De leden van de fractie van de ChristenUnie hebben met belangstelling kennis genomen van het voorstel van wet hetgeen beoogt regels te stellen voor het kunnen verlenen van verplichte zorg aan een persoon met een psychische stoornis (Wet verplichte geestelijke gezondheidszorg).

De leden van de fractie van de ChristenUnie onderschrijven de doelstellingen van het wetsvoorstel te weten het versterken van de rechtspositie van personen met een psychische stoornis die tegen hun wil zorg wordt verleend, het voorkomen van dwang en het beperken van de duur van dwang, het verhogen van de kwaliteit van de verplichte zorg, de integrale benadering van zorg op maat, de betere rolverdeling tussen de actoren die betrokken zin bij de verplichte zorg en de intensivering van het toezicht op de juiste toepassing van de verplichte zorg. Ook voor de leden van de fractie van de ChristenUnie is het ultimum remedium beginsel leidend, wat inhoudt dat verplichte zorg enkel als laatste redmiddel kan worden ingezet, wanneer er geen adequate alternatieven meer voorhanden zijn. Deze leden hebben in dit stadium op een enkel punt nog de behoefte aan een nadere toelichting.

Een van de doelstellingen van het wetsvoorstel is om dwang te voorkomen en de duur van dwang te beperken. Om te voorkomen dat de geestelijke gezondheid van de patiënt zodanig verslechtert dat een ingrijpende vorm van verplichte zorg noodzakelijk wordt of een crisismaatregel moet worden genomen is ook een drempelloze toegang tot geestelijke gezondheidszorg van groot belang, zo menen de leden van de fractie van de ChristenUnie. Deelt de regering deze mening, zo vragen deze leden. Voorts vragen zij de regering toe te lichten hoe deze doelstelling zich verhoudt tot een eventuele invoering van een eigen bijdrage in de geestelijke gezondheidszorg.

Een multidisciplinaire commissie krijgt als taak om de rechter te voorzien van een zorgvuldig advies, waarin het perspectief van betrokkene, de familie en naasten, de zorgaanbieder en zorgverantwoordelijke en het maatschappelijk perspectief tot uitdrukking komen. Uitgangspunt is dat de rechter vanuit zijn onafhankelijke positie vooraf toetst of voldaan is aan de criteria voor verplichte zorg. De leden van de fractie van de ChristenUnie verzoeken de regering nader toe te lichten hoe deze op zich begrijpelijke keuze voor een toetsing vooraf, zich verhoudt tot het wetsvoorstel tot wijziging van de Beginselenwet verpleging ter beschikking gestelden, de Penitentiaire beginselenwet en de Beginselenwet justitiële jeugdinrichtingen in verband met de verruiming van de mogelijkheid onvrijwillige geneeskundige behandeling te verrichten (32337), waarin de rechterlijke toetsing enkel achteraf plaats kan vinden.

Een multidisciplinaire commissie vormt één van de belangrijkste actoren in de voorstel van wet. De commissie zal de rechter adviseren over de noodzaak voor verplichte zorg. Ook zal de commissie als adviseur optreden waar het gaat om beëindiging van verplichte zorg. In de Memorie van Toelichting wordt echter gesteld dat gelet op de zeer beperkte budgettaire ruimte, gekozen zal moeten worden voor een gefaseerde invoering van het wetsvoorstel. Naar aanleiding van het advies van de stuurgroep zal worden bezien of een vereenvoudigde werkwijze van de commissie voor bepaalde zaken of een andere opzet van de commissies tot de mogelijkheden behoort, zo stelt de Memorie van Toelichting. De leden van de fractie van de ChristenUnie verzoeken de regering nader toe te lichten hoe de belangen van de cliënten en hun naastbetrokkenen geborgd zijn, als om financiële redenen de commissie zelf of de werkwijze van de commissie wordt aangepast.

De zetel, de organisatie, de samenstelling, de werkwijze van de commissie, de wijze van benoeming en de rechtspositie van de voorzitter en de leden van de commissie worden bij algemene maatregel van bestuur geregeld. Nu blijkens de Memorie van Toelichting de voorgestelde werkwijze en opzet van de commissie,om financiële redenen, nog niet de definitieve lijkt, verzoeken de leden van de fractie van de ChristenUnie de regering te voorzien in een voorhangprocedure met betrekking tot de genoemde AMvB. Is de regering daartoe bereid, zo vragen deze leden.

De regering heeft er uiteindelijk voor gekozen het nemen van de crisismaatregel te attribueren aan de burgemeester en de bestaande bevoegdheidstoekenning in stand te houden, zo stelt de Memorie van Toelichting. De leden van de fractie van de ChristenUnie verzoeken de regering toe te lichten op welke wijze de rol van de burgemeester in de praktijk wordt ingevuld en op welke wijze de toets op de diverse rechtsbeginselen en wettelijke criteria in de praktijk zijn beslag krijgt. Hoe krijgt het belang van de patiënt in de praktijk zijn plaats in deze afweging waarin het belang van de openbare orde vaak zwaar weegt, zo vragen deze leden.

De leden van de fractie van de ChristenUnie verzoeken de regering nader toe te lichten hoe onderhavig wetsvoorstel zich verhoudt tot het VN verdrag inzake de rechten van mensen met een handicap en daarbij in te gaan op de vraag of het voorstel van wet op alle punten in lijn is  met dit verdrag.