Datum:            18 januari 2012

Mevrouw Wiegman-van Meppelen Scheppink (ChristenUnie): Voorzitter. Ik benadruk dat de ChristenUnie het hoogwaardige collectief verzekerd stelsel in Nederland waardeert. Het biedt over het algemeen veel zekerheid en het neemt zorg uit handen. Met de beperkte spreektijd vandaag moet ik me beperken tot de onzekerheden en de knelpunten waar we tegenaan lopen.

De ChristenUnie is allereerst niet tevreden met de wijze waarop verschil-lende zorgverzekeringen met elkaar te vergelijken zijn. Wij ontvangen e-mails van mensen die gestopt zijn met het vergelijken, omdat zij er gewoon niet uitkomen. Er zijn namelijk verzekeringen met sterren en verzekeringen zonder sterren die het dan weer anders noemen. Er zijn nieuwe internetaanbieders, waarvan nog lang niet alles duidelijk is. Ik zit ook nog met dezelfde vraag als de VVD over de onafhankelijkheid van Independer. Graag hoor ik het oordeel hierover van de minister. Ik kom op de bijdrageregeling voor de kosten van behandelingen van onverzekerbare vreemdelingen. Iedereen heeft recht op medisch noodzakelijke zorg. Dat hebben we zo afgesproken, maar lang niet alle artsen zijn op de hoogte van de bijdrageregeling. Het CVZ verstrekt wel informatie via een website, maar de ChristenUnie vraagt om ook koepel- of brancheorganisaties te stimuleren actief voorlichting te geven aan artsen over de mogelijkheden van de bijdrageregeling. Graag krijg ik hierop een reactie. Steeds meer artsen vinden het bieden van hulp een last. Hoe soepel verloopt het terugbetalen van de gemaakte kosten aan de artsen?

Wat betreft tandartszorg is de ChristenUnie het eens met de minister dat we voor ongedocumenteerden geen ander beleid moeten voeren dan voor gewone verzekerden. Ik wil de minister er wel op wijzen dat ongedocumenteerden, als ze een zorgverzekering af willen sluiten, daar geen enkele mogelijkheid toe hebben. Hoe moeten ze bij tandproblemen dan ooit geholpen worden? Pas op het moment dat er grote complicaties ontstaan en het verlenen van zorg hogere kosten met zich meebrengt dan wanneer iemand in een eerder stadium geholpen zou zijn, worden ze wel geholpen. Psychische hulp wordt pas geboden wanneer zij een vaste verblijfplaats kunnen opgeven. Dat laatste is voor ongedocumenteerden nu juist onmogelijk. Je krijgt dus een beetje een kip-eiverhaal. Is de minister bereid om te zoeken naar oplossingen om psychische hulp aan ongedocumenteerden beter toegankelijk te maken? En hoe zit het met het monitoren van de problematiek bij ongedocumenteerden? Tijdens een expertmeeting vorig jaar heeft de ggd aangegeven hiervoor verantwoor-delijk te zijn. Vindt de minister dat ook?

De ChristenUnie is niet tevreden over de wijze waarop een groot aantal apothekers wordt gecontracteerd door de zorgverzekeraar, soms in een laat stadium zonder ruimte voor onderhandeling. Zorgprestaties worden lang niet altijd passend vergoed. De administratievelastendruk is bovendien groot, wat ten koste gaat van de tijd en de zorg voor de patiënt. Wat kan en wil de minister hierin betekenen? Met de overgang naar prestatiebekostiging voor ziekenhuizen zal de aanvullende financiering voor het gebruik van weesgeneesmiddelen per 1 januari 2012 niet meer via de NZa-beleidsregel Weesgeneesmiddelen plaatsvinden, maar zullen deze geneesmiddelen in de vorm van een toegevoegde prestatie, een add-on, worden bekostigd. Er zijn nog geen criteria en procedures voor de uitstroom uit de add-onsystematiek. Het is onduidelijk of de beoordelingen van de Commissie Farmaceutische Hulp gevolgen kunnen hebben voor de add-ons. In de nieuwe systematiek kan de behandeling met een weesgeneesmiddel alleen als add-on worden gedeclareerd als er met de behandeling bij de desbetreffende toepassing sprake is van een verzekerde aanspraak. Add-onfinanciering en verzekerde aanspraak zijn in deze nieuwe systematiek dus gekoppeld. De beoordeling in het kader van de beleidsregel Weesgeneesmiddelen heeft alleen betrekking op besluitvorming over de financiering van de geneesmiddelen die onder de werking van deze beleidsregel vielen. Het is echter ondui-delijk welke gevolgen die besluitvorming over de financiering heeft voor de aanspraak op deze geneesmiddelen.

Volgens de minister worden alle geneesmiddelen en indicaties die per 31 december 2011 zijn toegelaten tot de NZa-beleidsregel Weesgenees-middelen en waarvan de beoordeling door de CFA nog niet is afgerond, beschouwd als voorlopig en voorwaardelijk ingestroomd in het verze-kerde pakket. Dit alles ligt echter nog niet vast. Eind vorig jaar bleek dat het CVZ bij een aantal dure geneesmiddelen nu al een nieuwe procedure hanteert. Zonder duidelijke criteria en procedures worden betrokken partijen benadeeld en is zorgvuldige besluitvorming over de financiering en de aanspraak van de betrokken geneesmiddelen onmogelijk. Het gevolg is heel veel onduidelijkheid en het risico dat patiënten met bijvoorbeeld Fabry of Pompe, straks van medicatie verstoken blijven. Wat gaat de minister hieraan doen?

Tot slot, ik druk mij voorzichtig uit als ik zeg dat ik me afgelopen dinsdag heb verbaasd over de ophef over de organisatie Different. Er zijn grote woorden gebruikt op basis van allerlei vooronderstellingen en zelfs vooroordelen. Mijn vraag is vandaag heel simpel: is de minister bereid zich te laten informeren over wat er feitelijk aan therapie door Different wordt geboden en over wat het oordeel van de inspectie is over de kwaliteit van de zorg? De ChristenUnie gaat ervan uit dat wanneer de zorg past binnen onze wet- en regelgeving de zorg ook gewoon gecontinueerd kan worden. Keuzevrijheid in de zorg en identiteitsgebonden zorg die aansluit bij de hulpvraag van de cliënt zijn van grote waarde. Graag krijg ik hierop een reactie.

Mevrouw Leijten (SP): Ik was geheel niet van plan om de ChristenUnie te interrumperen, maar voor het laatste deel van het betoog doe ik dat wel. Is de ChristenUnie van mening dat homo zijn een ziekte is, waarvoor je behandeling nodig hebt?

Mevrouw Wiegman-van Meppelen Scheppink (ChristenUnie): Dat is nou precies waar ik op wijs. Er zijn dinsdag heel veel vooronderstellingen gebruikt, bijvoorbeeld dat de organisatie Different ervan uit zou gaan dat homo zijn een ziekte is en dat daarvoor behandeling nodig is et cetera. Ik wil er vandaag echter naar terug dat we heel zakelijk bekijken welke vorm van hulpverlening door Different wordt geboden, of die past binnen de wet- en regelgeving en of die voldoet aan de kwaliteitseisen. Laten we dan ons oordeel vormen, maar laten we niet op basis van vooronderstellingen en zaken die we in de krant lezen conclusies trekken, maar puur op basis van feitelijke informatie, die ook wordt verstrekt door bijvoorbeeld de organisatie Different.

De voorzitter: Voordat wij hierover nu een heel debat krijgen – dat voorzie ik namelijk – wijs ik de leden op het volgende. Er is gisteren een groot aantal schriftelijke vragen over dit onderwerp gesteld. Ik denk dat het dus verstandig is om de antwoorden daarop af te wachten in plaats van daarover nu een debat te voeren. Ik kan dat niet verbieden – zo ver wil ik absoluut niet gaan – maar misschien is het handiger om te wachten tot die reacties binnen zijn. Ik geef de leden dat in overweging.

Voor meer informatie: www.tweedekamer.nl.