GOUDA - Integratie is niet af te dwingen door alle kleuren en geloven in één klas te zetten. ,,Dat werkte niet in de negentiende eeuw en nu ook niet'', weet historicus prof. G.J. Schutte.

Dat het er op de conferentie 'vrijheid van onderwijs - hoe het was en hoe het is' wel eens fel aan toe zou kunnen gaan, had oud-secretaris van de Gereformeerde Bond en initiatiefnemer van de conferentie, Jan van der Graaf wel gedacht. ,,Laten we principieel scherp, maar persoonlijk mild debatteren'', zei hij gisteren in de reformatorische Driestarschool in Gouda als startschot voor een debat over artikel 23 waarin de vrijheid van onderwijs is geregeld.

Met de opmerking: ,,Bijzonder religieus onderwijs mag niet door de staat worden bekostigd'' gooide Patrick van Schie van de Telderstichting (VVD-denktank) gisteren de knuppel in het hoenderhok. Twee maanden geleden was hij nog nooit in een reformatorische school geweest. Gisteren was hij er voor de derde keer om zijn standpunt dat artikel 23 moet worden afgeschaft, toe te lichten.

,,Prima dat er bijzonder onderwijs is, maar dan moeten ouders het zelf gaan betalen'', zegt Van Schie. Bijzonder onderwijs is volgens hem niet goed voor een kind. ,,Kinderen moeten met verschillende visies kennismaken. Dat gebeurt niet binnen het orthodox-christelijk onderwijs'', zegt hij. ,,Het is het recht van het kind om onderwijs te volgen dat hem in staat stelt eigen keuzes te maken. Het mag niet gevangen worden in de kluizen van het geloof van de ouders.''

,,Wat bevoogdend voor een liberaal'', reageert ChristenUnie-leider André Rouvoet, die lid is van een discussieforum. ,,Als ik in de Kamer zo betuttelend ben en uitspraken doe over wat goed is voor een kind, dan krijg ik direct op mijn kop. Ik wist niet dat een waarheidsopvatting de grondslag vormde voor jouw beleid.''

Van Schie: ,,Ik ben niet bevoogdend. Ik schrijf niet voor wat kinderen moeten denken. U kent geen vrijheid van onderwijs, want u vult het begrip vrijheid al in. De vrijheid die ik voorsta, wil ik niet invullen.'' Vrijheid voor kinderen is anders dan vrijheid voor volwassenen, vindt Van Schie. ,,het is daarom onjuist dat de rechter de SGP geen subsidie geeft omdat ze tegen de participatie van vrouwen in de politiek is. Dat moet de SGP zelf weten want het is een vereniging van volwassen burgers.''

Maar op scholen zitten geen volwassen burgers en daarom mag daar niet een waarheid aan kinderen worden opgedrongen, vindt Van Schie. ,,Het gaat om de vrijheid van het kind en niet om de vrijheid van de ouders. U heeft buiten de school genoeg tijd om uw eigen overtuiging aan uw kind door te geven.'' Van Schie wil ook van artikel 23 af omdat het volgens hem de integratie tegenhoudt. ,,Bij een bezoek aan een reformatorische school in Rotterdam zag ik alleen maar witte huiden. U maakt mij niet wijs dat u daar aan integratie doet.''

Eerder op de avond was de bijdrage van rector Eppie Klein van de reformatorische school Jacobus Fruytier in het Nederlands Dagblad van afgelopen maandag al aangehaald om de actualiteit van de discussie te duiden. Klein wil de deur van de reformatorische school ook openen voor andere groepen dan 'de eigen groep'. Geen goed idee als ze ook daar maar een waarheid krijgen te horen, vindt Van Schie.

Ook de opkomst van het islamitisch onderwijs is een probleem, vindt Van Schie. ,,Ik wil niet dat kinderen met een moslimachtergrond opgesloten raken in een eigen zuil. Ze moeten in aanraking kunnen komen met meerdere visies.'' Rouvoet: ,,Moet je vooral doen: moslims dwingen naar het openbaar onderwijs te gaan. Dan breng je de eenheid van de natie pas in gevaar.''

Professor G. Schutte, historicus aan de Vrije Universiteit die eerder op de avond een uiteenzetting gaf over de geschiedenis van artikel 23, keert zich ook fel tegen Van Schie: ,,U wilt dat de staat, via het onderwijs, van Nederland een leuk democratisch land maakt. Maar op zo'n manier mag de staat zich niet met het onderwijs bemoeien. De staat moet faciliteren: het geld netjes verdelen en zorgen dat er een Cito-toets is. Maar daarmee houdt het op. U heeft het steeds over die arme moslims. Denkt u nu echt dat je integratie krijgt als je alle kleuren en geloven in een klas zet. Dat werkte niet in de negentiende eeuw en nu ook niet.''

,,U vermengt een ideologische levensbeschouwing met staatkundige opvattingen'', zegt dominee Mulder van de Gereformeerde Gemeente in Krimpen aan den IJssel tegen Van Schie. ,,U wilt mij ontfutselen dat ik mijn kinderen mijn overtuiging meegeef.'' Van Schie: ,,Ik wil u kinderen niet uit uw geloof trekken. Ik wil dat uw kinderen hun eigen keuzes maken. Ik sta u niet toe dat u een absolute waarheid oplegt aan uw kinderen.''

Vingers vliegen in de lucht. ,,Dit is fundamenteel! U zegt nu dat alle waarheid relatief is. Dat is een princiepiele keus. U doet net alsof u neutraal bent maar dat is helemaal niet zo. U wilt dat wij uw standpunt opleggen aan onze kinderen'', reageert iemand uit de zaal. ,,Zou u er ook volledig vrede mee hebben als u kind gaat geloven in een absolute waarheid?'', wordt er aan Van Schie gevraagd. Van Schie: ,,Mijn kind mag zo'n keuze maken. Maar dan ga ik flink met hem in discussie.''

Bron: Nederlands Dagblad, door onze redacteur Reiny de Fijter