forumdebat onderwijsvrijheid
Afgelopen donderdag (4 maart 2004) heb ik in Rotterdam deelgenomen aan een forumdebat over de vrijheid van onderwijs. Naar aanleiding van dit debat publiceerde het Nederlands Dagblad onderstaand artikel. Tijdens het debat heb ik desgevraagd gereageerd op een voorstel van prof dr. R. Kuiper (kort samengevat: reformatorische scholen en gereformeerde scholen zouden 10 procent allochtone leerlingen moeten opnemen om bijdrage te dragen aan het oplossen van de problematiek van zwarte scholen). Ik heb dit een ondoordacht plan genoemd. Niet omdat ik niet zou willen denken over mogelijkheden van gereformeerde en reformatorische scholen om een actievere bijdrage te leveren dan nu het geval is. In tegendeel zelfs. Alleen is de oplossing die Kuiper daarvoor aandraagt (quotering van 10 procent allochtone leerlingen voor deze scholen) geen oplossing. Zowel reformatorische als gereformeerde scholen (en ook Islamitische, Joodse en evangelische scholen) kennen een strikt toelatingsbeleid. Van ouders wordt gevraagd om de grondslag te onderschrijven. De reden dat men dit van ouders vraagt is gelegen in de opvatting dat de identiteit van de school actief gedragen moet worden door bestuur, docenten en ook ouders en leerlingen. Protestant-christelijke en katholieke scholen vragen meestal alleen respecteren van de grondslag. Daardoor kunnen er in deze scholen leerlingen binnenkomen (en met hen ook ouders) die geen actieve bijdrage leveren aan het praktiseren van de identiteit. Dat is een keuze. Feit is wel dat scholen die onderschrijving van de grondslag vragen, dit alleen mogen doen als ze consistent zijn in hun toelatingsbeleid. Het kan niet zo zijn dat ze bijvoorbeeld voor een klein percentage leerlingen van deze regel afstappen. Als je de deur openzet voor leerlingen en ouders die alleen de grondslag respecteren, dan kun je dat niet aan een bepaald percentage verbinden. In het voorstel van Kuiper zouden reformatorische en gereformeerde scholen als de tien procent vol is de deur weer dicht moeten doen. Zo werkt dat niet. Dat is enige tijd geleden ook gebleken in Ede waar het christelijk onderwijs (de zgn. CNS-scholen) een percentage van 15% anderstaligen wilde hanteren. Uiteindelijk werden deze scholen door de Commissie Gelijke Behandeling op de vingers getikt. Tijdens werkbezoeken aan Ede heb ik overigens gemerkt hoe gevoelig daar deze zaak ligt. Ik waardeer het dat Roel Kuiper de discussie over de zwarte scholen wil voeren, maar helaas komen we met zijn oplossing niet veel verder. Dat is een weg die dood loopt. Ik geef direct toe dat er best enige verlegenheid is wat scholen dan wel zouden kunnen doen. Tijdens het forumdebat heb ik gezegd dat scholen die de grootste problemen hebben (vaak zijn dat zwarte scholen omdat zij veel leerlingen met een (taal)achterstand kennen) ook recht hebben op extra financiering. Dat moeten scholen met minder ernstige problemen ook respecteren. Voor zover mij bekend is dat ook de praktijk in veel plaatsen. We moeten verder de mogelijkheden en competenties van scholen om de problematiek van zwarte scholen op te lossen niet overschatten. De hoofdoorzaken van zwarte scholen ligt buiten het onderwijs (falend volkshuisvestingsbeleid en keuzevrijheid van ouders bij het uitzoeken van een school voor hun kinderen). We overvragen scholen als we denken dat zij dan wel even het probleem zullen tackelen. Daar komt bij dat zwarte scholen niet per definitie probleemscholen zijn. Voormalig ChristenUnie-lijsttrekker Kars Veling, die nu voorzitter is van de centrale directie van een zwarte openbare school voor voortgezet onderwijs in den Haag, gaf kort geleden in Nova nog aan dat hij trots was op zijn school en de leerlingen die de school bevolken. Mijn ervaringen met zwarte scholen (onder andere een bijna volledig zwarte christelijke school voor voortgezet onderwijs in Rotterdam) bevestigen zijn opvatting.
Zwolle, 6 maart 2004 Arie Slob
Uit: Nederlands Dagblad, 6 maart 2004
Ruimer toelatingsbeleid helpt zwarte school niet
door onze redacteur Hilbert Meijer
ROTTERDAM - Een ondoordacht plan, noemt Slob het voorstel dat prof.dr. Roel Kuiper twee weken geleden in het Nederlands Dagblad ontvouwde. Kuiper stelde voor reformatorische en gereformeerde scholen open te stellen voor maximaal tien procent achterstandsleerlingen, eventueel ook als zij niet vertrouwd zijn met het christelijk geloof. Dat zou een mooi gebaar zijn, vindt Kuiper, waarmee de christelijke scholen laten zien zich niet te willen ontrekken aan de zwarte-scholenproblematiek.
Maar voor scholen die daaraan beginnen, is het einde zoek, meent Slob, die donderdagavond in Rotterdam zitting had in een forum van de gereformeerde studentenvereniging VGSR. ,,Als je drie leerlingen toelaat, kun je de vierde niet meer weigeren.'' Op den duur gaat het mis met scholen die afwijken van een consistent toelatingsbeleid, vreest de onderwijswoordvoerder van de ChristenUnie.
SP-Kamerlid mw. F. Vergeer, niet bepaald voorstander van gesloten scholen omdat daar geen ontmoeting tussen culturen plaatsvindt, bevestigt die lezing. ,,Scholen die geen consequent toelatingsbeleid voeren, komen in de problemen.'' Bovendien is het zeer twijfelachtig of een opener toelatingsbeleid van reformatorische en gereformeerde scholen echt bijdraagt aan de oplossing van de problematiek op zwarte scholen, stelt de Rotterdamse onderwijsjurist prof.mr.dr. D. Mentink. Hooguit tien procent van alle scholen is 'gesloten' en het komt maar weinig voor dat bijzondere scholen allochtonen weigeren, weet hij. ,,Ik betwijfel of je met een verplichte toelating de segregatie in het onderwijs tegengaat.'' Dat is Slob uit het hart gegrepen. ,,Het is een non-discussie om een kleine groep scholen open te gooien. Je moet de problemen aanpakken waar ze liggen.''
Belangrijkste oorzaak voor het ontstaan van zwarte scholen, is volgens de Onderwijsraad de samenstelling van de wijken, en niet de orthodoxe scholen die allochtone achterstandsleerlingen van niet-christelijke komaf weigeren. Er is sprake van een maatschappelijk probleem door falend huisvestingsbeleid. Dat moet worden aangepakt, vindt Slob. Daarnaast pleit hij ervoor dat zwarte scholen ruimhartig financieel ondersteund worden. Dat betekent wat hem betreft ook dat orthodoxe scholen niet al te veel op hun strepen gaan staan bij de verdeling van onderwijsgelden.
Die werkwijze is onderwijsjuridisch goed te verdedigen, weet prof. Mentink. Orthodoxe scholen staan sterk met artikel 23 van de Grondwet, waarin de vrijheid van onderwijs is vastgelegd. Die vrijheid behelst een aanbiedingsrecht van onderwijs, niet het recht dat ouders hun kind naar elke school mogen sturen. Juist om die reden heeft SP-Kamerlid Vergeer bezwaar tegen artikel 23. ,,Als een school bepaalde kinderen mag weigeren, belemmert dit artikel juist de vrije schoolkeuze.''
Onzin, vindt Kamerlid Slob. ,,De vrijheid van onderwijs begint bij de mogelijkheid voor ouders een school te stichten. Daar vloeit uit voort dat ouders keuze hebben uit een groot aantal scholen.'' Het voorstel van de SP om de bekostiging van gesloten, orthodoxe scholen op termijn stop te zetten, kan de ChristenUnie niet volgen. ,,Deze scholen maken met hun toelatingsbeleid gebruik van een mogelijkheid die voortvloeit uit de Grondwet.''
Overigens signaleert Mentink na de 'witte vlucht' (Nederlandse ouders halen hun kinderen van zwarte scholen) in Rotterdam nu ook een 'zwarte vlucht': allochtone ouders willen niet dat hun kinderen op een school zitten zonder Nederlandse kinderen. Tramladingen vol allochtone leerlingen gaan nu naar scholen in 'witte' wijken. Geen verkeerde ontwikkeling, vindt SP'er Vergeer, die hamert op de ontmoeting op school tussen verschillende groepen. ,,Misschien lost zich het probleem zo op termijn vanzelf op.''
- Labels
- Arie Slob
- In de media
Archief > 2004 > maart
- 31-03-2004 31-03-2004 15:43 - Spreekbeurt Wezep
- 31-03-2004 31-03-2004 15:38 - Bijdrage debat Verslag Europese Top Brussel
- 31-03-2004 31-03-2004 15:01 - Algemeen Overleg Voortgang afspraken kabinet-SNN
- 30-03-2004 30-03-2004 16:37 - Vragen over Demonstratie naar aanleiding dood sjeik Yassin
- 29-03-2004 29-03-2004 20:15 - Juliana
- 27-03-2004 27-03-2004 20:13 - Doorbraak lijkt mogelijk in strijd om tunnel
- 26-03-2004 26-03-2004 13:06 - Vragen over C2000
- 26-03-2004 26-03-2004 13:05 - Slob zeer verontrust over voortgang C2000
- 26-03-2004 26-03-2004 10:05 - schriftelijke vragen C2000
- 24-03-2004 24-03-2004 13:24 - Veiligheid moet bij C2000 vooropstaan
- 23-03-2004 23-03-2004 16:47 - Vragen over positie van christenen in Laos
- 23-03-2004 23-03-2004 16:07 - Vragen over de mogelijke moord op een Armeense luitenant tijdens een NAVO-cursus
- 22-03-2004 22-03-2004 15:30 - Vragen over Uitspraak Gerechtshof Den Haag - euthanasie
- 20-03-2004 20-03-2004 19:18 - Sloboffensief Hanzelijntunnel
- 20-03-2004 20-03-2004 11:35 - <i>Koningin van het volk</i> overleden
- 20-03-2004 20-03-2004 07:39 - Herijking sociale rechtsstaat mag geen efficiency-operatie zijn
- 18-03-2004 18-03-2004 16:35 - Bijdrage debat legkippenbesluit
- 18-03-2004 18-03-2004 15:20 - Algemeen Overleg Toekomst nationale rechtsstaat en Van wetten weten
- 18-03-2004 18-03-2004 15:13 - Vragen over Gijzeling Ingrid Betancourt, Colombiaanse presidentskandidaat
- 18-03-2004 18-03-2004 15:11 - Bijdrage debat DNA-onderzoekin strafzaken
- 17-03-2004 17-03-2004 16:36 - Bijdrage debat bovenregionaal vervoer gehandicapten
- 17-03-2004 17-03-2004 15:52 - Bijdrage debat Stabiliteits- en Groeipact en begrotingstekort
- 17-03-2004 17-03-2004 15:19 - Algemeen Overleg Wijziging besluit beheer en schadebestrijding dieren
- 17-03-2004 17-03-2004 15:17 - Algemeen Overleg JBZ-Raad
- 17-03-2004 17-03-2004 15:09 - Bijdrage debat Religeuze uitingen ambtenaren
- 16-03-2004 16-03-2004 15:16 - Algemeen Overleg Enquête Bouwfraude
- 16-03-2004 16-03-2004 15:15 - Algemeen Overleg Veiligheid vrouwen en meisjes asielopvang
- 16-03-2004 16-03-2004 15:08 - Algemeen Overleg Landenbeleid vluchtelingen
- 15-03-2004 15-03-2004 15:02 - Wetgevingsoverleg Werkwijze Tweede kamer en Reglementen van Orde
- 11-03-2004 11-03-2004 16:00 - Bijdrage debat belastingvrijstaatjes
- 11-03-2004 11-03-2004 13:52 - Verslag Wijziging invoering Wet Werk en Bijstand
- 10-03-2004 10-03-2004 20:20 - Algemeen Overleg Internationale bescherming van de vrijheid van godsdienst of overtuiging
- 10-03-2004 10-03-2004 17:15 - ChristenUnie wil burgers aanspreken op ikke-ikke-ikke-gedrag
- 10-03-2004 10-03-2004 17:13 - ChristenUnie wil Europese ambassadeur voor mensenrechten of godsdienstvrijheid
- 10-03-2004 10-03-2004 16:29 - Algemeen Overleg Rijbewijsrevolutie
- 10-03-2004 10-03-2004 13:57 - Algemeen Overleg Voortgangsrapportage kansspelen
- 09-03-2004 09-03-2004 22:06 - Het Elfde Uur: André Rouvoet steunt manifest tegen gokverslaving
- 09-03-2004 09-03-2004 13:56 - Algemeen Overleg Landenbeleid Irak, Liberia, Tsjetsjenië, Afghanistan
- 09-03-2004 09-03-2004 13:34 - Vragen over Verplichte verzekering zelfstandigen Ziekenfonds
- 09-03-2004 09-03-2004 10:37 - Godsdienstvrijheid vraagt ambitie
- 08-03-2004 08-03-2004 15:33 - column Swollenaer
- 06-03-2004 06-03-2004 16:25 - forumdebat onderwijsvrijheid
- 05-03-2004 05-03-2004 23:16 - NOVA: André Rouvoet over Holland Casino
- 03-03-2004 03-03-2004 13:27 - Vragen over Oprichting Bureau Sociaal Erotische Bemiddeling Rotterdam
- 01-03-2004 01-03-2004 13:21 - Vragen over Klankbordgroep Integrale Ontwikkeling tussen Delft en Schiedam
Reacties op 'forumdebat onderwijsvrijheid'
Geen berichten gevonden
Log in om te kunnen reageren op nieuwsberichten.