegezegd open te staan voor alternatieven. Wil de minister die alternatieven, bijvoorbeeld het tracé A59 Midden, meenemen in de m.e.r.-procedure? Als dat vandaag een toezegging kan zijn, lijkt dat mij een heel mooie uitkomst van dit debat.

Wij hebben deze week een brief gekregen over de mogelijkheden van verkabelen. Ik was erg blij met die brief want, als ik het me goed herinner, staat daarin dat 20 kilometer niet meer de limiet is. De minister wil ook op andere trajecten de mogelijkheden voor verkabeling gaan bekijken. Ik vind dat een heel belangrijke toezegging. Ik hoop dat de minister in het wetstraject STROOM rekening wil houden met innovaties die op dit gebied mogelijk zijn; die moeten niet op voorhand worden belemmerd. Verkabeling biedt uiteraard mogelijkheden om woonwijken te ontzien. Het geeft kansen voor het behoud van de leefbaarheid. Dat is voor mijn fractie heel belangrijk. Wij vinden het ook belangrijk dat goed naar de tracés gekeken wordt. Het moet mogelijk zijn om voor langere lijnen en omwegen te kiezen als dat de leefbaarheid ten goede komt. Deelt de minister dat standpunt?

Op de agenda staat vandaag de 380 kV-verbinding in West-Brabant. We hebben natuurlijk ook nog de Randstad 380 kV-verbinding. Kunnen de bestaande lijnen op enige wijze projectmatig gekoppeld worden? Er lopen natuurlijk ook veel bestaande lijnen door gemeenten. De gemeenten die zich verenigd hebben in de Vereniging Gemeentelijk Platform Hoogspanning zien kansen om de aanleg van deze nieuwe verbindingen te koppelen aan het verplaatsen van hun eigen lijnen. Wellicht kan de minister daarop reageren.

Tot slot. Ik heb goed contact met de Vereniging Gemeentelijk Platform Hoogspanning en alle gemeenten die daarin vertegenwoordigd zijn. Zij geven allemaal aan -- en ik denk dat dat terecht is -- dat zij die 25% kosten van verkabeling die op hun bordje terechtkomt, eigenlijk niet kunnen dragen. Mijn fractie heeft nog altijd het standpunt dat die kosten gesocialiseerd zouden moeten worden. Voor een gemeente als Veenendaal betekent die 25% per huishouden €150 en in Geertruidenberg is het €600 per huishouden. Als je de kosten socialiseert dan heb je het over €0,30. Herkent de minister deze getallen en wil hij daar in zijn wetsvoorstel mee aan de slag gaan?

Voor meer informatie: www.tweedekamer.nl.