De heer Anker (ChristenUnie): Voorzitter. Het is volgens mij alweer een half jaar geleden dat wij over monumenten spraken. En dat was dan ook nog bij het wetgevingsoverleg over het begrotingsonderdeel cultuur. Daags voor dit algemeen overleg kregen wij een briefje over de herschikking van middelen. Wij bespreken vandaag dus toch weer veel nieuwe informatie.

            De brief die wij afgelopen vrijdag van de minister mochten ontvangen, stelde mijn fractie op een aantal punten met betrekking tot de Brim-regeling wel gerust. Het is altijd fijn als je ergens meer geld in kunt stoppen. Maar het is natuurlijk gewoon geld dat niet uitgegeven is. De vraag blijft hoe wij ervoor zorgen dat dit geld voortaan wel op zijn plek terechtkomt. Hierop hoor ik graag een reactie van de minister.

            Het behoud van monumentaal erfgoed blijft de aandacht vragen. De categorie kerkgebouwen heeft verreweg de grootste subsidiebehoefte en het huidige budget van het Brim lijkt daar niet op berekend te zijn. De brief van afgelopen vrijdag brengt daar echter verbetering in aan. Het totale jaarbudget voor het Brim stijgt van 40 mln. naar 47 mln. per jaar. Daarnaast worden de maximale subsidiabele kosten voor kerkgebouwen verhoogd van €100.000 naar 1 mln. per zesjarig instandhoudingsplan. Dat zijn echt grote verbeteringen waarmee een aantal zorgen zoals wij die in eerdere debatten hebben geuit, grotendeels worden weggenomen. De problematiek van kerken vind je ook bij andere grote monumenten zoals kastelen. Hoe wordt daarmee omgegaan, hoe is dat nu geregeld?

            Daarnaast geeft de minister aan dat hij de overige 19 mln. zal besteden aan restauraties in de komende drie jaar. Daarbij heeft hij de steun van de provincies gezocht om te kijken hoe gezamenlijk een programma kan worden gestart om startklare restauratieprojecten gesubsidieerd te kunnen krijgen. Ik heb in dat kader eerder de aandacht gevraagd voor de Stolwijkersluis. Dat deed ik bij het eerdergenoemde wetgevingsoverleg. Die zou bij deze evaluatie weer terugkomen. Ik heb er echter niets over gelezen. Kan de minister aangeven hoe de stand van zaken met betrekking tot dit project is? Even ter herinnering: het ging om een subsidieaanvraag van 1,3 mln.; het andere mln. zou door een aantal andere partijen worden opgebracht, waaronder de gemeente, de provincie en het hoogheemraadschap.

            Bij de begroting heeft de Kamer met een door mij ingediend amendement geld beschikbaar gesteld voor de restauratieopleidingsprojecten. Hierin worden vaklieden opgeleid. Daar is zojuist ook al iets over gezegd. Ik wil de blijvende aandacht van de minister vragen voor de beschikbaarheid van restauratievaklieden. Er wordt gestuurd met geld, maar het is de vraag of er voor het nodige onderhoud en restauratiewerk voldoende mensen beschikbaar zijn. Ik verwijs ook naar de problematiek zoals die eerder is gesignaleerd bij de restauratie van molens. Wij hadden er wel geld voor, maar wij konden gewoonweg niet meer restaureren. Ziet de minister hier knelpunten en welke oplossingen zijn daarvoor? Dat heeft volgens mij ook alles te maken met het realiseren van daadwerkelijk onderhoud en restauratie.

            In het Brim wordt uitgegaan van een situatie waarbij de restauratieachterstand is ingelopen tot een werkvoorraad van 10%. Dat zou een gezonde werkvoorraad zijn. Deze situatie is echter nog niet bereikt. Is daar nu al zicht op, ook nu daar extra middelen voor beschikbaar zijn gesteld?

            Ik heb nog een punt met betrekking tot het aanvullend beleidsakkoord naar aanleiding van de kredietcrisis, en de economische crisis, moet ik er inmiddels ook bij zeggen. In het aanvullend beleidsakkoord wordt gesteld dat het pakket een versteviging van de stedelijke vernieuwing, het grotestedenbeleid en de wijkaanpak via het BLS en het ISV bevat. In een bij dat aanvullend beleidsakkoord behorende tabel staat het volgende. Bouw: versnelling BLS plus ISV plus monumenten. Hiervoor zijn forse bedragen gereserveerd. Kan de minister aangeven op welke wijze de monumenten een plaats hebben in dit aanvullend beleidsakkoord en welke middelen hij daaruit verwacht? Oftewel: graag een nadere concretisering. Het is natuurlijk altijd te weinig, monumenten, daar kunnen wij alles aan uitgeven, maar het waren desalniettemin redelijk forse bedragen. Ik wil graag even horen welk deel daarvan nu precies voor monumenten bestemd is.

            Op 18 december is als resultante van het Jaar voor het Religieus Erfgoed een Strategisch Plan Religieus Erfgoed aan de minister aangeboden. Een van de aanbevelingen was het instellen van een stuurgroep religieus erfgoed om de minister te adviseren. Is de minister van plan om aan deze aanbeveling gevolg te geven? In een andere brief heb ik ook iets over een kenniscentrum gelezen. Er moet iets gaan komen. Ik houd het maar bij de term "stuurgroep religieus erfgoed". Ik hoor graag een reactie van de minister.