De heer Van Dijke (ChristenUnie): Voorzitter. De ambitie voor deze minister van VROM is, en de verkiezingsuitslag zal daarmee ongetwijfeld voor een deel te maken hebben, een veilige en aantrekkelijke leefomgeving. Het onbehagen dat op 15 mei zichtbaar werd, had immers voor een belangrijk deel zijn wortels in de Rotterdamse, Amsterdamse, Utrechtse en Haagse volkswijken.

Desondanks mis ik in deze begroting het gevoel van urgentie dat wij op dit moment mogen verwachten. Veel oud beleid is opnieuw in de etalage gezet. Ik denk daarbij aan de voorlopige intentieafspraken met gemeenten, de verbreding van het voorkeursrecht gemeenten, het Centraal fonds volkshuisvesting en natuurlijk de liberale stokpaardjes zoals het particulier opdrachtgeverschap en het vergunningvrij bouwen. Maar nota bene op het budget voor stedelijke vernieuwing wordt bezuinigd.

Dat is een verkeerd signaal naar gemeenten en projectontwikkelaars, maar ook naar de burgers. Ik vraag mij af of de minister wel de juiste prioriteiten stelt. Ook in het advies van de VROM raad, dat gisteren werd gepresenteerd, wordt aangedrongen op daadkracht op het terrein van stedelijke vernieuwing.

Juist dit kabinet moet zich verantwoordelijk voelen voor het verbeteren van de leefsituatie van de allochtone en autochtone bevolking in de achterstandswijken. Draait uitgerekend deze minister van VROM niet om de hete brij van het onbehagen heen?

De enige nieuwe beleidslijn die het kabinet op het terrein van stedelijke vernieuwing voorstelt, is het aantrekkelijker maken van het wonen voor mensen met midden- en hogere inkomens in het stedelijk gebied. Wil de minister vertellen welke visie op integratie hierachter schuilgaat? Streeft hij naar sociale en etnische vermenging of staat hem juist concentratie voor ogen? De VROM-raad adviseert, af te stappen van het vermengingsmodel.

Eerlijk gezegd had ik van deze minister, en van dit gehele kabinet, een helderder visie op dit onderwerp verwacht. Zijn begroting stelt mij op dat punt teleur. In dit licht vindt de ChristenUnie-fractie het van belang wat de bewoners, allochtoon en autochtoon, zelf over dit thema denken. Acht de mnister dit ook van belang? Ik nodig hem graag uit, eens klare wijn te schenken over zijn visie op dit centrale vraagstuk in de multi-etnische samenleving.

De vrijblijvendheid die uit de begroting spreekt over de rol van corporaties, draagt niet bij aan het onder de indruk komen van de daadkracht van deze minister. Corporaties kunnen nu al gebruik maken van zo'n 35 miljoen euro uit het vereveningsfonds, maar de minister schrijft dat dit eigenlijk nog nauwelijks gebeurt. Het is natuurlijk van belang, te weten waarom die corporaties geen gebruik van het College sluitend stelsel? Ligt het aan het probleem dat de gemeenten niet tot afdwingbare afspraken kunnen komen om de corporaties hun vermogen te laten aanwenden voor die stedelijke herstructurering?

Vanuit de G-4 wordt zelfs gepleit voor een noodwet om de transformatieopgave door te kunnen drukken. Is de minister van oordeel dat deze problematiek in de wijken dergelijke vergaande maatregelen rechtvaardigen? Zou de Experimentenwet stad en milieu hiervoor geschikt zijn? Het wetsvoorstel om de Wet voorkeursrecht gemeenten te verbreden naar alle gemeenten kan ook bijdragen aan een snellere projectrealisatie. Maakt de minister overigens haast met het wetsvoorstel voor de bredere grondexploitatievergunning? Ik vraag mij echt af waarom het toch allemaal zo lang moet duren.

Naast de bestrijding van de verloedering van oude stadswijken, valt er voor de minister van VROM politieke eer te behalen aan het wegnemen van de structurele barrières op de woningmarkt, zowel in het koop- als in het huursegment. Met name voor starters is het steeds moeilijker om een woning te krijgen. Allereerst is er de achterblijvende nieuwbouwproductie. Evenals vorig jaar wijzen de bouwprognoses uit dat het geambiëerde niveau van 650.000 nieuwe woningen tot 2010 helemaal niet wordt gehaald.

Vorig jaar pleitte de ChristenUnie-fractie voor vereenvoudiging van bouwregels. Wat is er in de tussentijd gebeurd? Heeft de minister kennisgenomen van de aanbeveling van de VNG om de regels te vereenvoudigen? Wil hij op die suggestie van de VNG reageren?

Vervolgens is er onvoldoende doorstroming, met name in het huursegment. De scheefheid in het wonen moet echt worden bestreden. De mensen van wie het inkomen stijgt, moeten worden gestimuleerd om plaats te maken voor mensen met lagere inkomens. Begrijp ik goed dat met de hervorming van de huursubsidie juist het tegenovergestelde neveneffect wordt bereikt? Immers, zo lees ik: "opbrengsten" -- van de hervorming -- "worden benut om de afname van de individuele huursubsidie naarmate het inkomen stijgt geleidelijker te maken." Graag een reactie.

Over de voornemens om de huursubsidie te hervormen ben ik overigens in het algemeen niet helemaal gerust. De minister zou er niet onverstandig aan doen om de drastisch gewijzigde economische omstandigheden, die veel mensen in de problemen brengen -- denk aan werkloosheid, invoering euro, schulden en dergelijk -- mee te wegen wanneer hij met voorstellen komt. Wil hij dit toezeggen? In dit verband wil ik ook de debatten in herinnering brengen over de fiscalisering van de huursubsidie. De Kamer heeft een ook door ons gesteunde motie aangenomen om hier werk van te maken. Minister Remkes verwees toen consequent naar de formatieronde, maar die heeft niets opgeleverd, alleen omdat voormalig minister Zalm er niets in zag. Hoe staat deze minister tegenover fiscalisering? Dat zou het probleem dat de LPF-fractie signaleert, op een handige manier kunnen vormgeven.

Wat de studentenhuisvesting betreft is het goed dat er eindelijk beleid wordt voorgesteld. Wij zien de wetswijziging dan ook met belangstelling tegemoet. Voorts steunen wij de inzet van de vorige staatssecretaris omtrent de verkoop van huurwoningen. Hoewel wij niet blind zijn voor de nadelen, gaat de fractie van de ChristenUnie ervan uit dat wij van eigenwoningbezit positieve effecten mogen verwachten wat betreft woningonderhoud en zorg voor de woonomgeving. Wij hebben wel twee vragen. Wat vindt de minister van een eerste terugkooprecht voor de corporatie om te garanderen dat de voorraad socialehuurwoningen op peil blijft? Hoe stelt de minister veilig dat het vermogen dat de corporaties zodoende accumuleren, wordt aangewend voor maatschappelijke prioriteiten?

Bij het notaoverleg zullen wij spreken over de problematiek op het platteland en van de kleine kernen. Mijn fractie juicht het toe dat er eindelijk schot lijkt te komen in het stellen van bindingseisen via de Huisvestingswet. Het voorstel in de Nota Ruimte om gemeenten ruimte te geven om te bouwen voor de eigen bevolkingsaanwas, sluit aan bij het door ons gevoerde pleidooi bij de Vijfde Nota. Welke waarborgen komen er om zeker te stellen dat de gegeven ruimte voor woningbouw niet alsnog wordt aangewend voor woningen in het dure segment? De nieuwe woningbouw moet het gemeenschapsleven in de dorpen wel ten goede komen. Hoe garandeert de minister dat?

Tot slot vraag ik aandacht voor een onderwerp dat ten onrechte niet in de begroting voorkomt, namelijk geluidsoverlast door buren. Structurele geluidsoverlast is een beduidende inbreuk op de privacy en op de psychische rust van mensen. Het is voor veel mensen zelfs de hoofdreden om te verhuizen! Ik vraag aandacht voor deze problematiek en een onderzoek naar de mogelijkheid van effectievere juridische bescherming van bewoners tegen geluidhinder. Wil de minister dit toezeggen?