Mevrouw Huizinga-Heringa (ChristenUnie): Voorzitter. Ik ben blij te kunnen constateren dat door het onderhavige wetsvoorstel gemeenten meer ruimte krijgen om de langdurigheidstoeslag uit te keren. De huidige situatie levert onwenselijke situaties op, waarbij mensen naar ons idee onrecht wordt aangedaan.

De nieuwe mogelijkheid die door de wetswijziging wordt gecreëerd, is maar zeer beperkt. De verruiming heeft alleen betrekking op gevallen waarin er sprake is van zeer geringe hoogte van de inkomsten uit of in verband met arbeid, alsook bij zeer geringe duur van deze arbeid. In dit geval kan er niet gesproken worden over een reëel arbeidsmarktperspectief. Om deze reden krijgt het college van BenW de ruimte om een eigen afweging te maken.

Ik vind het jammer dat de verandering alleen betrekking heeft op dit enkele aspect van de langdurigheidstoeslag. Mijn partij staat al tijden voor een meer ruimhartige vormgeving van deze toeslag. Al in 2003 diende de ChristenUnie een amendement in dat beoogde, de in de wet gestelde termijn van vijf jaar voor de langdurigheidstoeslag te verkorten naar drie jaar. De heer De Wit heeft datzelfde amendement nu weer ingediend. Natuurlijk zullen wij dat steunen.

Aan de bijstand ligt het uitgangspunt ten grondslag dat mensen moeten kunnen voorzien in de algemeen noodzakelijke kosten van het bestaan, waarbij ook rekening wordt gehouden met reserveringen voor grotere uitgaven. Dit is het sociale minimum. Toch kan het inkomen van mensen onder druk komen te staan, wanneer zij langdurig rond moeten komen van dit minimuminkomen. Om deze mensen tegemoet te komen, is er de langdurigheidstoeslag. De noodzaak van deze langdurigheidstoeslag laat zien dat het sociale minimum op de langere termijn niet toereikend is. Daarom zien wij graag dat de langdurigheidstoeslag ook beschikbaar komt voor andere groepen die rond moeten komen van een inkomen dat niet hoger is dan de bijstandsnorm. Wij denken hierbij aan mensen die gedeeltelijk of geheel arbeidsongeschikt zijn geraakt en geen arbeidsmarktperspectief hebben.

Wanneer mensen in de bijstand op termijn niet rond kunnen komen van een dergelijk inkomen, kunnen ook andere groepen die om andere redenen van hetzelfde inkomensniveau moeten rond komen, dat niet.

Het amendement van mevrouw Noorman-den Uyl op stuk nr. 12, geloof ik, steunen wij dan ook zeker.

De SP-fractie heeft een amendement ingediend met het oog op het toestaan van het ambtshalve verstrekken in gevallen waarin het college dit wenselijk acht. De staatssecretaris zegt dat dat slecht uitvoerbaar is, onder andere omdat er te weinig gegevens zijn. Zijn voorstel is om dan een gedeeltelijk ingevuld aanvraagformulier toe te sturen. Wij hebben daar vragen bij. Op zichzelf lijkt dat een oplossing te zijn, maar als er onvoldoende gegevens beschikbaar zijn om de langdurigheidstoeslag ambtshalve toe te kennen, hoe kunnen er dan wel voldoende gegevens beschikbaar zijn om ieder die daar recht op heeft, een gedeeltelijk ingevuld aanvraagformulier toe te sturen? Als niet ieder die daar recht op heeft, een gedeeltelijk ingevuld aanvraagformulier krijgt, wat lost het dan op? Het niet-gebruik zal niet verdwijnen. Mensen die niet weten dat zij recht op die toeslag hebben en niet bekend zijn, krijgen die toeslag dan ook niet. Ik hoor graag de reactie van de staatssecretaris.

Mijn conclusie is dat deze voorgestelde wijziging een stap in de goede richting is, maar dat die niet ver genoeg gaat. Er moet meer gebeuren. De langdurigheidstoeslag moet wat ons betreft ook beschikbaar komen voor al diegenen die al sinds langere tijd niet boven het bijstandsniveau uitkomen en geen arbeidsperspectief hebben. De langdurigheidstoeslag moet ook na drie jaar in plaats van na vijf jaar worden uitgekeerd. Alle moties en amendementen die een uitwerking van deze lijn zijn, steunen wij.