Voorzitter, morgen gaat de knop om in de Rotterdamse metro voor de OV-chip, oftewel de laatste fase van een veelbewogen pilot. Er is de afgelopen week veel gebeurd. Zo is er nu eindelijk overeenstemming tussen RET en Viziris over voorzieningen voor visueel gehandicapten. Toch zijn er nog wel uitvoeringsproblemen. Studenten krijgen een tijdelijke kaart omdat nog niet alle studentenkaarten een OV-chip hebben. Ik vind dit eerlijk gezegd vreemd omdat het uitzetten van de strippenkaart in Rotterdam al fors later is dan oorspronkelijk gepland.

Er zijn nog een paar praktische problemen in Rotterdam. Ik ga er vanuit dat die opgelost worden. Ik roep via de staatssecretaris de vervoerders op hier echt werk van te maken. Ik word niet vrolijk van kleine klachten waarvan ik weet dat ze tijdelijk zijn maar die wel het draagvlak van de OV-chip kunnen aantasten. Dat vraagt goede communicatie en denken vanuit de klant. Een voorbeeld is het combi-abonnement voor mensen die vanuit een gebied met strippenkaart naar Rotterdam reizen. Deze kan echter maar bij een paar servicepunten op de OV-chipkaart worden geladen. Ik hoor van schoolkinderen die nu maandelijks een paar haltes verder moeten reizen om hun kaart te laden of hun ouders met de auto (!) moeten laten reizen om het te regelen. Als reizigers dan vragen of er ook een oplaadpunt kan komen op station Alexander en niet alleen Capelse brug dan stuurt de OV-chip helpdesk alleen een mail dat dit vooralsnog niet mogelijk zal zijn, in de toekomst wel maar men weet nog niet wanneer. Dat vindt ik onduidelijk en niet klantgericht en ik hoop dat de RET dit zich aantrekt.

Landelijke invoering

Dan de landelijke invoering. Vanmorgen stonden er berichten in de krant als zou de NS de invoering van de OV-chipkaart jaren willen uitstellen. Inmiddels is duidelijk geworden dat dat op een misverstand berust en reizigers gewoon vanaf 1 oktober overal in Nederland op saldo kunnen reizen. Maar, er zijn nog wel andere problemen die opgelost moeten worden: Zoals bonnen die begrijpelijker kunnen, een oplossing voor internationale treinreizigers, alle vervoerders op 1 chipkaart, het vervallen van de dubbele vaste voet in de trein, en hoe zit het eigenlijk met het tarievenkader op de langere termijn? Daar staat tegenover dat ook al heel wat punten zijn opgelost, en dat horen we de laatste weken helaas wat minder vaak. Zo is er bijna overeenstemming over een kortingskaart voor de bus bij NS-abonnementen (15 euro per maand voor standaardkorting) als vervanging voor de ster-abonnementen wat een belangrijk punt was van de consumentenorganisaties.

Eindbeeld

Het belangrijkste is dat er snel overeenstemming komt over het eindbeeld. Hierover zou op 19 januari met de consumentenorganisaties worden gepraat. De verwachtingen die de consumentenorganisaties vooraf van die dag hadden zijn niet helemaal waargemaakt. Dit geeft aan hoe belangrijk goede communicatie in dit proces is. De berichtgeving van enkele organisaties vind ik echter zeer tendentieus. Op 9 februari komen de vervoerders met hun reactie. Dat kan toch wel afgewacht worden? Maar voorzitter, daarna moeten er wel snel knopen worden doorgehakt. De wensen van de consumenten zijn al heel lang bekend. Ik ben realist: ze zullen niet voor 100% haalbaar zijn, maar de vervoerders en decentrale overheden moeten wel in beweging komen en opschieten. Het moet toch mogelijk zijn om voor half maart een definitief voorstel bij het regieteam te hebben zodat de Kamer dit uiterlijk 1 april kan ontvangen? Er is nu trouwens een implementatiegroep, een stuurgroep, een regiegroep en nog wat overleggroepen. Kan de stuurgroep en implementatiegroep niet in elkaar worden geschoven?

Overstapsituaties

Voorzitter, ik eindig met 1 probleem dat ik tot nu toe in elk overleg heb genoemd en dat is het probleem van de overstapsituaties. Ook hier moet gedacht worden vanuit de klant. Ik constateer dat in het geactualiseerde aanvalsplan gesproken wordt over betere bewegwijzering en uiterlijke kenmerken van voorzieningen en een onderzoek naar loopstromen. Voorzitter: dat is een verbetering maar geen oplossing. Ik roep bij deze nogmaals de vervoerders op vanuit de klant te denken en niet vanuit het systeem. Ja, dat betekent dat de vervoerders voor een reiziger tussen Utrecht Centraal en Amsterdam Weesperplein straks moet gokken of de reiziger is overgestapt op de metro op Amstel of Duivendrecht maar dat kunnen de vervoerders toch onderling delen? Ze weten straks voor 100% de begin en eindhalte van hun klanten en voor 99% van de reizigers exact waar ze zijn overgestapt van de ene op de andere vervoerder (terwijl er nu alleen steekproeven zijn). Die laatste % moet er niet toe leiden dat het systeem straks ingewikkeld wordt voor de klant omdat hij bij overstappen op hetzelfde perron op Weesp niet moet uitchecken en op Duivendrecht wel. Of in Amersfoort moet nadenken met welke vervoerder hij reist om te bepalen of hij wel of niet moet chippen. Ik roep de staatssecretaris op de vervoerders en de decentrale overheden op het hart te drukken dat voor het succes van de ov-chip het van belang is dat de klant voorop staat, juist ook bij het overstappen!