DEN HAAG - De IND heeft aan de uitgeprocedeerde Syrische asielzoekers niet geschreven dat ze geen antwoord hoefden geven op vragen van de overheidsdelegatie naar hun asielachtergrond. Dat erkent minister Verdonk in antwoord op Kamervragen.De commissie-Havermans had die maatregel aanbevolen nadat het ministerie van Verdonk asielgegevens had laten uitlekken naar de Congolese overheid. Het kabinet beloofde de aanbevelingen van de commissie-Havermans te zullen overnemen. Minister Verdonk schrijft in antwoord op vragen van ChristenUnie, PvdA, SP en GroenLinks dat ze werkt aan een folder waarin uitgeprocedeerde asielzoekers wordt verteld dat ze niets hoeven vertellen over hun asielachtergrond.

Eind februari ondervroeg een Syrische delegatie 270 uitgeprocedeerde asielzoekers met het oog op hun terugkeer naar Syrië. De IND moest de uitgeprocedeerden er volgens Havermans schriftelijk op wijzen dat ze geen antwoord op vragen rond hun asielverzoek hoefden geven. Veel asielzoekers hebben hun oproep, het zogenaamde M90-formulier, juist gelezen als een verplichting om die informatie wél te geven.

Verdonk blijft erbij dat de Syrische delegatieleden wel mochten vragen naar de asielachtergrond van de uitgeprocedeerde Syriërs. Mr. B.K. Olivier, universitair docent vreemdelingenrecht en voormalig overheidsadviseur, bestrijdt dat. Volgens hem hadden medewerkers van de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) bij de gesprekken aanwezig moeten blijven. Prof. dr. P. Boeles, hoogleraar immigratierecht te Leiden, sluit zich bij hem aan: ,,De Nederlandse overheid had ervoor moeten zorgen dat de delegatie deze vragen niet kon stellen.''

De Syrische delegatie heeft tegen medewerkers van de IND gezegd dat ze geen prijs meer stelden op hun aanwezigheid, waarna de gesprekken verder zonder begeleiding verliepen. Advocaten of vertrouwenspersonen werden door de delegatieleden geweigerd, hetgeen volgens Olivier eveneens onwettig is.

ChristenUnie-Kamerlid Tineke Huizinga vindt de antwoorden van Verdonk ,,volstrekt onbevredigend''. ,,De minister kan wel zeggen dat de vreemdelingen niets over hun asielverzoek hoefden mee te delen, aan de andere kant kregen ze het bevel mee te werken aan de presentaties.'' Huizinga vindt dat er veel te weinig is gedaan om de veiligheid van de Syrische vreemdelingen te waarborgen.

Verdonk bevestigde in haar antwoorden de identiteit van de delegatieleden. De delegatieleden waren door diverse asielzoekers en door de Franse mensenrechtenorganisatie Synetic geïdentificeerd. Een van hen, Ghazi Yussif Mohamed Hamdan (minister Verdonk schrijft 'Yoseph'), zou in Syrië een martelgevangenis hebben geleid. De man zou onlangs nog in Wenen zijn geweest voor een VN-onderzoek naar de Libanese president Hariri. Volgens velen zou Syrië achter die moord zitten.

Verdonk heeft van de Syrische overheid niet meer te horen gekregen dan dat het gaat om 'immigratiedeskundigen van het ministerie van Binnenlandse Zaken' en neemt daar genoegen mee. ,,Ik beschik niet over informatie omtrent mogelijke banden van delegatieleden met de Syrische inlichtingen- of geheime diensten of hun functies in het verleden.''

Minister Verdonk heeft ook geantwoord op een bezorgde brief van Amnesty International. Daarin schrijft ze dat er ,,door de IND, conform de standaard werkwijze, van iedere presentatie een verslag is gemaakt''.

In antwoorden op eerdere Kamervragen gaf ze echter toe dat er na de eerste twaalf presentaties geen IND-medewerkers meer bij de gesprekken zijn geweest. Het antwoord op veel vragen van Kamerleden moet de minister ook schuldig blijven, met als argument dat er nu eenmaal niemand bij de gesprekken aanwezig was. Zo antwoordt ze GroenLinks-Kamerlid Marijke Vos: ,,Berichten in de media waarin is gesteld dat de delegatieleden hebben gevraagd naar de eventuele asielachtergrond zijn mij bekend. Ik beschik echter niet over informatie op grond waarvan ik kan vaststellen dat dergelijke vragen inderdaad door de delegatieleden gesteld zijn.''

Vanwege het late tijdstip van de beantwoording van de Kamervragen, waren instellingen als Amnesty International niet meer bereikbaar voor het geven van commentaar.

Bron: Nederlands Dagblad, van onze redactie binnenland