Datum:            21 februari 2012

Vragen en opmerkingen van de leden van de fractie van de ChristenUnie De leden van de ChristenUnie-fractie zijn voorstander van het doortrekken van de A15 naar de A12. Dit draagt bij aan een robuustere ontsluiting van deze regio en ontlast bestaande wegen rondom Arnhem. Deze leden vinden echter dat de optie van een tunnel serieuzer moet worden onderzocht en nu niet moet worden afgeschoten. Zo is er nog steeds geen duidelijkheid over de exacte kosten van een tunnel onder het Pannerdensch Kanaal. De genoemde Expertgroep A15, geïnitieerd door de gemeente Lingewaard, presenteerde onlangs een onderzoeksrapportage waaruit blijkt dat een tunnel binnen het beschikbare budget van ruim € 700 miljoen zou moeten kunnen passen. Deze leden vragen om een beoordeling en een financiële doorrekening van de minister van dit voorstel. Tegelijk vragen genoemde leden voor dit project en voor komende projecten meer transparantie van de (onder-bouwing van de) cijfers zodat initiatieven uit de samenleving, zoals die van de expertgroep, ook eerlijk en in een zo vroeg mogelijk stadium vergeleken kunnen worden. Voorkomen moet worden dat dit soort initiatieven geen kans maakt omdat de onderliggende cijfers niet beschikbaar zijn zodat budgetposten niet kunnen worden vergeleken. Door meer transparantie kan creativiteit vanuit de samenleving een goede kans krijgen. Genoemde leden vragen de minister om op dit punt met concrete voorstellen te komen. Genoemde leden constateren verder dat enkele bestuursorganen vragen om een open aanbesteding voor de rivierkruising waarbij de keuze voor een brug of tunnel niet vooraf wordt vastgelegd. De minister geeft aan dat dit niet past binnen het gedachtegoed van de commissie Elverding (Kamerstuk 29 385, nr. 18). Genoemde leden vinden dit een te smalle interpretatie van het advies van de commissie Elverding. De commissie Elverding heeft gewaarschuwd dat niet steeds moet worden terugge-komen op een eenmaal genomen besluit en dat daarom getrechterd moet worden naar een voorkeursbesluit. De minister kan volgens genoemde leden wel degelijk conform Elverding een voorkeursbesluit nemen over het tracé, maar binnen dat tracé de optie van een brug of tunnel open laten. Als hier duidelijke financiële randvoorwaarden aan worden verbonden (maximum budget) wordt de markt uitgedaagd om met slimme ideeën te komen. Dit kan door in de aanbestedingsvoorwaarden de prestatie «tunnel» hoger te waarderen dan de prestatie «brug» en inpassing met een verdiepte ligging een hogere score te geven dan een oplossing op maaiveldniveau. Deze leden wijzen er op dat bijvoorbeeld bij de A4 Midden Delfland in de aanbesteding bleek dat de weg ook honderden miljoenen goedkoper kon worden gerealiseerd dan eerder was geraamd. Het verschil in de kosten tussen brug en tunnel bij het Pannerdensch Kanaal, die thans bekend zijn, is niet dusdanig groot dat het onmogelijk is dat de markt niet komt met een bieding voor een tunnel die past binnen het geraamde budget. Mocht er geen bod komen van de markt voor een tunneloptie, die past binnen een vooraf bepaald budget, terwijl er wel een bod is voor de realisatie van een brug, die past binnen deze marges, dan kan op dat moment alsnog worden gekozen voor de brugoplossing. Volgens genoemde leden moet de bestuurlijke doelstelling zijn: de aannemer die de meeste kwaliteit genereert is het A15-contract gegund. De aanbesteding moet niet uitgaan van een voorgeschreven oplossing waarvan een brug per definitie deel uitmaakt.

Volgens de minister zou het open laten van de keuze tussen brug en tunnel een vertraging van de start van de realisatie met ongeveer anderhalf jaar betekenen. Genoemde leden vragen dit te onderbouwen. Deze voorgestelde vertraging lijkt deze leden niet realistisch aangezien alle varianten tot nu toe gelijkwaardig zijn onderzocht. Als nu gekozen zou worden voor een tunnel dan zou er toch ook geen anderhalf jaar vertraging van de start van de realisatie zijn, zo vragen deze leden? Overigens zijn deze leden van mening dat niet de snelheid van aanleg van de A15 de topprioriteit heeft, maar een goede en verantwoorde inpassing, zodat mens en milieu zo min mogelijk schade en/of overlast ervaren van de nieuw aan te leggen Rijksweg. Genoemde leden constateren dat de Commissie voor de milieueffectrap-portage heeft geadviseerd dat enkele elementen inzichtelijker weerge-geven hadden kunnen worden. De minister doet hier nu niets mee omdat de onderzoeken al zijn gepresenteerd. Maar deze leden vragen wel welke conclusies de minister hieruit trekt voor nog komende projecten. Deze leden zien graag dat bij nieuwe projecten op dit punt aanmerkelijke verbetering wordt geboekt. Voorts vinden deze leden het zorgelijk dat volgens de Commissie voor de milieueffectrapportage de effecten van de brug op de natuur onvoldoende zijn onderzocht. Het gaat hier immers om één van de belangrijkste effecten van deze brug waarover veel maatschappelijke discussie is. Natuurlijk komt er nog een passende beoordeling op projectniveau, maar volgens deze leden moet worden voorkomen dat het onderzoek op planniveau zo globaal is dat op basis daarvan een verkeerd voorkeursbe-sluit wordt genomen. Juist omdat de commissie Elverding adviseert om te trechteren tot een voorkeursbesluit kan het niet zo zijn dat cruciale informatie pas wordt beoordeeld op projectniveau op het moment dat een voorkeursbesluit al genomen is. Tot slot vragen de leden van de ChristenUnie-fractie naar de stand van zaken rond de verzorgingsplaatsen in het gebied. Klopt het dat twee geplande verzorgingsplaatsen langs de doortrekking van de A15 niet doorgaan en wat is daarvan de reden?

Voor meer informatie: www.tweedekamer.nl.