Woensdag was de finale van de VVD-editie van Idols. Wekenlang was de natie beziggehouden met ‘lijsttrekkersdebatten’, die geen debatten waren, maar avonden vol zelfpromotie. Dat kon ook niet anders, want het verkiezingsprogramma moet nog geschreven worden. Het ging dus letterlijk nergens over.

Hoe dan ook: alom was de opluchting groot dat de VVD-leden niet voor de harde lijn en de polariserende toon van Rita Verdonk kozen, maar voor de meer gematigde en sociaal-liberale koers van Mark Rutte. Intussen werd wel in één klap duidelijk dat er een enorme kloof bestaat tussen de (potentiële) VVD-kiezers en (de krappe meerderheid van) de VVD-leden. De grote vraag is of de bezweringsformule ‘allemaal achter de lijsttrekker’ de rust in en rond de VVD zal kunnen terugbrengen. Je hoeft geen aartspessimist te zijn om daar een hart hoofd in te hebben.

Diezelfde woensdag was ik ’s middags met PvdA-leider Wouter Bos in debat gegaan over de publieke rol van religie. Het ging vooral over Grondwet, islam, scheiding van kerk en staat, en laïcisme. Centrale vraag was of – bijvoorbeeld door de opkomst van de islam – de ‘godsvrede’ in ons land wankelt. Mijn stelling was dat niet het niet zozeer de religie is die Nederland verdeelt, maar eerder het secularisme, de ‘liberale jihad’, die in essentie intolerant is en anderen geen ruimte gunt voor de eigen geloofsbeleving.

Mark Rutte had de moeite genomen het debat bij te wonen. ’s Avonds vroeg ik mij af of zijn overwinning nu in het belang is van de godsvrede in onze samenleving. Daarvoor is meer nodig dan een gematigd imago. De grote uitdaging voor de nieuwe leider is of hij erin slaagt de VVD ook politiek-inhoudelijk te laten kiezen voor redelijkheid en gematigdheid in plaats van polarisatie en ‘liberaal jihadisme’. Gelet op toon en inhoud van het Liberaal Manifest zal dat nog heel wat leiderschap vergen!

André Rouvoet

Bron: Friesch Dagblad