De heer Slob (ChristenUnie): Voorzitter. Van deze kant complimenten in de richting van collega Plasterk voor zijn maidenspeech als financieel woordvoerder van de PvdA. Hij stond daar met de nodige flair. Zo kennen wij hem ook uit de tijd dat hij bewindspersoon was. Het is fijn om te zien dat hij dat in de afgelopen maanden niet kwijt is geraakt en het nu weer inzet vanuit een andere positie.

Hij blijft ons ook verrassen. Ik denk aan zijn prikkelende opmerkingen over de financiële zuinigheid van de PvdA en het feit dat hij ervan getuigde dat hij thuis de Defensiekrant ontvangt. Ik hoorde ook enkele collega’s zuchten omdat zij graag wilden interrumperen. Het is toch wel een mooi gebruik om dat niet in de eerste termijn te doen, maar collega Plasterk weet dat er ook een tweede termijn is, dus wij wachten dat met belangstelling af. Heel veel sterkte toegewenst om uw positie hier in de Kamer op deze manier in te nemen en fijn dat u weer terug bent!

Het zijn roerige tijden, niet alleen voor de heer Plasterk, maar ook voor de minister van Financiën. Aanschuiven bij de G20, inclusief wat relletjes, zo heb ik begrepen, de dag erna reageren op een ingrijpend rapport van de commissie-Scheltema, waar wij zelfs vanmorgen al over hebben gedebatteerd. Tussendoor ook nog eens Kamerlid zijn, met alle verplichtingen die daarbij horen. De minister heeft een veelzijdige baan, zullen wij maar zeggen. Maar bovenop deze opsomming moet hij zijn kerntaak nog uitvoeren, en dat is de overheidsfinanciën op orde houden. Dat is als wij de Voorjaarsnota doorlezen absoluut geen sinecure. De teller staat op een overschrijding van maar liefst 2 mld. Het moet gezegd worden, het siert deze minister dat hij die rekening niet op het bord van het volgende kabinet wil neerleggen. Dat hebben wij in het verleden wel eens anders gezien bij kabinetten en niet eens zo heel lang geleden.

Toch stelt de ChristenUnie wel vragen bij de wijze waarop deze tegenvallers worden opgevangen, met name waar het gaat om de lerarensalarissen. Nog maar kort geleden is er een actieplan leraren opgesteld, waaraan ook door anderen is gerefereerd. Daarin werd klip en klaar de ambitie neergelegd om de lerarensalarissen weer marktconform te maken. Dit actieplan is uitgevoerd, maar dan moet je vervolgens niet weer de salarissen op achterstand zetten. Wij pleiten ervoor de loon- en prijsbijjstelling voor leraren wel doorgang te laten vinden. Immers, het nu niet toekennen werkt structureel door en als ik de verkiezingsprogramma’s van de andere partijen erbij pak, kan ik niet anders concluderen dan dat hiervoor een breed draagvlak in de Kamer zal bestaan.

Maar er moet wel een deugdelijke dekking voor zijn. De heer Plasterk heeft in zijn termijn aangegeven dat hij voor 2010 daar mogelijkheden toe ziet. Ik vond niet alle voorbeelden die hij noemde even aantrekkelijk, maar het wat naar voren trekken van subsidiegeld kunnen wij bij de begroting voor 2011 bespreken, Ik zou graag horen van de minister van Financiën of dit voor 2010 een mogelijkheid zou kunnen zijn, Dan zal er uiteraard wel voor de langere termijn een structurele dekking voor moeten worden gevonden.

Daarin kan, als het gaat om die structurele dekking voor de lange termijn, wat ons betreft een bankenheffing voorzien. Wij hebben net als de minister altijd gezegd dat dit in Europees verband moet worden ingevoerd, maar ik constateer – ik heb dat ook in een interruptie bij de heer Weekers naar voren gebracht – dat grote Europese economieën als Frankrijk, Engeland en Duitsland al zo ver zijn dat zij in 2011 een bankenheffing willen invoeren.

Ik weet niet waarop de minister dan nu nog wacht. Hij kan aan de slag, zou ik zeggen, want als we op iedereen gaan wachten, komt het er nooit van, en zeker niet als dan ook nog eens Basel 3 erbij wordt gehaald. Laten wij aan de slag gaan. Ik roep de minister dan ook op voorstellen voor een vorm van bankenheffing voor te bereiden, zodat dit in de begroting van 2011 kan worden meegenomen. Uiteraard zal een groot gedeelte van de opbrengst van de bankenheffing moeten worden gebruikt om de financiële tekorten die er zijn weg te werken, maar een deel kan ook worden gebruikt voor een structurele dekking van de loon- en prijsbijstelling voor de lerarensalarissen en misschien zelfs ook wel voor de politiesalarissen, want ik constateer dat afgelopen dinsdag een motie is aangenomen die zegt dat daarop niet bezuinigd mag worden maar die niet in dekking voorziet. De minister heeft eerder ook zelf aangegeven dat een bankenheffing in de staatskas moet vloeien, dus dit voorstel moet hem dan ook aanspreken. Dat hoop ik in ieder geval in eerste termijn van hem te horen.

Bij de zorg wordt structureel te veel uitgegeven. Ook daar is al door de heer Plasterk naar verwezen.

De minister van VWS heeft inmiddels aangegeven welke maatregelen hij wil nemen om dit te beteugelen. Daarover zal later vandaag in een VAO nog verder worden gesproken. Mijn vraag aan de minister van Financiën is hoe het jaar na jaar kan gebeuren dat de zorgkosten zo uit de pas lopen. In de ramingen wordt immers ook al rekening gehouden met de autonome groei. Is de minister met mij van mening dat hij beter zicht moet krijgen op de ontwikkeling van de zorgkosten? Zo ja, wat gaat hij daar concreet aan doen? De minister van VWS heeft al maatregelen aangekondigd. Mijn fractie vindt dat de chronisch zieken en gehandicapten hier niet de dupe van mogen worden. In het VAO over pakketmaatregelen later vandaag zullen wij een voorstel doen om dat te voorkomen.

In de komende jaren moeten wij nog grotere stappen maken in de verduurzaming van onze energiehuishouding. Dat is echt hard nodig, enerzijds vanuit onze taak om zorg te dragen voor onze leefomgeving, anderzijds om minder afhankelijk te worden van uitputbare hulpbronnen. Energie uit waterkracht heeft prachtige mogelijkheden en past bij Nederland. Wij blinken uit in water. Een veelbelovende techniek als getijdenstroomenergie biedt bovendien op de internationale markt unieke kansen. Ik heb begrepen dat er al marktrijpe projecten klaar staan. In het voorjaar zegde minister Van der Hoeven toe om voor waterkrachtenergie innovatiegeld uit te trekken. Ze was terughoudend om de categorie vrije stromingsenergie in aanmerking te laten komen bij eventuele bodemuitputting in de SDE-regeling. Ons standpunt is helder: energie uit waterkracht, in het bijzonder vrijegetijdenstroomenergie, moet bij mogelijke onderuitputting in de SDE-regeling, waarmee wij de afgelopen jaren steeds te maken hebben gehad, bij voorkeur op deze manier worden ingezet. Ik vraag de minister daar in zijn termijn op te reageren.