Bron: Nederlands Dagblad

door onze redacteur Piet H. de Jong

HEERENVEEN - ,,Als je de brieven en mails leest, vraag ik me af: wat is dit voor beleid? Het is zo dom.'' ChristenUnie-Kamerlid Tineke Huizinga weet dat er asielzoekers zijn met verzonnen verhalen. ,,Ik heb bij Vluchtelingenwerk gewerkt, ik ben geen naïef figuur met geitenwollen sokken die elk asielverzoek klakkeloos wil honoreren, zoals minister Verdonk (Vreemdelingenzaken en Integratie) ons aanwrijft.''

De ChristenUnie heeft het terugkeerbeleid van de bewindsvrouw zelfs gesteund. Maar dat was omdat er een ,,sluitende aanpak'' was beloofd en er geen mensen op straat zouden worden gezet. De praktijk leert anders. Vanuit het hele land bereiken Huizinga berichten dat zelfs kinderen op straat worden gedumpt. ,,De angst van het kabinet om als 'makkelijk' asielland bekend te staan, staat een menselijk en barmhartig beleid in de weg en een individuele afweging onmogelijk.''

Soms is het uitgeprocedeerden onmogelijk om de vereiste papieren te krijgen. ,,Dan worden, tegen de afspraken in, gezinnen met kinderen toch op straat gezet. Dat is geen sluitende aanpak, maar het rigide toepassen van regeltjes en termijnen.''

Wekelijks komen er bij de ChristenUnie tientallen brieven en mails binnen. Ze weet van haar PvdA-collega Klaas de Vries dat die bijna zijn hele werkweek aan al die schrijnende gevallen besteedt. Als lid van een kleine fractie kan Huizinga zich dat niet veroorloven. Toch houden de gevallen haar bezig en dringt ze aan op wijziging van het beleid. Bijvoorbeeld in debatten. Soms legt ze een kwestie aan de bewindsvrouw voor met een beroep op Verdonks bevoegdheid om naar eigen inzicht een beslissing te nemen. Huizinga verzucht dat ze vaak niets kan doen omdat de aanvraag en de daarop volgende afwijzing volgens het boekje is verlopen. ,,Er moet sprake zijn van nieuwe feiten, zo niet dan weet je: dit is kansloos.''

Het Kamerlid wil zich niet bij die werkelijkheid neerleggen. Het feit dat dit onderdeel van het kabinetsbeleid zo veel weerstand oproept, geeft volgens haar aan dat er iets scheef zit. ,,Al die commotie moet te denken geven.'' Ze is ervan overtuigd dat wie zich daadwerkelijk in de materie verdiept, tot andere inzichten komt. Ze heeft dat gemerkt bij haar geharnaste collega van de VVD, Arno Visser. Die is er nu voor dat wanneer een tweede asielverzoek is toegewezen mensen weer recht op onderdak hebben. ,,Die signalen geven me hoop. Als je je erin verdiept, ga je twijfelen aan het regeringsbeleid. Het is niet te verantwoorden dat mensen tussen wal en schip raken.'' Ook de oproep van CDA-coryfee en ex-Vluchtelingencommissaris Ruud Lubbers om ,,minder verkrampt'' met de asielzoekers om te gaan, stemt Huizinga enigszins hoopvol.

In de brieven en mails die Kamerleden - soms rechtstreeks, vaak via hulpverleners of kerkelijke gemeenten - krijgen, is vrij eenvoudig een rangorde aan te geven. Veel klachten gaan over de zogeheten Machtiging tot Voorlopig Verblijf (MVV), die je in het land van herkomst moet aanvragen. ,,Ik weet van een getrouwd stel, waarvan de man uit Guinee afkomstig is. Hij moest een uittreksel regelen uit het bevolkingsregister in het land van herkomst. Zes jaar lang is hij al bezig familie op te sporen voor een aanvraag van een paspoort.'' Wil je naar Nederland komen, dan moet je in je eigen levensonderhoud kunnen voorzien. ,,De vrouw van deze man verdient als kraamverzorgster op zich genoeg voor hen beiden, maar een deel van haar inkomen komt via een persoonsgebonden budget binnen en dat telt niet mee.'' Ze heeft in de praktijk dus genoeg geld, maar volgens de regels niet. ,,Het gevolg is dat haar man, die eerst in Nederland woonde, nu in Guinee moet blijven. Zo worden de regels toegepast.''

Schrijnend zijn ook de zieken en gehandicapten die naar hun land van herkomst worden teruggestuurd. Er wordt tegen hen gezegd dat zij de benodigde medische behandeling ook daar kunnen ondergaan. Dat kan in theorie misschien wel, maar de teruggestuurden moeten ook nog geld hebben voor zo'n behandeling. ,,Vaak gaat het om dure particuliere ziekenhuizen die ze niet kunnen betalen. Wanneer die mensen teruggestuurd worden, krijgen ze geen behandeling. Zo kun je mensen de dood insturen.''

Verder zijn er steevast klachten over de Immigratie en Naturalisatie Dienst (IND), met name over landen als Syrië en Iran die gelden als veilig voor christenen. De laatste tijd hoort Huizinga opvallend veel klachten over het optreden van de Vreemdelingenpolitie. In tegenstelling tot de gedane belofte worden kinderen van de ene op de andere dag uit de schoolbanken geplukt om uitgezet te worden, zelfs als ze voor hun eindexamen zitten.

Tineke Huizinga zal straks bij de begrotingsbehandeling er weer op aandringen, dat er steekproefsgewijs wordt gekeken hoe het teruggestuurde asielzoekers vergaat. Dat kan volgens haar het best gedaan worden door onafhankelijke hulporganisaties. Vooralsnog is de regering afhoudend omdat het beleid erop is gericht mensen uit te zetten. ,,De minister heeft angst de gedachte toe te laten dat Nederland twijfelt. In elk geval zeg ik altijd tegen de mensen: probeer contact te houden. Zelfs in Afghanistan is internet.''