Mevrouw Ortega-Martijn (ChristenUnie): Voorzitter. De fractie van de ChristenUnie vindt het probleem zo groot geworden dat zij zich afvraagt of we niet moeten afstappen van het denken in termen van gemeenten en provincies. Vindt de minister niet dat wij een soort masterplan bevolkingskrimp moeten opstellen op nationaal niveau? Graag hoor ik hierop een reactie. Je moet sowieso gaan voor een integraal krimpbeleid. Ik weet dat op dat gebied een en ander gebeurt. Ik hoor graag van de minister of effecten hiervan al bekend zijn.

Wij hebben een brief ontvangen waarin staat dat wij pas in mei iets over het Provinciefonds te horen krijgen. Wil de minister daarbij ook de krimp als factor betrekken?

Ook de ChristenUnie heeft het idee dat er op nationaal niveau een soort krimpfonds moet komen, en wel naar analogie van wat er in Groningen is. Ik denk dan aan een soort leefbaarheidsfonds waarop bijvoorbeeld verenigingen een beroep kunnen doen als zij een goed plan hebben, om zo doende de leefbaarheid in de krimpgemeenten te verbeteren.

Ik wil het even hebben over de clustering van voorzieningen in het onderwijs. Het is heel goed dat wij proberen om maatwerk te leveren. Het is ook heel goed dat de minister van Onderwijs heeft besloten dat scholen met maar 23 leerlingen niet dicht hoeven. Wij zien ook mogelijkheden voor samenwerkingsscholen. Op welke manier wordt daarbij de identiteit van scholen geborgd? Kan de minister zeggen hoe ouders tegemoet worden gekomen op het gebied van de identiteitsaspecten van een samenwerkingsschool? Op welke manier kan het voortbestaan van christelijk onderwijs in krimpgebieden worden gewaarborgd?

De grote groep die zorg nodig heeft, groeit, maar de groep die de zorg verleent, wordt kleiner. Ik weet dat op dit gebied in Noordoost-Groningen het een en ander wordt gedaan. Ik vraag de minister om Noordoost-Groningen als een soort experimentenregio voor innovatieve zorgmethode aan te stellen.

De woningbouw. Is in krimpregio's sprake van een waardevermindering van huizen? De ChristenUnie vraagt zich af op welke manier wij daar iets tegen kunnen doen. Voor starters op de woningmarkt zijn er startersubsidies. Zou je zoiets ook kunnen bedenken voor mensen die in een krimpregio graag een huis willen verkopen of kopen? Kunnen wij hun daarbij op de een of andere manier tegemoetkomen? Is de minister bekend of in krimpregio's voldoende gebruik wordt gemaakt van de Leegstandwet? Zijn er afspraken gemaakt met woningbouwcorporaties over sloop en nieuwbouw? Zijn al nadere acties bekend op het gebied van het huisvestingsbeleid en de sociale woningbouw?

De arbeidsparticipatie. Is de bedrijvigheid in de krimpregio's door de economische crisis sterk afgenomen of is deze hetzelfde gebleven? Op welke wijze wil de regering bedrijven die niet aan de Randstad zijn gebonden, prikkelen om zich te vestigen in of in de omgeving van een krimpregio? Welke rol kunnen de provincies hierbij spelen? Wil de minister de provincies in de toekomst meer bevoegdheden geven inzake de regionale economische ontwikkeling? Een aantal organisaties zoals het CBS in Heerlen, DUO-IB-Groep in Groningen, Google en IT-bedrijven heeft zich gevestigd in krimpregio's om daar werkgelegenheid te creëren. Kunnen deze vestigingen als best practices worden bestempeld of stuit dat op knelpunten? Welke nieuwe initiatieven wil de regering nemen om een daling van de werkgelegenheid tegen te gaan?

Openbaar vervoer. Hoe verhoudt de korting van de brededoeluitkering (BDU) zich tot het feit dat krimpregio's adequaat openbaar vervoer nodig hebben? Wil de minister toezeggen dat bij de verdeling van de BDU-gelden rekening wordt gehouden met de krimpgebieden?

Een geluid dat de ChristenUnie in de samenleving heeft gehoord, is om vooral iets te doen aan al die verstikkende regels, zoals geurnormen et cetera. Daarmee zet je het platteland op slot. Is de regering voornemens om daar goed naar te kijken?