Mevrouw Ortega-Martijn (ChristenUnie): Voorzitter. Het wetsvoorstel dat wij vandaag behandelen beoogt het woningwaarderingsstelsel aan te passen, zodat de energieprestatie zwaarder gaat wegen bij de vaststelling van de maximale huurprijs. Ook voorziet het wetsvoorstel in enkele overgangsbepalingen om dit zo soepel mogelijk te laten verlopen. Het wetsvoorstel prikkelt verhuurders om maatregelen te treffen om het energiegebruik in woningen terug te dringen. Dit is een goede zaak. Het treffen van energiebesparingsmaatregelen in de bestaande bouw is belangrijk voor de CO₂-reductiedoelstellingen, voor het beperken van de woonlasten van huurders bij stijgende energieprijzen en voor het verbeteren van het comfort van woningen. Ook is het goed voor de werkgelegenheid in de bouw.

            Het heeft lang geduurd voordat wij in deze zaal konden spreken over dit wetsvoorstel. Je zou kunnen zeggen dat de overgangsperiode deels al voorbij is. De fractie van de ChristenUnie ziet hierin echter geen probleem. Het gaat er namelijk om dat verhuurders met bijvoorbeeld investeringsplannen tijd genoeg hebben gehad om zich hierop voor te bereiden.

            Voordat ik verder inga op het wetsvoorstel heb ik een vraag over de 500.000 woningen die tot 2001 aangepast zouden worden, zodat ze gemiddeld 25% energiezuiniger zouden worden. Inmiddels hebben we te maken met een economische crisis. Deze is ook bij de corporaties hard aangekomen. Heeft de minister er vertrouwen in dat het afgesproken aantal woningen dit jaar zal worden gehaald?

            Ik kom te spreken over het nieuwe woningwaarderingsstelsel dat door dit wetsvoorstel eindelijk kan worden ingevoerd. Woningen met een A- en B-label worden in het onderliggende Besluit huurprijzen woonruimte ten opzichte van het oude stelsel hoger gewaardeerd. Woningen met een E-, F- en G-label worden lager gewaardeerd. De fractie van de ChristenUnie vindt dit een prima voorstel, maar we hadden graag een sterkere hefboomregeling gezien dan in het voorstel. We willen dus dat woningen met een A-label nog meer punten krijgen en woningen met een E-, F- en G-label nog iets minder. In het convenant Energiebesparing corporatiesector is met Aedes en Woonbron afgesproken om de overgang naar het nieuwe stelsel, wat betreft het totaal aantal woningwaarderingspunten, neutraal plaats te laten vinden. Doordat er nog erg veel woningen met een E-, F- en G- label zouden zijn, zou dat een kleine aanpassing betekenen van het aantal punten van deze woningen. Dat zou zorgen voor een forste stijging van het aantal punten voor woningen met het A-label. Dat is buitenproportioneel. Het kan er zelfs toe leiden dat veel van deze woningen worden geliberaliseerd, wat natuurlijk niet de bedoeling is. Daarom stemt de fractie van de ChristenUnie voor dit moment in met de voorgestelde hefboomregeling.

            Uiteindelijk gaat het om de resultaten. Een groot deel van de woningen van voor 1970 heeft label E, F, of G. Er zijn mooie afspraken gemaakt in het convenant, maar wat gaat de minister doen om ook achterblijvende verhuurders over de streep te trekken om deze woningen snel aan te pakken?

            Ik heb twee jaar geleden voorgesteld dat onvoldoende energiebesparingsmaatregelen zouden moeten kunnen leiden tot een huurverlaging door het aanmerken daarvan als gebrek. De toenmalige minister heeft hier een aantal bezwaren tegen ingebracht. Ik begrijp deze bezwaren. Verhuurders moeten ook de tijd hebben om hun voorraad aan te passen. Maar op de lange termijn moet toch een streep worden getrokken. De ChristenUnie-fractie mist in het voorstel van de minister een bezemwagen om ook deze laatste categorie mee te krijgen. Of, om het breder te trekken, welke stappen zetten we de komende jaren nog meer?

            Ik heb een amendement ingediend om in ieder geval het stelsel over drie jaar herhaald te evalueren. Maar zou niet nu al een langetermijnperspectief van het puntenstelsel moeten komen? Ziet de minister mogelijkheden om verhuurders die ondanks de stelselwijziging op korte termijn niet meegaan in het aanpassen van hun bezit, extra te prikkelen om te investeren door een duidelijke stip op de horizon? Je kunt ze bijvoorbeeld laten weten dat het aantal punten voor woningen met een slecht label over vijf jaar verder zal worden verlaagd. Ik overweeg een motie op dit punt. Ik krijg graag een reactie van de minister.