In Jeruzalem bezoeken we een gaarkeuken. Wat ik niet wist en niet vermoedde is dat 25 procent van de bevolking in Israel onder de armoedegrens leeft. Bij 35 procent van de kinderen is dit het geval. Dit wijt men aan het feit dat Israel weinig aandacht heeft voor armoedebestrijding. De politici komen in verkiezingstijd wel langs, maar daarna is het geen issue meer, zegt een directeur van een welzijninstelling. Waarom helpen de rijke joden in Israel dan niet de armen, vraag ik. Dat gebeurt wel, maar nog veel te weinig. De steun die er is, komt van joden uit het buitenland, met name de Verenigde Staten. Maar die steun loopt terug door de economische recessie. Israel is inmiddels onder Mexico gezakt op de Oeso-landenlijst. Apart om te horen, als je het moderne en welvarende leven ziet in de grote steden als Tel Aviv.

We reizen door naar Betlehem en spreken met christen-Palestijnen. Ze vertelen dat zij grote problemen ondervinden. Allereerst vanwege de muur en de Israelische aanwezigheid op de westelijke Jordaanoever. Dat beperkt hun bewegingsvrijheid. Verder het gebrek aan efficiënt politieapparaat, ruzie tussen clans en beperking van geloofsvrijheid. Betlehem is voor de meeste Palestijnen van de buitenwereld afgesloten. Ze noemen het een grote gevangenis. Alleen op religieuze feestdagen krijgen ze een pas om naar Jeruzalem te gaan. Je moet dan wel van onbesproken gedrag zijn en boven de 35 jaar. De werkloosheid is hier, op de Gaza na, dan ook het hoogst namelijk 30 procent. Veel christen-Palestijnen trekken weg naar het buitenland. Nog maar 1 procent van de bevolking is nog christen terwijl voorheen in steden als Betlehem en Rammalah er een grote meerderheid christen was.
Er is kritiek op Israel vanwege het overmatig geweld dat werd toegepast in de Gaza-oorlog, De raketaanslagen van de Hamas worden tegelijk sterk veroordeeld door deze christenen. Ze erkennen het ontstaan van de staat Israel als een Godswonder, maar bekritiseren het innemen van land bij de bouw van het hek en de muur. Een duidelijk gemengd beeld dus, maar ik herken veel in wat ze zeggen. Het meer ik me verdiep in het conflict hier, hoe gecompliceerder het wordt.
Wel duikt steeds de rol van Iran op als aanstichter van de radicalisering van de moslims in Israel. Mij wordt duidelijk dat een oplossing, zo die er al komt, nooit duurzaam kan bestaan zonder dat er bij Iran op wordt aangedrongen te stoppen met het voeden van het conflict. Niet alleen hier maar ook richting de Hezbollah in Libanon en ook elders in Marokko, in Egypte, Jemen, Irak, etc.
Ik ben benieuwd wat de nieuwe lijn van Obama word ten aanzien van Iran. Als dit alleen maar ‘theedrinken' inhoudt en dit niet gepaard gaat met een stok achter de deur, dan zal het nergens toe leiden, zo zegt men ook hier.
Morgen trekken we verder het land in. Het was weer een lange dag, maar ook bijzonder boeiend en afwisselend.