Bijdrage debat DNA-onderzoekin strafzaken
Wij laten ons leiden door de notie dat wij de mogelijkheden die DNA-onderzoek ons tegenwoordig biedt, zullen moeten gebruiken, zij het dat wij ons daarbij twee dingen voor ogen moeten stellen. In de eerste plaats dat er sprake moet zijn van goede, tevoren vastgestelde strafrechtelijke doeleinden. Dit is essentieel; niet alles wat kan, mag. Ik pleit dus voor een inperking door de strafrechtelijke doeleinden die wij ons hebben gesteld. In de tweede plaats dat het zorgvuldig moet zijn en dat er waarborgen moeten zijn tegen eventueel misbruik. Dat zijn de ijkpunten van mijn fractie bij de beoordeling van wetsvoorstellen op dit terrein. Overigens herhaal ik nu wat ik bij de behandeling van het vorige wetsvoorstel inzake DNA in strafzaken naar voren heb gebracht.
Om de mogelijkheden van DNA te kunnen benutten, is het essentieel dat er een breed bestand aan DNA-profielen wordt opgebouwd. Dat is geen doel op zich, maar wel een voorwaarde om de bestrijding, de opheldering en de preventie van misdrijven door middel van DNA te verbeteren. Als je over een breed bestand met DNA-profielen beschikt, kan dat leiden tot de opsporing en vervolging van een verdachte als je DNA-sporen aantreft op de plaats van een misdrijf. Ook al zal er in veel gevallen - ik ga daar nu niet dieper op in - aanvullend bewijsmateriaal voorhanden moeten zijn, omdat de aanwezigheid van herleidbaar
Voor het belang van DNAonderzoek in strafzaken verwijs ik naar het rapport My home is my castle over DNA-profielen bij woninginbraken. De toenmalige minister van Justitie heeft bij de aanbieding van dit rapport in 1999 een toespraak gehouden. Verder verwijs ik naar het congres Sporen naar de toekomst dat in november jl. is gehouden en waar de huidige minister van Justitie een toespraak heeft gehouden. Ik heb deze toespraken met veel belangstelling herlezen.
De heer De Wit (SP):U noemt in uw bijdrage de lichamelijke integriteit en de privacy als belangrijke argumenten, maar u merkt daarbij wel op dat zij voor u geen reden zijn om tegen dit wetsvoorstel te zijn. Ik wil u er echter op wijzen dat hierbij nog enkele andere argumenten moeten worden betrokken. Zo wordt het huidige doel van het gebruik van DNA, de opsporing, losgelaten. Op het moment dat iemand veroordeeld is, loopt er immers geen onderzoek naar hem. Een ander argument is dat iemand in ons land niet met strafrechtelijke maatregelen geconfronteerd mag worden, zolang hij onschuldig is.
André Rouvoet: Dit is een relevante vraag, die ik impliciet al wel heb beantwoord. Naarmate de inbreuk op een grondrecht als de lichamelijke integriteit kleiner wordt, komt DNA-onderzoek meer op één lijn te staan met de opbouw van andere justitiële gegevens, zoals foto’s en vingerafdrukken, die ook worden bewaard en vastgelegd in systemen.
Daarvan vinden wij niet dat er een inbreuk mee wordt gepleegd op het uitgangspunt dat iemand onschuldig is tenzij het tegendeel is bewezen. Het is in dit licht niet zo dat de relatie met de opsporing van delicten wordt losgelaten. Het kan een rol spelen bij de opheldering van andere delicten, die mogelijk kunnen worden gekoppeld aan de betrokkene die inmiddels is veroordeeld. Na aanvaarding van dit wetsvoorstel kunnen DNA-profielen van veroordeelden dezelfde functie vervullen als foto's en vingerafdrukken. Het is overigens niet zo - ik hecht eraan om deze opmerking te maken - dat ik de lichamelijke integriteit niet van belang vind; grondrechten zijn altijd van belang. Er moet echter altijd een weging worden gemaakt tussen grondrechten en belangrijke publieke doelen en belangen, in dit geval de opheldering van misdrijven. In het licht van die balans is het mogelijk om grondrechten te beperken, zeker naar mate de inbreuk relatief klein is.
De heer De Wit (SP): Bij mijn weten worden vingerafdrukken en foto's niet gemaakt als iemand de gevangenis uitloopt maar op het moment dat iemand verdachte is in een concreet onderzoek. Is de heer Rouvoet het met mij eens dat daarin een verschil zit?
André Rouvoet: Dat is waar. In die zin zitten wij in een overgangs-situatie. Bij verdachten is het mogelijk om bijvoorbeeld al vingerafdrukken te nemen voordat het proces van start gaat. Bij de afname van DNA proberen wij nu op hetzelfde niveau te komen. In dat kader ligt het voor de hand - wij steunen dat - om dit ook bij veroordeelden te doen. Bij hen kan niet meer worden gewacht tot zij verdacht zijn. Dit achterwege laten zou een onnodige beperking zijn van een goede methode om de opheldering van misdrijven te bevorderen. Het wetsvoorstel is ook van toepassing op reeds veroordeelden:
Ik zie daar niet zoveel bezwaren tegen, maar er moet wel sprake zijn van een goede ar-gumentatie, zeker in het licht van het EVRM. Daarbij gaat het om het voorzienbaarheidsver-eiste. Bij de voorbereiding heeft dit punt een belangrijke rol gespeeld in de inbreng van een aantal fracties, wat ik terecht vind. Wij moeten ervoor uitkijken om achteraf op onze vingers te worden getikt. Door reeds veroordeelden kan dit worden beleefd als een ''strafverzwaring'': ik was al veroordeeld en nu moet ik alsnog mijn DNA afstaan. Kan de minister nog eens in-gaan op de argumentatie in het licht van het EVRM in verband met het van toepassing ver-klaren op de reeds veroordeelden, met name uit het oogpunt van het voorzienbaarheidsver-eiste?
Op basis van de stukken denk ik dat ik mij erin kan vinden, maar voor de wetsgeschiedenis is het van belang dat dit nog eens goed wordt neergezet, voor het geval dat hierover later op grond van het EVRM vragen worden gesteld.
De heer Dittrich (D66): De heer Rouvoet doet nu alsof het een soort bijzaak is van dit wetsvoorstel dat DNA bij veroordeelden wordt afgenomen. Daar gaat dit hele wetsvoorstel toch juist over?
André Rouvoet: Ik sprak over de ''reeds veroordeelden''. Door sommigen werd hiernaar, overigens ten onrechte, verwezen met de ''terugwerkende kracht''; dat is het niet. Het gaat er dus om dat niet alleen in de toekomst maar ook bij mensen die nu al zijn veroordeeld en dit wetsvoorstel bij hun veroordeling niet konden kennen, DNA kan worden afgenomen.
Toenmalig minister Korthals heeft daarover opmerkingen gemaakt bij de presentatie van het rapport My home is my castle, over de relatie van woninginbraken en DNA-profielen.
Geleerden voorzagen dat het zo eenvoudig wordt, dat er eigenlijk geen sprake meer zal zijn van inbreuk op de lichamelijke integriteit.
In het verleden, onder meer in de toespraak die toenmalig minister Korthals in 1999 hield, was er nog sprake van dat de afname van het wangslijmvlies alleen door artsen of ver-pleegkundigen kon worden verricht. Ik weet niet of dat nog steeds het geval is. Het zou mij verbazen. Ik kan mij voorstellen dat je dat niet aan iedereen overlaat, bijvoorbeeld aan de eerste de beste cipier. Maar je kunt er bepaalde delen van het gevangenispersoneel voor aan-wijzen. Deze mensen kunnen dan met enige bijscholing of instructie wangslijmvlies afne-men. Misschien gebeurt dat al. Wat is de stand van zaken? Wie neemt nu het wangslijmvlies af? Dit is zeker van belang, omdat de eerstkomende drie jaar zo'n 26.000 veroordeelden hun DNA zullen afstaan. Dat betekent dat 26.000 keer wangslijmvlies zal worden afgenomen. Daarbij komt dat ook van de 5500 reeds veroordeelden wangslijmvlies zal worden afgenomen. Vervolgens zal het jaarlijks 6000 mensen gebeuren. Dat zijn nogal wat mensen. Als het allemaal door artsen en verpleegkundigen moet worden gedaan, heb ik er aarzelingen bij. Materieel lijkt het mij ook niet noodzakelijk. Wil de minister op dit punt ingaan?
In het verslag hebben wij reeds de vraag naar voren gebracht of het niet goed zou zijn om een en ander ook van toepassing te laten zijn op mensen die reeds tot een taakstraf zijn veroordeeld. De regering sluit dat uit, maar ik begrijp niet goed waarom zij dat doet. Zij zegt dat het wel gebeurt bij mensen die in de toekomst tot een taakstraf worden veroordeeld, maar in de groep reeds veroordeelden zullen de tot een taakstraf veroordeelden niet worden meegenomen. Ik kan de argumentatie daarvan niet goed begrijpen. Is het werkelijk zo ongewenst om ook reeds tot een taakstraf veroordeelden in het traject mee te nemen?
Ik heb mij zojuist niet in het interruptiedebat over de motie-Van Haersma Buma gemengd, omdat de vragen die ik had al door anderen waren gesteld. Ik vind het ook wel chic om te zeggen op welke manier ik er tegenover sta. Wat de heer Van Haersma Buma voorstelt is volgens mij niet zo heel ernstig, maar dat zegt meteen iets over mijn oordeel over het amendement. Ik betwijfel namelijk of de toegevoegde waarde ervan erg groot is. Het woord ''redelijkerwijs'' is bijvoorbeeld in zijn formulering gehandhaafd, maar hij zegt dat hij het koppelt aan twee specifieke criteria. Dat zou een beperking moeten zijn. Mij lijkt eerlijk gezegd het risico ook aanwezig dat dit een uitnodiging is aan de betrokkenen en hun advocaten om de redenen waarom zij bezwaar zouden willen maken, onder de bijzondere omstandigheden van het geval te brengen, die in zijn formulering worden meegenomen. Ik kan mij heel wat creatieve gedachten voorstellen waarmee men daarin zal slagen. Of het amendement een rem zal zijn op het aantal daadwerkelijk ingediende bezwaren, waag ik te betwijfelen. De voorbeelden die de heer Van Haersma Buma noemt, zoals meineed, zijn zo evident dat ik er alle vertrouwen in heb dat het indienen van een bezwaar sowieso zinledig is, met of zonder amendement-Van Haersma Buma.
- Labels
- Bijdragen
Archief > 2004 > maart
- 31-03-2004 31-03-2004 15:43 - Spreekbeurt Wezep
- 31-03-2004 31-03-2004 15:38 - Bijdrage debat Verslag Europese Top Brussel
- 31-03-2004 31-03-2004 15:01 - Algemeen Overleg Voortgang afspraken kabinet-SNN
- 30-03-2004 30-03-2004 16:37 - Vragen over Demonstratie naar aanleiding dood sjeik Yassin
- 29-03-2004 29-03-2004 20:15 - Juliana
- 27-03-2004 27-03-2004 20:13 - Doorbraak lijkt mogelijk in strijd om tunnel
- 26-03-2004 26-03-2004 13:06 - Vragen over C2000
- 26-03-2004 26-03-2004 13:05 - Slob zeer verontrust over voortgang C2000
- 26-03-2004 26-03-2004 10:05 - schriftelijke vragen C2000
- 24-03-2004 24-03-2004 13:24 - Veiligheid moet bij C2000 vooropstaan
- 23-03-2004 23-03-2004 16:47 - Vragen over positie van christenen in Laos
- 23-03-2004 23-03-2004 16:07 - Vragen over de mogelijke moord op een Armeense luitenant tijdens een NAVO-cursus
- 22-03-2004 22-03-2004 15:30 - Vragen over Uitspraak Gerechtshof Den Haag - euthanasie
- 20-03-2004 20-03-2004 19:18 - Sloboffensief Hanzelijntunnel
- 20-03-2004 20-03-2004 11:35 - <i>Koningin van het volk</i> overleden
- 20-03-2004 20-03-2004 07:39 - Herijking sociale rechtsstaat mag geen efficiency-operatie zijn
- 18-03-2004 18-03-2004 16:35 - Bijdrage debat legkippenbesluit
- 18-03-2004 18-03-2004 15:20 - Algemeen Overleg Toekomst nationale rechtsstaat en Van wetten weten
- 18-03-2004 18-03-2004 15:13 - Vragen over Gijzeling Ingrid Betancourt, Colombiaanse presidentskandidaat
- 18-03-2004 18-03-2004 15:11 - Bijdrage debat DNA-onderzoekin strafzaken
- 17-03-2004 17-03-2004 16:36 - Bijdrage debat bovenregionaal vervoer gehandicapten
- 17-03-2004 17-03-2004 15:52 - Bijdrage debat Stabiliteits- en Groeipact en begrotingstekort
- 17-03-2004 17-03-2004 15:19 - Algemeen Overleg Wijziging besluit beheer en schadebestrijding dieren
- 17-03-2004 17-03-2004 15:17 - Algemeen Overleg JBZ-Raad
- 17-03-2004 17-03-2004 15:09 - Bijdrage debat Religeuze uitingen ambtenaren
- 16-03-2004 16-03-2004 15:16 - Algemeen Overleg Enquête Bouwfraude
- 16-03-2004 16-03-2004 15:15 - Algemeen Overleg Veiligheid vrouwen en meisjes asielopvang
- 16-03-2004 16-03-2004 15:08 - Algemeen Overleg Landenbeleid vluchtelingen
- 15-03-2004 15-03-2004 15:02 - Wetgevingsoverleg Werkwijze Tweede kamer en Reglementen van Orde
- 11-03-2004 11-03-2004 16:00 - Bijdrage debat belastingvrijstaatjes
- 11-03-2004 11-03-2004 13:52 - Verslag Wijziging invoering Wet Werk en Bijstand
- 10-03-2004 10-03-2004 20:20 - Algemeen Overleg Internationale bescherming van de vrijheid van godsdienst of overtuiging
- 10-03-2004 10-03-2004 17:15 - ChristenUnie wil burgers aanspreken op ikke-ikke-ikke-gedrag
- 10-03-2004 10-03-2004 17:13 - ChristenUnie wil Europese ambassadeur voor mensenrechten of godsdienstvrijheid
- 10-03-2004 10-03-2004 16:29 - Algemeen Overleg Rijbewijsrevolutie
- 10-03-2004 10-03-2004 13:57 - Algemeen Overleg Voortgangsrapportage kansspelen
- 09-03-2004 09-03-2004 22:06 - Het Elfde Uur: André Rouvoet steunt manifest tegen gokverslaving
- 09-03-2004 09-03-2004 13:56 - Algemeen Overleg Landenbeleid Irak, Liberia, Tsjetsjenië, Afghanistan
- 09-03-2004 09-03-2004 13:34 - Vragen over Verplichte verzekering zelfstandigen Ziekenfonds
- 09-03-2004 09-03-2004 10:37 - Godsdienstvrijheid vraagt ambitie
- 08-03-2004 08-03-2004 15:33 - column Swollenaer
- 06-03-2004 06-03-2004 16:25 - forumdebat onderwijsvrijheid
- 05-03-2004 05-03-2004 23:16 - NOVA: André Rouvoet over Holland Casino
- 03-03-2004 03-03-2004 13:27 - Vragen over Oprichting Bureau Sociaal Erotische Bemiddeling Rotterdam
- 01-03-2004 01-03-2004 13:21 - Vragen over Klankbordgroep Integrale Ontwikkeling tussen Delft en Schiedam
Reacties op 'Bijdrage debat DNA-onderzoekin strafzaken'
Geen berichten gevonden
Log in om te kunnen reageren op nieuwsberichten.