Bron: Nederlands Dagblad

van onze redactie samenleving

Het contract is een initiatief van CV Koers en opgesteld in samenwerking met Ayhan Tonca (Contactorgaan Moslims en Overheid), rabbijn Raphael Evers (Nederlands-Israëlitisch Kerkgenootschap) en prof. dr. Roel Kuiper (bijzonder hoogleraar Reformatorische Wijsbegeerte en lector samenlevingsvraagstukken).

Volgens de ondertekenaars is na de moord op Theo van Gogh pijnlijk duidelijk geworden hoe sterk mensen in Nederland langs elkaar heen leven. Door de ontwikkelingen blijken Nederlanders echter juist nu ook bereid bruggen te slaan, stellen de prominenten. Oproepen tot verzoening vanuit kerken en moskeeën moeten concreet worden gemaakt, onderstrepen zij.

Tot de ondertekenaars behoren Antoine Bodar, burgemeester Wim Deetman van Den Haag, oud-minister Hans Dijkstal, Arnold van Heusden (Evangelische Alliantie), de rabbijnen Evers, Jacobs, Soetendorp en Van de Kamp, prof. Barend Kamphuis, Bas Plaisier (PKN), André Rouvoet, Herman Selderhuis en Kars Veling.

Naast trouw aan medeburgers, respect en geweldloosheid, bepleiten de ondertekenaars ook dat onderlinge verschillen moeten worden erkend. ,,Integreren is niet hetzelfde als conformeren aan de grootste gemene deler. Er is pas werkelijk sprake van tolerantie als we hartgrondig van mening kunnen verschillen zonder elkaar de mond te snoeren, maar het geeft tegelijk geen pas om opzettelijk elkaars identiteit en overtuigingen te beschimpen.'' Ook bepleiten de ondertekenaars dat religie niet in de privé-sfeer moet worden gedrongen, maar dat mensen vrij zijn om in de samenleving 'merkbaar en zichtbaar' vanuit hun geloof te leven.

Samenlevingscontract: oproep tot verzoening

Na de moord op Theo van Gogh is pijnlijk duidelijk geworden hoe sterk we in Nederland langs elkaar heen leven. De samenhang in onze samenleving lijkt zoek. Maar juist nu blijken Nederlanders ook bereid bruggen te slaan. Moskeeën, bisschoppen en kerken deden oproepen tot verzoening. Het is van belang die oproepen concreet te maken. Het onderstaande 'samenlevingscontract' wil daartoe een aanzet geven.

Het contract is een initiatief van de redactie van het christelijke opiniemaandblad CV.Koers en werd opgesteld in samenwerking met Ayhan Tonca (Contactorgaan Moslims en Overheid), rabbijn Raphael Evers (Nederlands-Israëlitisch Kerkgenootschap) en prof. dr. Roel Kuiper (bijzonder hoogleraar Reformatorische Wijsbegeerte en lector samenlevingsvraagstukken). De tekst van het samenlevingscontract luidt als volgt:

1. De grondregel voor een harmonieuze samenleving is de erkenning van het recht om er te zijn en als burger erkend te worden. Wij erkennen en respecteren elkaar als burgers van Nederland, in alle verscheidenheid en veelkleurigheid. Nederlanders en medelanders hoeven zich cultureel niet volledig te conformeren aan de grootste gemene deler. Integreren is niet hetzelfde als assimileren. Integreren betekent ook: verschillen erkennen en vreedzaam leven met die verschillen.

2. Wij ervaren de democratische rechtsstaat als een groot goed. Hij biedt bescherming aan eenieder en zorgt ervoor dat het kwaad uit de samenleving wordt geweerd. De ware scheidslijn in de samenleving loopt niet tussen etnische groepen of verschillende levensbeschouwingen, maar tussen hen die de rechtsstaat accepteren en zij die dat niet doen. Dat wat het harmonieus samenleven bedreigt, moet aangepakt worden: redeloos geweld, asociaal gedrag, uitingen van disrespect, vernielzucht en andere grote en kleine vormen van barbarij.

3. Wij vinden dat er pas werkelijk sprake is van tolerantie als we hartgrondig van mening kunnen verschillen zonder elkaar de mond te snoeren. In onze samenleving moet je uit kunnen komen voor je overtuigingen. Maar wie met elkaar samenleeft, probeert de ander niet te kwetsen. We vinden dat het geen pas geeft om opzettelijk elkaars identiteit en overtuigingen te beschimpen. De vrijheid van meningsuiting is niet bedoeld als vrijgeleide voor blasfemie en belediging.

4. Wij menen dat morele en godsdienstige overtuigingen de ruimte horen te krijgen in onze samenleving. We nemen afstand van een opvatting die religie wil terugdringen tot de privésfeer. Morele en godsdienstige overtuigingen zijn van groot belang voor het onderhouden van sociale deugden en publieke moraal. Ze bepalen in essentie onze identiteit en horen dan ook publiek zichtbaar te worden, in woorden en daden.

5. Wij geloven dat het tijd is voor een revival van sociaal gedrag. Een samenleving wordt ziek als iedereen vooral uit is op eigen belang. De verharding van de maatschappij is mede een gevolg van de verwaarlozing van sociale belangen. De samenleving heeft behoefte aan een nieuwe ethiek van onderlinge omgang. Wij geloven dat het leefbaar houden van een samenleving grote inspanning vraagt van eenieder en sociale plichten met zich mee brengt. Wij willen elkaar voorthelpen en daar waar nodig de helpende hand bieden. Dat geldt in het bijzonder daar waar sociaal en cultureel isolement, vereenzaming, achterstelling en discriminatie geconstateerd worden.

6. Wij willen het gesprek met elkaar aangaan om zo te komen tot een herstel van onze ontwrichte samenleving. De afgelopen decennia hebben we wonden opgelopen door wederzijds onbegrip en onkunde tussen de verschillende bevolkingsgroepen. Wij willen elkaar in het hart kijken, gemaakte fouten vergeven en ons met elkaar verzoenen. Nederland is altijd een samenleving geweest van samen-voor-elkaar. Dat willen we ook in de toekomst zo laten zijn.

Ondertekenaars:

Ed Arons

hoofdredacteur Katholiek Nieuwsblad

Saïd Bellari

penningmeester van de Unie van Marokkaans-Nederlandse Academici en HBO-ers (UMAH)

Antoine Bodar

priester

Menno ten Brink

rabbijn van de Liberaal Joodse Gemeente Amsterdam

Wim Deetman

burgemeester van Den Haag

Hans Dijkstal

voormalig minister van Binnenlandse Zaken (VVD)

Ton van Eijk

voorzitter van de Raad van Kerken in Nederland

Raphael Evers

rabbijn van het Nederlands-Israëlitisch Kerkgenootschap en rector van het Nederlands Israëlietisch Seminarium

Sonny Herman

rabbijn van de Liberaal Joodse Gemeente Tilburg

Arnold van Heusden

directeur van de Evangelische Alliantie

Binyomin Jacobs

hoofdrabbijn van het Inter Provinciaal Opperrabbinaat en voorzitter van het Nederlands College voor Rabbinale Zaken

Lody van de Kamp

rabbijn en raadslid van de CDA-fractie stadsdeel Zuideramstel

Barend Kamphuis

hoogleraar systematische theologie aan de Theologische Universiteit van de Gereformeerde Kerken (vrijgemaakt) te Kampen

Haci Karacaer

directeur van Milli Görüs

Shmuel Katzman

rabbijn van de Nederlands Israëlitische Gemeente Den Haag

Roel Kuiper

Bijzonder hoogleraar Reformatorische Wijsbegeerte en lector samenlevingsvraagstukken

David Lilienthal

decaan van het Levisson Instituut, emeritus-rabbijn van de Liberaal Joodse Gemeenten Rotterdam en Twente

Ahmed Marcouch

bestuurslid en woordvoerder van de Unie van Marokkaanse moskeeën Amsterdam en Omstreken (Ummao)

Eimert van Middelkoop

lid Eerste Kamer, fractie ChristenUnie.

Bas Plaisier

algemeen secretaris van de Protestantse Kerk in Nederland

André Rouvoet

voorzitter van de Tweede-Kamerfractie van de ChristenUnie

Herman Selderhuis

hoogleraar kerkgeschiedenis en kerkrecht aan de Theologische Universiteit Apeldoorn

Mohamed Sini

voorzitter van de Stichting Islam en Burgerschap

Awraham Soetendorp

president van ee Liberaal Joodse Gemeenschap Europa

Elja Schwarz

voorzitter van het Verbond van Liberaal Religieuze Joden in Nederland

Ayhan Tonca

voorzitter van het Contactorgaan Moslims en Overheid

Kars Veling

schoolleider van het Johan de Witt College in Den Haag

Edward van Voolen

docent aan de rabbijnenopleiding Berlijn

Selami Yuksel

vice-voorzitter van het Contactorgaan Moslims en Overheid

Ondertekenen kan op de website www.cvkoers.nl/samenlevingscontract