Vragen van het lid Wiegman-Van  Meppelen Scheppink (ChristenUnie) aan de ministers van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer en van Economische Zaken over kolenstroom. (Ingezonden 18 maart 2008)

1

Kent u het rapport «De wereld achter kolenstroom»?1

2

Kloppen de schattingen van Greenpeace met betrekking tot de herkomstlanden van kolen voor de Nederlandse elektriciteitscentrales?

3

Hoe beoordeelt u het feit dat kolen voor Nederlandse elektriciteitscentrales voornamelijk worden gehaald uit Colombia,

Zuid-Afrika en Indonesië waar sprake is van slechte arbeidsomstandigheden, mensenrechtenschendingen en

milieuvervuiling (waaronder vergiftiging van drinkwater) door de mijnbouw?

4

Klopt het dat Aziatische stroomproducenten wel informatie geven over de herkomst van hun kolen, maar de Europese

stroomproducten niet? Zo ja, bent u bereid maatregelen te nemen die de transparantie met betrekking tot de

herkomst van kolen verbeteren?

5

Kan de productie van kolen worden gecertificeerd zoals bij hout en soja? Bent u bereid u hiervoor in te zetten op Europees niveau?

6

Bent u bereid de Nederlandse stroomproducenten aan te spreken op hun maatschappelijke verantwoordelijkheid en te verzoeken af te zien van de kolenimport uit landen waar de gevolgen voor mens en milieu onacceptabel zijn?

1 http://www.greenpeace.nl/news/steenkoollaat-wereldwijd-spoo

Antwoord

Antwoord van minister Cramer (Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer) en minister Van der  Hoeven (Economische Zaken). (Ontvangen 28 april 2008)

1

Ja.

2

Greenpeace is voor de schatting uitgegaan van de cijfers uit de CBS statistieken over kolenimport en doorvoer. Hieruit is de totale hoeveelheid af te leiden die bestemd is voor binnenlands gebruik, hoofdzakelijk voor industriële toepassingen en energieopwekking. Greenpeace leidt hieruit af dat de steenkoolimport in 2006 voor elektriciteitscentrales 8,5 miljoen ton bedraagt. De Nederlandse Emissieautoriteit heeft dit verbruik door de centrales bevestigd aan de hand van de informatie uit de monitoringsplannen van de bedrijven waarin meerjarige gemiddelden worden gehanteerd. Het  robleem is echter dat noch de betrokken elektriciteitsbedrijven, noch de overslagbedrijven gegevens verschaffen over de  herkomst van het Nederlandse steenkoolverbruik. Ook het CBS beschikt niet over dit soort informatie. De hoeveelheid kolen per land van herkomst is door Greenpeace bepaald door de verdeling over de totale import - 17 miljoen ton in 2006 - te projecteren op het aandeel bestemd voor de Nederlandse elektriciteitscentrales. De schatting van Greenpeace dat 85% van het gezamenlijke verbruik in Nederland afkomstig is uit Zuid-Afrika, Colombia en Indonesië,

wordt bevestigd door EnergieNed maar kan wegens gebrek aan concrete informatie niet worden gepreciseerd.

3

De problematiek van de negatieve gevolgen van mijnbouw beperkt zich niet tot de genoemde landen, maar strekt zich uit over meerdere landen. Wij zijn van mening dat in algemene zin de negatieve gevolgen van mijnbouw zoveel als mogelijk moeten worden tegengegaan, op het vlak van natuur, milieu en sociale aspecten. Wij verwachten van de Nederlandse elektriciteitsproducenten dat zij maatschappelijk verantwoord ondernemen en in dat verband oog hebben voor problematiek in brede zin, die zich in de kolenketen kan voordoen. Wij verwachten van hen handelend optreden in situaties en omstandigheden die als maatschappelijk onacceptabel kunnen worden aangemerkt. Er is echter geen inzicht in de mate van duurzaamheid die Nederlandse bedrijven in de kolenketen nastreven en betrachten. Bemoedigend is dat de meeste grote kolenproducenten een jaarlijkse duurzaamheidsrapportage publiceren waarin de problematiek van gezondheid, veiligheid, milieu en sociale gevolgen wordt belicht. De diverse visies van grote producenten op de duurzaamheidsaspecten van de kolenketen geven vele handvatten voor het opbouwen van een eigen Nederlandse lijn waartoe in het antwoord op vraag 4 wordt ingegaan.

4

Voor de Europese stroomproducenten bestaat geen verplichting te rapporteren over de herkomst van hun kolen. Wij zijn van mening dat de stroomproducenten zich moeten inspannen om de transparantie van de kolenketen te verhogen. Een meer gedetailleerde analyse van de kolenketen en verschillende problemen in die keten is daarvoor noodzakelijk.

Wij zullen de Nederlandse elektriciteitsproducenten daartoe aansporen en hen vragen te verkennen welke mogelijkheden er zijn en welke route kan worden gevolgd.

Wij zijn ons ervan bewust dat het draagvlak voor eventuele afspraken of nadere gedragsregels groter is naarmate deze in een Europese context worden aangegaan.

5

Het inzicht in de (on)mogelijkheden omtrent certificering ontbreekt op dit moment en zal nader moeten worden geanalyseerd. Wij zullen dit meenemen in de voorgestelde aanpak zoals is aangegeven in het antwoord op vraag 4.

6

Zie antwoorden op vraag 3 en 4.