De Zuiderzee/IJsselmeervisserij is veel van zijn glans verloren. Langzaam maar zeker verdwijnt de aloude Zuiderzeecultuur. Tegenwoordig gaat het nog maar om kleine aantallen vissers. De minister zegt dan ook in één van de antwoorden op de feitelijke vragen dat de betekenis van de IJsselmeervisserij voor de plaatselijke en regionale economieën beperkt is. Desondanks acht ik de teloorgang van de IJsselmeervisserij een groot verlies voor deze regio. Vooral de aanleiding is wrang: er is steeds minder vis zonder dat hier met een beschuldigende vinger naar de vissers gewezen kan worden en dat moet met name voor de vissers in kwestie frustrerend zijn.

Een warme sanering is nodig, zoveel is duidelijk. Hiervoor heeft de minister € 7 miljoen beschikbaar. Met dit bedrag moet een reductie van 50% van de visserij-inspanning bewerkstelligd worden. Wat betreft de minister is dit bedrag voldoende. Ik ben nog niet overtuigd. In de vragenbeantwoording gaat de minister slechts summier in op het verschil tussen de € 8 à € 10 mln. van de heer Bulte en zijn € 7 mln. Waarop is die € 7 mln. nu werkelijk gebaseerd, of noemt de minister dit bedrag eenvoudigweg, omdat hij niet meer beschikbaar heeft? En hoe ligt nu de relatie tussen deze € 7 mln. en de marktwaarde of executiewaarde van de te saneren IJsselmeervisserijbedrijven?

Hoe schat de minister op dit moment de belangstelling in voor de door hem voorgestelde regeling? Mijn fractie roept de minister op om de saneringsoperatie voor de IJsselmeervisserij  voortvarend ter hand te nemen. Duidelijke en goede communicatie is hierbij zeer gewenst. In dit kader is het bezoek van de minister aan Volendam een goed signaal geweest.

 

In navolging van het rapport Nijpels stelt de minister dat een duurzaam perspectief voor de visserijsector met de huidige vangstmogelijkheden een kleinere omvang van de vloot vereist. Hij spreekt zelfs van een onontkoombare aanzienlijke sanering van de kottervloot. Ik ben bang dat ik het met de stuurgroep en met de minister eens moet zijn, omdat het onrealistisch is om te verwachten dat de TACs de komende jaren weer substantieel zullen stijgen.

De minister acht het noodzakelijk dat de sector zelf met een plan komt waarin een meerjarig perspectief op de kottersector wordt neergelegd, waarbij de nadruk niet alleen dient te liggen op sanering van de vloot, maar vooral ook op aanpassingen in de keten; immers, de visserijketen is nogal gefragmenteerd en er dus nog de nodige ketenwinst te behalen. Echter, zolang de visserijsector geen meerjarig en stabiel perspectief heeft, maar afhankelijk blijft van de jaarlijkse Brusselse lotto is het natuurlijk ondoenlijk om met een goed plan te komen. Daarbij wil ik met de minister nog eens benadrukken dat een stabiele meerjarenaanpak gewenst is. Hoe staat het eigenlijk met de voortgang van deze meerjarenaanpak?

 

Motorvermogen: wat betreft het motorvermogen heb ik zo mijn zorgen over de controle en handhaving. Ik hoop dat de aanpak middels een privaat arrangement slaagt. Het is echt hoog tijd dat de controle en handhaving goed van de grond komt. Echter bij de voorgestelde marges en het tijdpad heb ik zo mijn twijfels, omdat vissers die zich wel aan de regels houden en dus met minder motorvermogen vissen dan hun ‘minder gewaardeerde’ collegae, minder vangen en dus minder verdienen. Deze problematiek doet zich met name voor bij de Eurokotters en de Garnalenkotters. Een paar kritische vragen: waarom worden Eurokotters die de voor hen geldende norm van 300 pk significant overschrijden slechts teruggebracht naar een maximum van 400 pk? Waarom is gekozen voor uiterlijk 1 mei 2009 om het motorvermogen van alle Eurokotters teruggebracht te hebben tot 300 pk? Kan dat niet een paar jaar eerder? Ik begrijp de overweging - dat er tijd nodig is voor het doen van de noodzakelijke investeringen - bij een gefaseerde aanpak wel, maar intussen blijft het concurrentienadeel voor de zich aan de wet en regelgeving houdende vissers bestaan! Ook de controlemarge van 12,5% komt mij wat ruim voor; ik kan me bijna niet voorstellen dat het motorvermogen niet nauwkeuriger gemeten kan worden. Kan die marge niet kleiner, of wordt dan de onbetrouwbaarheid van de meting te groot? Graag toelichting?

 

Ik wil mijn erkentelijkheid uitspreken richting de visserijsector in zijn geheel, die de afgelopen jaren onder zware druk staat, maar desondanks middels private arrangementen wil werken aan een duurzame en levensvatbare toekomst. Dit is tevens een oproep aan de sector om dat te blijven doen.

 

Mijn fractie steunt de minister van harte in zijn voornemen om een weekendverbod voor de garnalenvisserij in te stellen; hierbij moet wel gelet worden op hoe het in landen als Duitsland en Denemarken geregeld is. Zowel vanuit ecologische motieven als ook vanuit het belang dat wij hechten aan de zondagsrust staan wij pal voor een dergelijk weekendverbod voor alle Nederlandse vergunningen. Daarbij komt dat een meerderheid van de sector een dergelijk verbod lijkt te steunen. Cynisch zou ik hierbij willen uitroepen: lang leve de Nma. Immers, de Nma lijkt private afspraken, zoals over een weekendverbod, onmogelijk te maken. Graag de reactie van de minister. En nu ik het toch over de Nma heb: onlangs is er een afstudeerscriptie bij de RUG(roningen) verschenen, waarin wordt gesteld dat de boetes die de Nma heeft opgelegd aan de garnalensector onterecht zijn. Ik zou graag een reactie van de minister hebben op wat gesteld wordt in deze scriptie (dat behoeft natuurlijk niet vandaag, maar kan ook schriftelijk).

 

Onlangs hebben werkgevers en werknemers in de mechanische kokkelvisserij overeenstemming bereikt over een sociaal plan voor de sector, waaraan de werkgevers wel een ontbindende voorwaarde hebben verbonden, namelijk dat de overheid bijspringt in de financiering. Beide partijen hebben dan ook een oproep aan de minister gedaan om dit plan te financieren. Mij lijkt dat niet meer dan terecht, aangezien dit sociaal plan er moest komen ten gevolge van het kabinetsbesluit om de mechanische kokkelvisserij te verbieden per 1 januari van dit jaar. Graag een toezegging van de minister op dit punt.